AAWO, AB, D. 3, f. 85av

Reverendissimo atque eidem clarissimo in Christo principi ac domino, domino Ioanni sanctae Lubaviensis dioecesis antistiti ac Pomezaniensi administratori, domino gratioso clementissimoque

AAWO, AB, D. 3, f. 85r

Paratissima famulitia in gratiam Reverendissimae Vestrae Amplitudinis studiosissime commendat.

Suggeritur mihi, reverendissime ac praeclarissime Praesul, domine gratiose, ab amicis secretioribus, quod mirum in modum Reverendissima Tua Amplitudo, quae alioqui mitissimi est ingenii et quae omnium erratis aequi bonique semper noverit consulere, stomachum bilemque moverim, dum nuper Tua Reverendissima Amplitudo accepisset senatus mei litteras, in(?) quibus sigilli impressio in obtutu lectionis in eminentiori stabat parte. Quem quidem lapsum meum Tuae Reverendissimae Amplitudini benigne corrigenti factum a me fateor, dabo etiam operam diligentissimam, ne amplius fiat. Nihil etiam tale umquam a me designatum est, etiam si in istis urbium tumultuariis negotiis, annos iam fere triverim viginti quinque aut amplius. Crede mihi, amplissime praesul, quod sancte per Iesum deierare possum, nulla arrogantia id contigisse, sed dum litterae in immensum protensae ob foliorum multitudinem haud poterant sic complicari, ut pro Tuae Amplissimae Dignitatis eminentia non viderentur exiguae aut parvae nimis, aut ne superinscribed in place of crossed-out ut⌈ut ne ne superinscribed in place of crossed-out ut⌉ epigraphe universam faciem exterioris pagellae cum quadam inelegantia occuparet, visum mihi fuit operae facturum pretio, si superinscribed⌈sisi superinscribed⌉ hoc modo litteras illas componerem, ut vitia praedicta caverem. Sed mihi misero hoc accidit quod quidam ait Dum vitia fugiunt stulti in contraria ruunt. Hoc me tamen solatur, quod mihi perpetuum est, Tuam Reverendissimam Amplitudinem facilem esse ad remittendum errata, his potissimum, qui culpam magis agnoscunt remissionem petentes, quam qui animo pertinaciori eam aut deprecantur aut minus sincero temere errata non excusant, sed aggravant defendendo. Maior enim est clementia erroris condonatio, quam si bene firmum ac numquam quid humani casus admittentem perpetuo fueris amore complexus. Dabit itaque Tua Reverendissima Amplitudo errori veniam. Ego vicissim adnitar summum satisfaciendi explere munus, ut numquam scilicet in hanc nassam incidam.

Nec subeat precor animo tuo, Praesul Mellite ac Amplissime, aliqua de me suspicio, quod toto isto tempore, quo in ornatissima tua fueris dicione, nec praesens nec quidem etiam per litteras te adierim aut salutaverim. Sic enim me amet Christus optimus maximus, mecum hactenus fuit comparatum, ut malus quidam genius, ut opinor, congressum semper prohibuit. Dum enim Reverendissima Tua Amplitudo nobiscum agebat Thorunii, adversa valetudo me domi ceu inferorum vinculi tenuit alligatum. In Grudentinis comitiis coivissem utique, licet aeger, cum Tua Reverendissima Amplitudine, sed bis matutina quies Tuae Reverendissimae Amplitudinis me exclusit, tertio congressus cum Tua Reverendissima Amplitudine senatus illius civitatis me tecum colloqui non sinebat, postero autem die aurora vix inclarescente essedum conscendi. Sed quod tunc animus versabat coram AAWO, AB, D. 3, f. 85v dicere, iam paucis explicabo, ne emunctis tuis naribus meis ineptiis ac epistulae sordibus molestiam facessam. Principio oro, ut tuum addictissimum mancipium, quod in servitutem tibi donavit eques ille insignis et orator optimus aulicus regius Nicolaus Niptitschius, ames, observes et tua pietate foveas. Ego omne studium meum immo vitam ipsam in tui nominis atque amplitudinis gloriam impendere non desinam. Deinde quod pro ingenita virtute susurrones arceas procul neque sinistris ac clanculariis delationibus utramque adaperias aurem, sed delato aut calumniam patienti semper alteram reservet Tua Reverendissima Amplitudo vacuam, reportaturus immortalitatis decus sicut magnus ille Macedo (qui ex rebus actis et auctis hoc nomen promeruit) ob hoc factum, cum praeclarum tum regale et magnis heroibus dignum a multis eximiis laudatus scriptoribus, perpetuitati est consecratus.

Postremo immensas Tuae Reverendissimae Amplitudini, immo immortales, dico gratias pro Homero Christianorum, Davide scilicet propheta et rege, quem beneficio optimi iuxta ac pii hominis Ioannis Campensis non modo nunc legere tantum, verum pro affectu intelligere nostrae mediocritati concessum est. Nec umquam manibus teritur liber iste (semper enim mecum est, immo cubando sub cervicula ms. i(!) ⌈aa ms. i(!) ⌉ delitescit), quin Tuae Reverendissimae Amplitudini et Paraphrastae plusquam Nestorea saecula precor, Tuae quidem Reverendissimae Amplitudini, ut illum ad similia studia, licet ut equum Lydium currentem impellas ac in lucem ea facias prodiere, quae idem e promptuario divinorum voluminum, quae nobis conducunt et saluti sunt, omnibus est redditurus simili forma, opifici vero et auctori, ut se morigerum praebeat et rudioribus dux sit ac doctor, lumen effundens scripturarum, ut nobis, qui a fontibus sumus semoti ob ignorantiam Hebraici sermonis, e rivulis saltem Germanis scaturientibus notitiam sanctarum litterarum ceu purioris laticis tutius bibamus. Interim, quod Tuam Reverendissimam Amplitudinem adire non licet, humiliter precor, ut per epistolam saltem amanuensis servulo Tuo respondere non graveris. Vale, Praesul clarissime, cum omnibus tuis.

Thorunii, 15 Februarii anno repurati orbis per Iesum supra quindecies centesimum trigesimo tertio.

Vestrae Reverendissimae Amplitudinis humilis servulus Georgius Zimermanus

BCz, 244, p. 37 bp.

Salutem. Eximie Domine Magister.

Nolumus superinscribed in place of crossed-out Nolo⌈NoloNolumusNolumus superinscribed in place of crossed-out Nolo⌉ tecum ad praesens expostulare, quod insalutato hospite hinc a nobis abieris. Erant quaedam inter nos dicenda, quae non committi possunt calamo. Ceterum, ut ab aliis secretariis edocti sumus, litteras reverendissimi domini archiepiscopi Gneznensis, quas tibi, ut ex eis exempla transcriberentur, dedimus, tecum recepisti. Rem itaque nu(?)non overwritten⌈nonnon overwritten⌉ ingratam nobis facies, si illas cum primis ad nos remittas. Vale et hunc tibi novum felicem precor annum.

Ex castro nostro Lubaviensi, prima Ianuarii anno Domini 1534.

Ioannes Dei gratia etc.

AAWO, AB, D. 67, f. 261v

Reverendissimo atque eidem in Christo clarissimo principi et domino, domino Ioanni inclitae Lubaviensis dioecesis episcopo, amplissimo domino gratioso paper damaged⌈[gratioso]gratioso paper damaged⌉ clementissimoque

AAWO, AB, D. 67, f. 261r

Perpetua sua studia cum obsequiorum commendatione in omni beneplacito in gratiam Reverendissimae Tuae Amplitudinis commendat.

Reverendissime in Christo Princeps, Praesul ornatissime, domine gratiose.

Si in mea abitione ab officio aberraverim, non imputabis servulo Tuo neque ullam pro Tua lenitate facies expostulationem. Nam antepaenultima Ianuarii(!) a Tua Reverendissima Amplitudine ob ingruentes necessitates aliisque dominis missionem impetraveram. Utcumque veniam errati peto; sar{i}turus obsequiis, quicquid nunc est designatum.

De litteris reverendissimi domini archipraesulis res sic se habet. Dum prima fa ms. o(!) ⌈aa ms. o(!) ⌉ctura formaretur responsionis, accepi a Reverendissima Amplitudine Tua verum archethypum, quem postea a prandio in manus Tuae Reverendissimae Am(plitudini) or Am(plitudinis)⌈Am(plitudini)Am(plitudini) or Am(plitudinis)⌉ tradidi. Ultima autem Ianuarii(!) die, cum abire statuissem, vidi apud alios scribas eundem in meo hospitiolo atque descripsi. Reliqui quoque eundem apud Ambrosium ac Valentinum notarium reverendissimi domini Warmiensis. Immerito ergo ms. a(!) ⌈oo ms. a(!) ⌉ hanc negligentiam reliqui commilitones imputant mihi. Inquiram tamen, cum dominus castellanus Gdanensis advenerit paper damaged⌈[Gdanensis advenerit]Gdanensis advenerit paper damaged⌉, litteris istis apud Hieronimum scribam. Nam penes illum litterae ad regni summates me abeunte fuerunt depositae.

Ablegatus sum proxima feria secunda in Pyotercouiam ad regni conventum. Si quid velit Tua Reverendissima Amplitudo per me fieri, totum me in tuum obsequium devoveo exiturus hinc proximo die Mercurii.

Valeat terque quaterque Tua Reverendissima Amplitudo, quam Deus multis augeat honoribus. A quo sedulo precabor, ut omnia hoc novo anno futurisque omnibus laeta et felicia sient.

Datae Thorunii, altera Epiphaniarum Christi Servatoris anno ab instaurato mundo MDXXXIIII.

Reverendissimae Tuae Amplitudinis mancipium perpetuum Georgius Zimmermanus

AAWO, AB, D. 4, f. 74v

Reverendissimo atque eidem in Christo clarissimo principi et domino, domino Ioanni insignis ecclesiae Warmiensis praesuli amplissimo, domino suo gratioso clementissimoque

AAWO, AB, D. 4, f. 74r

Sincerissimum affectum in omnibus obsequiis, in gratiam Vestrae Reverendissimae Amplitudinis studiosissime commendat. Reverendissime in Christo princeps, amplissime praesul, domine clementissime.

Litteras ad sacratissimam reginalem maiestatem, dominam nostram gratiosissimam meae fidei nuper per dominum Conradum Hitfeldum concreditas ex animi sententia Vestrae Reverendissimae Amplitudinis in manus suae reginalis maiestatis digna exhibitione praemissa obtuli usus opera Petri Woynowsky gentilis nostri. Dignata est iterum serenissima sua maiestas has interclusas litteras concredere, eas quoque per amicos meos Vestrae Reverendissimae Amplitudini praesentandas curavi, quandoquidem Vestrae Reverendissimae Amplitudinis curialis hic exsistens Mauricius nondum suam expeditionem est assecutus. Si quid praeterea in beneplacitam voluntatem Vestrae Reverendissimae Amplitudinis umquam meis obsequiis possum praestare, inveniet me promptissimum. Hic Pyotercouiae mirae peraguntur tragoediae, quarum catastrophen Deus in laetum perducat exitum. Serenissima regia maiestas a feria quinta in consilio non fuit, laborat ex veteri morbo maioris digiti in pede. Rumor est constans dominum comitem a Gorka Lucam Coyaviensem praesulem declaratum. Valachus milites nostros desideravit, ut ne ex eorum numero nuntius cladis sit relictus. Hic exercitum conscribi non audio. Dominus Molczan eques auratus veteranus huc nomine electoris Ioachimi in legatione pervenit, nondum auditus. Testudinis motu omnia hic negotia procedunt, Deus Optimus Maximus bene vertat omnia. Qui Vestram Reverendissimam Amplitudinem in summo honoris fastigio perpetue servet incolumem.

Ex Pyotercouia{e}, sub vesperum XII Februarii anno Iesu unici servatoris supra sesquimillesimum trigesimo octavo.

Vestrae Reverendissimae Amplitudinis obsequentissimus servus Georgius Zimmer paper damaged⌈[mmer]mmer paper damaged⌉man

BCz, 1597, p. 314

Reverendissimo atque Eidem in Christo Clarissimo Principi ac Domino, domino Ioanni inclitae Warmiensis ecclesiae praesuli amplissimo, domino sempe paper damaged⌈[sempe]sempe paper damaged⌉r gratioso clementissimoque

BCz, 1597, p. 313

Propensissima obsequia in gratiam Reverendissimae Vestrae Amplitudinis studiosissime commendat.

Reverendissime in Christo Princeps, ornatissime praesul, domine gratiose.

Commonefecit me litteris Vestrae Reverendissimae Amplitudinis eruditissimus Hyeronimus Aririmontanus(!), medicinae doctor, ad eum datis, ut Vestrae Reverendissimae Amplitudini scriberem, num proximas accepissem litteras. Unde quantum ex coniectura licet assequi mihi, persuasum habeo Vestram Reverendissimam Amplitudinem haud aequo ferre animo, quod ad eandem ea de re nihil scripserim. Quaeso itaque, ne mihi succenseat Vestra Reverendissima Amplitudo, nam cum omnia ex animi sententia Vestrae Reverendissimae Amplitudini confecissem, non arbitrabar fore opere necessarium, ut Vestrae Reverendissimae Amplitudini meis litteris ac neniis negotium facesserem.

Hoc autem haud latere volo Vestram Reverendissimam Amplitudinem, quod Georgius Nick, Vestrae Reverendissimae Amplitudinis affinis, cum domino castellano Calisiensi de molendino omnimodam fecit transactionem et pecunia accepta in suam tradidit molendinum simul cum veteri ac novo privilegio mihi transmisso potestatem. Qua de re omnes difficultates iam sublatas esse arbitror.

Si quid preterea meis studiis praestare potero, quod Vestrae Reverendissimae Amplitudini gratum fuerit, nihil umquam in me quicquam desiderabitur, quin omnia pro virili mea portione conficiam.

Deus Optimus Maximus Vestram Reverendissimam Amplitudinem summis ornatam honoribus in patriae nostrae consolationem quam diutissime servet incolumem.

Ex Thorunio, 20 die mensis Novembris anno Christi unici servatoris 1538.

Vestrae Reverendissime Amplitudinis humilis servitor Georgius Zimmermanus