AAWO, AB, D. 3, f. 85av

Reverendissimo atque eidem clarissimo in Christo principi ac domino, domino Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Hans Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊IoanniIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Hans Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋ sanctae Lubaviensis dioecesis antistiti ac Pomezaniensi administratori, domino gratioso clementissimoque

AAWO, AB, D. 3, f. 85r

Paratissima famulitia in gratiam Reverendissimae Vestrae Amplitudinis studiosissime commendat.

Suggeritur mihi, reverendissime ac praeclarissime Praesul, domine gratiose, ab amicis secretioribus, quod mirum in modum Reverendissima Tua Amplitudo, quae alioqui mitissimi est ingenii et quae omnium erratis aequi bonique semper noverit consulere, stomachum bilemque moverim, dum nuper Tua Reverendissima Amplitudo accepisset Thorn Town Council ⌊senatus meiThorn Town Council ⌋ litteras, in(?) quibus sigilli impressio in obtutu lectionis in eminentiori stabat parte. Quem quidem lapsum meum Tuae Reverendissimae Amplitudini benigne corrigenti factum a me fateor, dabo etiam operam diligentissimam, ne amplius fiat. Nihil etiam tale umquam a me designatum est, etiam si in istis urbium tumultuariis negotiis, annos iam fere triverim viginti quinque aut amplius. Crede mihi, amplissime praesul, quod sancte per Iesum deierare possum, nulla arrogantia id contigisse, sed dum litterae in immensum protensae ob foliorum multitudinem haud poterant sic complicari, ut pro Tuae Amplissimae Dignitatis eminentia non viderentur exiguae aut parvae nimis, aut ne superinscribed in place of crossed-out ut⌈ut ne ne superinscribed in place of crossed-out ut⌉ epigraphe universam faciem exterioris pagellae cum quadam inelegantia occuparet, visum mihi fuit operae facturum pretio, si superinscribed⌈sisi superinscribed⌉ hoc modo litteras illas componerem, ut vitia praedicta caverem. Sed mihi misero hoc accidit quod quidam ait cf. Hor. S. 1.2.24 dum vitant stulti vitia, in contraria currunt ⌊Dum vitia fugiunt stulti in contraria ruuntcf. Hor. S. 1.2.24 dum vitant stulti vitia, in contraria currunt ⌋. Hoc me tamen solatur, quod mihi perpetuum est, Tuam Reverendissimam Amplitudinem facilem esse ad remittendum errata, his potissimum, qui culpam magis agnoscunt remissionem petentes, quam qui animo pertinaciori eam aut deprecantur aut minus sincero temere errata non excusant, sed aggravant defendendo. Maior enim est clementia erroris condonatio, quam si bene firmum ac numquam quid humani casus admittentem perpetuo fueris amore complexus. Dabit itaque Tua Reverendissima Amplitudo errori veniam. Ego vicissim adnitar summum satisfaciendi explere munus, ut numquam scilicet in hanc nassam incidam.

Nec subeat precor animo tuo, Praesul Mellite ac Amplissime, aliqua de me suspicio, quod toto isto tempore, quo in ornatissima tua fueris dicione, nec praesens nec quidem etiam per litteras te adierim aut salutaverim. Sic enim me amet Christus optimus maximus, mecum hactenus fuit comparatum, ut malus quidam genius, ut opinor, congressum semper prohibuit. Dum enim Reverendissima Tua Amplitudo nobiscum agebat Thorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌊ThoruniiThorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌋, adversa valetudo me domi ceu inferorum vinculi tenuit alligatum. In Provincial Diet of Royal Prussia ⌊Grudentinis comitiisProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ coivissem utique, licet aeger, cum Tua Reverendissima Amplitudine, sed bis matutina quies Tuae Reverendissimae Amplitudinis me exclusit, tertio congressus cum Tua Reverendissima Amplitudine Thorn Town Council ⌊senatus illius civitatisThorn Town Council ⌋ me tecum colloqui non sinebat, postero autem die aurora vix inclarescente essedum conscendi. Sed quod tunc animus versabat coram AAWO, AB, D. 3, f. 85v dicere, iam paucis explicabo, ne emunctis tuis naribus meis ineptiis ac epistulae sordibus molestiam facessam. Principio oro, ut tuum addictissimum mancipium, quod in servitutem tibi donavit eques ille insignis et orator optimus aulicus regius Nicolaus Niptitschius, ames, observes et tua pietate foveas. Ego omne studium meum immo vitam ipsam in tui nominis atque amplitudinis gloriam impendere non desinam. Deinde quod pro ingenita virtute susurrones arceas procul neque sinistris ac clanculariis delationibus utramque adaperias aurem, sed delato aut calumniam patienti semper alteram reservet Tua Reverendissima Amplitudo vacuam, reportaturus immortalitatis decus sicut magnus ille Macedo (qui ex rebus actis et auctis hoc nomen promeruit) ob hoc factum, cum praeclarum tum regale et magnis heroibus dignum a multis eximiis laudatus scriptoribus, perpetuitati est consecratus.

Postremo immensas Tuae Reverendissimae Amplitudini, immo immortales, dico gratias pro Homero Christianorum, Davide scilicet propheta et rege, quem beneficio optimi iuxta ac pii hominis Ioannis Campensis non modo nunc legere tantum, verum pro affectu intelligere nostrae mediocritati concessum est. Nec umquam manibus teritur liber iste (semper enim mecum est, immo cubando sub cervicula ms. i(!) ⌈aa ms. i(!) ⌉ delitescit), quin Tuae Reverendissimae Amplitudini et Paraphrastae plusquam Nestorea saecula precor, Tuae quidem Reverendissimae Amplitudini, ut illum ad similia studia, licet ut equum Lydium currentem impellas ac in lucem ea facias prodiere, quae idem e promptuario divinorum voluminum, quae nobis conducunt et saluti sunt, omnibus est redditurus simili forma, opifici vero et auctori, ut se morigerum praebeat et rudioribus dux sit ac doctor, lumen effundens scripturarum, ut nobis, qui a fontibus sumus semoti ob ignorantiam Hebraici sermonis, e rivulis saltem Germanis scaturientibus notitiam sanctarum litterarum ceu purioris laticis tutius bibamus. Interim, quod Tuam Reverendissimam Amplitudinem adire non licet, humiliter precor, ut per epistolam saltem amanuensis servulo Tuo respondere non graveris. Vale, Praesul clarissime, cum omnibus tuis.

Thorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌊ThoruniiThorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌋, 15 Februarii anno repurati orbis per Iesum supra quindecies centesimum trigesimo tertio.

Vestrae Reverendissimae Amplitudinis humilis servulus Georg Zimmermann (*1483 – †shortly after 1547-12-01), master of Arts; from 1543 in Netherlands, later in England; 1508 Gdańsk secretary; 1525 - mayor; 1527 secretary in Thorn; 1516 envoy of the Gdańsk Town Council to King Sigismund I Jagiellon to Vilnius (ASPK 7, No. 6-10, 14, 24, 57, 59-60; ASPK 8, No. 1, 179, 183, 184, 187, 253; ZDRENKA 2, p. 387-388)⌊Georgius ZimermanusGeorg Zimmermann (*1483 – †shortly after 1547-12-01), master of Arts; from 1543 in Netherlands, later in England; 1508 Gdańsk secretary; 1525 - mayor; 1527 secretary in Thorn; 1516 envoy of the Gdańsk Town Council to King Sigismund I Jagiellon to Vilnius (ASPK 7, No. 6-10, 14, 24, 57, 59-60; ASPK 8, No. 1, 179, 183, 184, 187, 253; ZDRENKA 2, p. 387-388)⌋