» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #445

Godschalk ERICKSEN (SASSENKERLE) to Ioannes DANTISCUS
Augsburg, [1535]-03-22
            received [1535]-06-02

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BK, 230, p. 297-300
2excerpt in Latin, 16th-century, GStA PK, XX. HA Hist. StA Königsberg, HBA, C 2, No. 102 (enclosure No. 4)
3register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 32, No. 618

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 610

Prints:
1Starożytności p. 75 (excerpt in Polish translation)
2DE VOCHT 1961 No. DE, 278, p. 200-202 (English register; excerpt)
3BENNINGHOVEN No. 102, Beilage 4, p. 58-59 (German register)
4Españoles part II, No. 78, p. 253-256 (Spanish translation)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni episcopo Culmensi, administratori ecclesiae Posnaniensis(!), domino suo perpetuo observandissimo

Cito Cito, Cracoviae

Reverendissime in Christo Praesul, domine et maior perpetuo honorande, salutem.

Litteras Reverendissimae Tuae Dominationis ex castro Lubaviensi quarta Augusti datas sub meum in Hyspanias reditum vicesima quarta Decembris recepi, attuleruntque animo meo non parum iucunditatis et quod Reverendissimam Tuam Dominationem bona esse valetudine rebusque florentibus. Nec enim in hac felicitate tui Saxokarli memoriam excidisse plane intellexerim, demum vel eo potissimum nomine, quod obrepentem in te integerrimum virum Columnam bene anteactae vitae conscientia, sanctissimis vivendi institutis et tua prudentia egregie adeo viceris, ut ex ea plus tibi honoris et verae gloriae accreverit. Nosce profecto, reverendissime praesul, ignavis et infelicibus raro invideri, verum celebrem famam ex virtute natam livor atris semper oculis eminus subsequitur, ut illius splendorem vel pravae suspicionis umbra involvat. Solet et Deus ipse, quamquam fragilitatis nostrae maxime conscius suos saepius rerum praesentium adversitate exercere, non tamen umquam in finem usque deseruit in se sperantes.

Mi observandissime domine, recepi equidem in me (uti scribis) recedente ex Hyspaniis communi amico, domino Cornelio Sceppero negotium sollicitandi apud Welzeros, liberationem et missionem illius puellae etc. in Flandriam convenitque inter Welzeros et me, ut cum Vallisolentum perveniremus, negotium absolveretur.

Interea caesarea maiestas me ex Toleto per Hiberniam in Scotiam ire iubet, parui uti iure debeo, sed quae in illa nimium fera et silvestri Irlandia passus sum, nisi praesens exprimere numquam possim. Insulam fere totam lustravi trecentorum miliarium itinere, oppida maritima, quae tum pleraque in fide Angliae regis erant declinans atque ita de uno magnate ad alium deductus per Franciscanos, quos Observantes vocant, nam his solis ab occursantibus barbaris parcitur et visis his ad mutua statim oscula accurritur, alioquin praedam ducunt quicquid usquam conspexerint. Homines supra modum feri, sine lege, sine rege viventes et inter se mutuis discordiis atque cotidianis proeliis exerciti. Invaserunt nihilominus me semel aliquot latrones spe praedae contempta religione, sed propulsantibus egregie etiam Franciscanis cum caede et amissione armorum repulsi sunt, atque in eius rei perpetuam memoriam allata hostibus arma: gladios, lanceas et tela, divo Francisco consecravimus.

Fuerunt nihilominus inter magnates, qui posteaquam meam legationem ex Franciscanis agnovissen[t], satis humane pro more patriae me exceperint, seque et sua omnia obstinatissimo in Anglum animo caesareae maiestati obtulerint.

Perveni tandem in Scotiam, ubi et ob amorem eius, qui miserat me, et ob veterem notitiam benignissime ubique exceptus legationem meam (gratia Deo) satis feliciter sum exsecutus atque in Flandriam navigio redii, per Galliam deinde in Hispanias revertentem caesarea maiestas benigne compellavit, studia et operam meam grata habuit, auxit subinde stipendium honesto titulo consiliariatus et me ad serenissimam Hungariae reginam, ut negotiis Alemaniae una cum maioribus hoc turbulento tempore pro mea virili intenderem, remisit.

Affui his diebus Bolsani in Alpibus, ubi recensita sunt militum Germanorum septem milia, qui duce Maximiliano ab Oberstain Genuae classem caesaream conscendant contra Barbarossam et in Africam transmissuri. Certa est fama caesaream maiestatem in fine huius mensis Barcelonae futuram, ut classem Hispanicam expediat relicta imperatrice gravida cum liberis Madriciae.

De puella, cuius retro facta est mentio, sic se res habet: mater eam a se nulla ratione ... velle dimittere, nisi receptis primum ducentis ducatis, hoc est, quo possit redimere illic mercedes annuos viginti quinque ducatorum ad dies vitae. Neque quisquam mulieri persuadere p[otest], quod vel litteris et cautione vel Reverendissimae Tuae Dominationis vel mercatorum contenta sit super solu[tione] viginti quinque ducatorum annuo etc. dicit omnes esse mortales, se velle aliquid certi habere in manibus, antequam puellam dimittat.

Visum est proinde et amicis et mihi, si Reverendissima Tua Dominatio puellam redemptam volet per litteras suas committere vel Hieronimo Zo..., qui iam abit in Hispaniam, aut Ulricho Ehinger, Alberto Chun seu cuicumque ex Fuch[aris] aut Welzeris, nemo enim omnium est, qui non libens volensque hoc tuo nomine praestabit, u[t] recepta primum puella annuos reditus ad dies vitae pro matre his ducentis ducatis ... succurrit hoc pacto Reverendissima Tua Dominatio et honori suo et puellae innocentiae, nam mater iam hic inter mercatores in nundinis illis stativis obambulat, inopiam exaggerat, et se p... propediem prostituturam minatur.

Melchior noster a Germania fortunis suis in Dania utcumque restitutis per comitem Oldenburgensem ipsius apud serenissimam reginam Hungariae et Flandrienses agit oratorem. Summa legationis haec est: comes et qui cum eo sentiunt regni consiliarii vigore novissimi contractus cum caesare initi favorem et auxilium petunt pro liberatione regis Christierni, ut regna et dominia illa ad verum dominum et eius legitimos liberos, caesareae maiestatis neptes, redire possint. Misit et eo illustris Holsatiae dux Christiernus nomine suo et consiliariorum regni, qui ipsi adhaerent, petens vigore eiusdem contractus auxilia contra effrenem Lubecensium licentiam vix nominato rege Christierno aut comite Oldenburgensi etc. Responsum est utrique legato idem, caesarem ad praestandum alteri consiliariorum parti in alterius oppugnationem auxilium non teneri. Si autem concordes promissum auxilium contra externum hostem imploraverint, caesarem contractui satisfacturum. Ita discessit mareschalcus ducis Melchior Rantzow recepta tamen solutione annui stipendii sex milium florenorum pro ipso duce.

Melchiori nostro adhuc dantur verba donec ex Hispaniis redierit illustris comes palatinus Fredericus, qui eo per postas ad caesarem ivit, ut primogenitam Christierni regis Dorotheam uxorem accipiat. Quo concluso credunt se cum comite Oldenburgensi certis condicionibus conventuros, ut regni partem et munitiones, quas possidet, ad commodum dictae clarissimae principis Dorotheae et eius futuri mariti etc.

Recepi his diebus litteras caesareae maiestatis Madriciae 12 Februarii datas, quibus me certiorem facit oeconomum maiorem dominum de Reux brevi venturum ad serenissimum Romanorum regem et in Germaniam, ex quo ego suae caesareae maiestatis voluntatem plenius intelligam etc. Contineo me itaque Augustae, donec de illius adventu certior fuero factus. Reverendissimum dominum Lundensem, quod longo iam tempore desideraverimus, nondum praesens conveni, crebras autem et amicissimas ab eius reverendissima dominatione litteras recipio.

De domino Cornelio nostro, quoniam certus sum Reverendissimam Tuam Dominationem frequentes recipere litteras, verba non facio, reliqui illum cum universa domo satis recta valetudine.

Vale mi Reverendissime et perpetuo observande domine et Saxokarlum, qui quantus est, totus tuus est, commendatum habe.

Augustae Windelicorum, vicesima secunda Martii.

Eiusdem Reverendissimae Dominationis addictissimus servitor Godscalcus Erycus Sassenkerll als eyn Wagen ronczhe