» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #1987

Ioannes POLIANDER (GRAUMANN) to Ioannes DANTISCUS
Königsberg (Królewiec), 1538-11-14
            received 1538-11-17

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, UUB, H. 154, f. 185-186
2copy in Latin, 18th-century, LSB, BR 19, No. 36

Auxiliary sources:
1register in English, 20th-century, CBKUL, R.III, 30, No. 110

Prints:
1HIPLER 1891 No. 50, p. 549-551 (in extenso; German register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

UUB, H. 154, f. 186v

Reverendissimo in Christo Patri, principi et domino, domino Iohanni, episcopo Varmiensi, domino suo clementi

UUB, H. 154, f. 185r

Se commendat.

Principibus viris multos passim assentari admodum vulgare est, Antistes Reverendissime, quod ut quisquam apud te, qui in magnorum regum aulis tam diu versatus, tam longo rerum usu es edoctus, feliciter temptare possit, vix crediderim. Quamquam igitur causae aliquot non contemnendae me invitarent, ut litteras aliquando darem ad Reverendissimam Dominationem Tuam, cum tamen viderem vix a specie assentationis abesse posse quicquid scriberem, hactenus tacendum duxi. Sive enim gratias agere tibi parassem pro illa clementia, qua me abhinc triennio Cracoviae tuae mensae adhibere atque adeo hoc quasi symbolo inter tuos recipere dignabaris, sive plenam erga subditos beneficientiam prioris tui principatus tum administrationem tum abdicationem gratulari tibi voluissem, aut etiam istius nuper amplioris principatus inaugurationem tibi faustam et felicem pro more clientum precari statuissem, periculum erat, ne in aliquam adulationis suspicionem inciderem, cum nihil horum sine tuis laudibus a me fieri potuisset.

Nunc vero diversi generis occasio mihi oblata est, quae ut scribendi ansam dedit, ita ad scribendum quoque me animavit. Si quidem vidi his diebus duo epithaphia felici memoriae clarissimi doctoris Reynecii consecrata. Quorum prius meum esse comperi, id enim officii amico recens defuncto persolvendam putavi, posterius vero, nisi vanus augur sum, conicio Reverendissimae Tuae Dominationis opus esse. Hic igitur cum inveniam quasi civilem quandam correctionem, immo potius declarationem meis versiculis adhibitam, non possum non magnas agere gratias Reverendissimae Tuae Dominationi, quae meum qualecumque scriptum tam humaniter et clementer tractaverat, cum non pauci hac tempestate super hoc iustificationis articulo acerbis scriptis inter se ex diametro dissenserint et odiose conflictati sint. Ego itaque mihi persuadeo Reverendissimam Dominationem Tuam non abhorrere ab hac fidei doctrina vere evangelica. Alioqui certe meos UUB, H. 154, f. 185v versiculos nullo negotio potuisses abolere. Proinde inhumanus essem, nisi et ipse civiliter tuam sententiam de piis operibus fidem comitantibus interpretarer, ut quae a scriptura neutiquam dissonat, modo recte intellegatur. Puto autem neminem esse, qui terrorem iudiciorum Dei nonnihil expertus non ingenue mecum fateri cogatur, quod hac occasione motus his versibus, nihil minus quam ludens, lusi:

Vae mihi, pro factis si Christus debita pendat

Praemia, lex mors est: ancora sacra fides;

Tam pia nullius, fateor, fuit aut erit umquam

Iudicium ut possit vita subire Dei.

Tota salus venia Patris constat miserentis,

Nil datur hic carni: gloria tota Dei est.

Finem hic facio, ne Reverendissimae Tuae Dominationi prolixius quam decet obstrepam, rogoque maiorem in modum, ut pro clementia Tua singulari boni consulas, quod a cliente Poliandro Tuam Sublimitatem reverenter suspiciente profectum est. Fortassis inter laeta nuptialis convivii studia rescribere vel non vacabit, vel non libebit; hic erit mihi consul noster Belerus litterarum vice, si quid ei mandandum duxerit Dominatio Tua Reverendissima. Quam diu in gloriam suam servet incolumem Christus Servator.

Konigspergii, anno post Christum natum MDXXXVIII-o, decima quarta die Novembris.

Reverendissimae D(ominationi) or D(ominationis)D(ominationi)D(ominationi) or D(ominationis) Tuae deditissimus Ioannes Poliander