Serenissime Rex
et Domine, domine noster clementissime. Post debitam fidelitatis et
humillimam
servitiorum nostrorum commendationem accepimus Serenissimae Maiestatis
Vestrae
ad nos patentes commisionis litteras ea, qua decuit et potuimus reverentia,
quarum exemplum de verbo ad verbum his adiunximus, quibus perlectis
citationem
contra generosum dominum Stanislaum Kosthka thesaurarium Marienburgensem ad
instantiam generosi domini Achacii
Czemae, castelani Gdanensis et
capitanei Stumensis, legitimo
tempore observato ad comparendum coram nobis in convetu Graudnicensi dedimus,
ubi postquam partes actrix et rea coram nobis comparuissent et litterae
patentes commisionis Serenissimae Maiestatis Vestrae ad nos utraque parte
audiente lectae publice fuissent, generosus dominus castellanus Gdanensis,
actor, proposuit se possesione piscatorum Kulbrun per generosum dominum
thesaurarium nullo iuris ordine et contra privilegia sua spoliatum esse
rogando,
ut imprimis privilegium Serenissimae Maiestatis Vestrae revidentes [1] in vigore conservaremus
testimoniaque et testes scripto et unum virum iam senem et nobilem audire et
admittere velimus utque a domino Kostka thesaurario rationes et, si quas
haberet,
ta(bula)s occupatorum piscatorum in Kulbrun perquireremus
ipsumque ex possessione iuxta Serenissimae Maiestatis Vestrae commisionis
litteras amoveremus.
Ad quae domini
Castellani Gdanensis proposita dominus Kostka thesaurarius ilico excepit
dicens
et expresse asseverans se illos [pi]scatores, ut permittitur, numquam in suam
possesionem accepisse, sed
noluisse accipere neque tum se in illorum esse possesione dimisisseque eandem se possessionem ad litteras
reverendi domini episcopi Culmensis, qui ab eo postulasset, ut hoc, quicquid
esset, dissidii ob eam causam Serenissimae Maiestati Vestrae d e finiendum
relinqueret, quod et fecisset et
quod ob id etiam, quod citatio
diutius quam oportuit fuisset retenta et legitimo tempore non reddita, testes
et testimonia aliaque causam ipsam concernentia ob tam breve temporis spatium
colligere et coram nobis statuere non potuisset instanter a nobis petens ut
terminum ei prorogaremus, cum
causa esset mere Serenissimae Maiestatis Vestrae, quo rationes testes
testimoniaque sua et alia ad eam causam spectantia producere posset.
Contra quae
dominus castellanus opposuit, quod citatio domino thesaurario a nobis contra
illum emissa debito tempore fuisset reddita iuxta usum et harum terrarum
iampridem observatam consuetidinem, quae disposuit quod in quindecim diebus
reddi ante diem praefixum debeat, haec vero diebus viginti fuisset data ante
comparitionis terminum, et quod ideo haec exceptio esset invalida, maxime ob
eam causam, quod ipse dominus thesaurarius eo tempore, cum istos piscatores in
Kulbrun
occupasset et illis ne deinceps cuiquam nisi sibi oboedirent, mandasset, iam
in
promptu rationes et causas, iura etiam et testimonia hab[uisset], vel habere
debuisset, quibus id sibi licere putasset. Q[uae] quia coram nobis iuxta
commisionis Serenissimae Maiestatis Vestrae formam n[on] produceret,
rogabat dominus castellanus, ut iura privilegiu[m]
et testimonia testemque eius legitime ad id citatum admi[tte]remus et examinaremus, neque hac obstare aut praeiudic[are]
bonis Serenissimae Maiestatis Vestrae, Quae ex sua innata clementia quemlibe[t]
in iuribus suis et donationibus a se factis conservare, et m[odo] id,
quod suum esset, adimere soleret, ostenditque ad se litteras domini
thesaurarii, quibus de occupatis piscatoribus aiebat consta... , quas his
cum aliis inclusimus.
Ad quae dominus thesaurarius per procuratorem suum
ea, quae s[ibi] replicabat contra citacionem excipiendo et ne in re fisci ... [Serenissimae]
Maiestatis Vestrae praecipites essemus nos commonens dilationem ea[m] quam
prius a nobis postulavit dicens se istos piscatores numquam occupasse et quod
si forte scripsisset ad dominum ca[stela]num eosdem piscatores tum se
noluisse
adimere a iu[ris] ??? obsequio districtus Crisburg et castro regio Marienbu[rgensi] adiungere, se tamen ea in re
mutasse sententiam, proinde dictam piscatorum occupationem a se non esse
factam, neque etiam hoc tempore se illos occupare addens actori praescriptum
esse, ut paratus cum documentis suis ad iudicium veniat, reo autem ad illa
producenda iustam dilationem a iure non esse praeclusam. Rogabat igitur, ut pro tempore
competenti huiusmodi dilatio sibi admitteretur.
Contra quae iterum dominus
castellanus respondit, quod dominum thesaurarium non latuit, ut si quas
haberet
rationes ad occupandum eos piscatores, quod eas producere deberet, cum ab eo
tempore quo primum dominus thesaurarius occupationem eam tentabat, ut
litteris
suis declaravit, tum etiam quod ex citatione, cui commisio regia fuit
inserta,
hoc ipsum clare sibi iniunctum cognoverat neque ei ad eas rationes
producendas
tempus hucusque defuisse. Unde dominus castellanus, ut prius, iura sua,
testes
et testimonia a nobis examinari, quae coram nobis proposuit, rogabat.
His itaque ab utraque parte
propositis et responsis apud nos mature reputatis diligenter cavendum
duximus,
ne fines mandati litterarum Serenissimae Maiestatis Vestrae ea in causa
minima
etiam in re transgrederemur. Proinde partibus respondimus nos inter eas non
esse deputatos a Serenissima Maiestate Vestra iudices commisarios, sed
dumtaxat
auditores vel, ut vocant, referendarios, ut quicquid pro veritatis
investigatione per litterarum aut testium [di]ligentem examinationem
cognosceremus, rationibus prius occupatorum
piscatorum perquisitis pro animi Serenissimae Maiestatis Vestrae informatione omnia ad Eandem
Serenissimam Maiestatem Vestram sub sigillis nostris suficienter
perscriberemus, huius causae sententiam et cognitionem integram Serenissimae
Maiestati Vestrae relinquentes, et ob id nobis non esset ea facultas, ut
dilationes vel alia, quae processus iuridicos concernunt, admittere possemus, si vero partes litteras testes
aut testimonia ea in causa iuxta Serenissimae Maiestatis Vestrae mandati
formam
producere vellent, nos ad litterarum et
testium diligentem examinationem processuros et quicquid in his cognosceremus
ad Serenissimam Maiestatem Vestram scripturos quaesivimusque a domino
thesaurario quibus rationibus inniteretur, ut eos piscatores domino
castellano
adimeret. Ad quod, ut prius, respondit petens dilationem, quam illi, cum
iuridice ea in re nihil nobis
agere Serenissima Maiestas Vestra commiserit, admittere non licuit. Et sic ad
domini castellani iura testimonia et testem examinandum processimus liberum
relinquentes domino thesaurario si huic actui interesse et eum audire vellet.
Quod recusavit et ab eo protestatus est. Ceterum a nobis petit, ut haec ad praemissa sibi sub sigillis nostris
scripta daremus, quod prohibiti mandato Serenissimae Maiestatis Vestrae, Quae
sibi ista omnia pro animi sui informatione describi iussit, facere non
potuimus.
Produxit itaque coram nobis dominus
castellanus nobilem dominum Georgium de Kleicz maiorem annis sexaginta regia
citatione ad veritatis perhibendum testimonium vocatum petens, [ ...]
illum admitti et ut illum iuratum de villa et piscator [es de] Kulbrum,
cuius olim et hucusque fuissent et quo spectarent quaereremus. Qui tetis
admissus et veritatem per Deum, ut iuris est, dicere rogatus deposuit coram
nobis compertum s[ibi] esse seque hoc certo scire, quod villa Kulbrun et
piscatores saepedicti ab eo tempore quo ipse recordar [etur] ab antiquo hactenus prtinuerit semper ad Ch [risburg]
et quod illi [pis]catores captos pisces illuc deferre soleb[ant] quodque multo [s]
in Chrisburg fuisset et vidisset pisces [de] ferri a piscatoribus.
Deinde dominus castellanus produxit
litteras testimoniales [ali] quot testium dicta continentes a consulatu
Elbingensi et [litter] as a Satfeld
oppido in lingna germanica scriptas si [gillis] suis munitas, quas, ut
non suspestas et integras suscepimus et legi audivimus, postremo exhibuit et
privilegium suum a Serenissima Maiestate Vestra super districtu Chrisburg
sibi
concessum in membrana scriptum sigillo maiori Serenissimae Maiestatis Vestrae
dependente, sanum integrum et ab
omni vitio alienum, quod cum diligenter perlegissemus, invenimus in generali
Serenissimae Maiestatis Vestrae donatione specialem illam, in qua Serenissima
Maiestatas Vestra domino castellano dedit oppidum Chrisburg cum omnibus
villis
et signanter piscatoribus et cum contributionibus piscium ex villa Kylenberg,
ex quo nomine consonante cum Kulbrun forsan ista controversia orta est.
Quod non sit scriptum Kulbrun idque
vitium scriptoris aperte esse cognovimus, quandoquidem nulla villa est in
toto
Chrisburgensi districtu, quae hoc nomine Kylemberg vocatur. Quod sic pro fide
nostra ex Serenissimae Maiestatis Vestrae mandato incognitionem Serenissimae Maiestatis Vestrae deducendum
existimavimus, Cui omnia quemadmodum coram nobis proposita et acta sunt, ut
oboedientissimi Serenissimae Maiestatis Vestrae mandati executores, his nostris litteris sub appressis
sigillis nostris descripsimus mittimusque his adiunctum exemplum commissionis
seu mandati ad nos Serenissimae Maiestatis Vestrae et copiam privilegii
domini
castellani Gdanensis. Citationem contra nobilem Georgium de Cleicz ad
ferendum
testimnium, dicta etiam testium coram consulatu Elbingensi proposita et alia
coram oppidanis Salfeld litteris et
sigillis munita et ipsas domini thesaurarii Marienburgensis litteras ad
castellanum Gdanensem [qu]ibus villam Kulbrun
et piscatores illos occupare se velle scribit, et cum dominus thesaurarius
Kostka se eam villam [cum] piscatoribus non occupasse et in possesione
eius se non esse coram nobis fassus est, non potuimus eam villam cum
piscatoribus ad manus nostras accipere, namque Serenissima Maiestas Vestra
nobis mandavit, ut prius remoto abinde praefato Kostka possessore eosdem
piscatores ad decisionem usque litis teneremus, ex quo Serenissimae
Maiestatis
Vestrae mandato atque aliis in commissione Serenissimae Maiestatis Vestrae
contentis cum nobis, nequaquam exire vel latum quidem unguem licuerit,
fecimus
ea, quae nobis Serenissima Maiestas Vestra praecepit, qua fide et diligentia
potuimus. Cui nos ut Domino
nostro clementissimo humillime commendamus et Deum pro perpetua felicitate et
longaeva incolumitate Serenissimae Maiestatis Vestrae devotissima mente exoramus.
Actum in conventu Graudnicensi die Iovis secunda
mensis Octobris, anno Domini MoDoXXXIII.
Serenissimae Maiestatis Vestrae
Humilli mi servus et capellanus Ioannes episcopus
Culmensis [2]