AAWO, AB, D. 67, f. 1 unnumbered after 256

Nadojstojniejsze(m)u i Wielebnemu Panu, Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊księdzu Janowi biskupowi chełmieńskiemuIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋ etc., przyjacielowi i starszemu swojemu etc.

AAWO, AB, D. 67, f. 258r

Miłościwy Księże Biskupie.

Nie wim, com tak wiele Waszej Miłości uczynił, i<ż> się Wasza Miło{ło}ść tak spustnie raczysz na mię targać ku wi<e>likiej lekości mojej przez moje(g)o przewinienia. Raczyłeś mi W(asza) M(iłość) list pisać, grożąc mi o sługę moją, ktorej dzieją Orszula. Racz W(asza) M(iłość) wiedzieć, iżci ta Orszula ani ja nie [...]...a on the margin⌈[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉... illegible⌈...... illegible⌉a[...]...a on the margin⌉ jeste(m) te(g)o winny, jako W(asza) M(iłość) raczysz mnie sromotnie winować. Bowim isto jest kalżdemu w Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊Korunie PolskiejPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋ i w Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊tych ziemiachRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ jawno - moj defekt, ktory cierpię na kamie(ń), gdzie więc z rozkazania i z rady doktorow muszę się zawżdy <w> w(a)nnie w ziołach myć albo naparzać dla zdro stain⌈[dro]dro stain⌉wia swoje(g)o. A tak ja ma(m) swoj osobny domek, gdzie w nim chowa(m) nie jednę, ale dwie niewieście superinscribed⌈niewieścieniewieście superinscribed⌉, co mi już zawżdy ty wanny <z> ziołmi gotują, a nie dla tych rzeczy, o ktore Wasza Miłość raczysz ku mnie pisać. Co to jest wszemu miasteczku w Strasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌊BrodnyczyStrasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌋ jawno. Jest też wszem ludzie(m) jawno, iż ja <z> swoją miłą małżonką ms. u(!) ⌈ąą ms. u(!) ⌉ w dobrej zgodzie mięszkam i teg written over k⌈kgg written over k⌉o jest dobry znak, bo z łaski miłe(g)o Bo(g)a mam z nią mnożny plod ms. t(!) ⌈dd ms. t(!) ⌉ i teraz z drugim plode(m) chodzi.

Jedne ja się te(m)u dziwuję, iż Wasza Miłość, gdyż żadny na mię nie skarży ani na nie, raczysz się, W(asza) M(iłość), ku mnie tak nuczyć, a raczysz sam ku krzywdzie mojej ty instygatory prociw sługa(m) moi(m) stawić.

AAWO, AB, D. 67, f. 258v Miłościwy Księże Biskupie, by też dobrze tak było, jako W(asza) M(iłość) mnie raczysz pisać o tę bialągłowę, jakoż tak nie jest ms. nie st(!) ⌈nie jestnie jest ms. nie st(!) ⌉, jesli mi przydzie ku [...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ prawu ms. a(!) ⌈uu ms. a(!) ⌉, dalibog ms. k(!) ⌈gg ms. k(!) ⌉, się te(g)o sprawię, iż tak nie jest. Tedy W(asza) M(iłość) ani żadny w Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊Korunie PolskiejPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋, ani w tych ziemiach te(g)o ni słychal, aby ktory z ludzi rycerskich albo ludzie, ktorzy jidą <z> starożytnych domow pańskich o takowe rzeczy był pociągany w duchowne prawa, dopiero ja bych miał być pierwszy?! Zali takowej sławy nie mieli jako namiastek W(aszej) M(iłości) sławnej pamięci ksiądz Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)⌊KonopaczkyJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)⌋, a nie o jednę, ale o wiele hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉, wszystko mężatek. Zali ni ksiądz biskup prabucki sl Hiob von Dobeneck (*ca. 1450 – †1521), 1501-1521 bishop of Pomesania⌊YopHiob von Dobeneck (*ca. 1450 – †1521), 1501-1521 bishop of Pomesania⌋ sławnej pamięci o Sszuczową? Zali nie pan [...] stain⌈[...][...] stain⌉ Stanisław Kościelecki (*ca. 1460 – †1534), 1501 Inowrocław castellan; 1511 - voivode; 1512 starosta of Marienburg; 1521-1522 voivode of Brześć; 1522 - of Sieradz; 1523 - of Kalisz; 1525 - of Poznań (Urzędnicy 1/2)⌊wojewada je(g)o miłość poznajnski hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉, pan i stryj moj łaskawyStanisław Kościelecki (*ca. 1460 – †1534), 1501 Inowrocław castellan; 1511 - voivode; 1512 starosta of Marienburg; 1521-1522 voivode of Brześć; 1522 - of Sieradz; 1523 - of Kalisz; 1525 - of Poznań (Urzędnicy 1/2)⌋, pan Jan Zaremba (†before 1523-07-12), 1508-1511 castellan of Poznań, 1512-1523 voivode of Kalisz ⌊SzarambaJan Zaremba (†before 1523-07-12), 1508-1511 castellan of Poznań, 1512-1523 voivode of Kalisz ⌋ nieboszczyk, dzisi pan hawemistrz krola je(g)o miłości młode(g)o, pan Piotr Opaliński (Piotr Opaleński, Piotr Opalenicki) (*ca. 1480 – †1551), 1507-1528 royal secretary, 1528 castellan of Międzyrzec, 1529 - of Ląd, 1535 - of Gniezno, 1530 tutor of young Sigismund II Augustus Jagiellon, 1537 steward of his court, 1532-1533 royal envoy to Turkey, 1536 - to Rome, Roman King Ferdinand and Emperor Charles V, 1539 - to John Zápolya (WYCZAŃSKI 1990, p. 260)⌊OpalinskyPiotr Opaliński (Piotr Opaleński, Piotr Opalenicki) (*ca. 1480 – †1551), 1507-1528 royal secretary, 1528 castellan of Międzyrzec, 1529 - of Ląd, 1535 - of Gniezno, 1530 tutor of young Sigismund II Augustus Jagiellon, 1537 steward of his court, 1532-1533 royal envoy to Turkey, 1536 - to Rome, Roman King Ferdinand and Emperor Charles V, 1539 - to John Zápolya (WYCZAŃSKI 1990, p. 260)⌋, ktory już o<d> dawnych wiekow z małżonką swoją nie mi<e>szka, iza hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉li też ni pan(n) Stanislaw Sczawinsky, ktory s Ruczka jawnie mieszkał? Iżkolwiek ja o tych wszystkich nic pewne(g)o nie wiem ani wierzę, aby ktory z tych wszystkich tak zyć mieli hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉, jedne wżdy o nich ta sława była. A wszekoż, Miłościwy Księże Biskupie, żadnych z tych nigdy o takowe rzeczy żadny biskup w sąd swoj nie pozywał, chyba chłopy i to aliż skarg, gdy na nie skarga przyszła.

A tak, Miłościwy Księże hidden by binding⌈[że]że hidden by binding⌉, już baczę, iż mię W(asza) M(iłość) jeszcze sprosniej chcesz AAWO, AB, D. 67, f. 259r chować niżli kmiestwo y, bo wżdy na sedlaka musi wżdy kto skarżyć, ale W(asza) M(iłość) nie dowiedzi<a>wszy się tej rzeczy pewno, ani nikt na mię nie skarży, raczysz się, W(asza) M(iłość), na prostą opiniją albo domniemanie ludz ms. tdc(!) ⌈dzdz ms. tdc(!) ⌉kie tak się na mię targać, mnie o ty niepotrzebne rzeczy albo utraty przywodzić, czego się, Panie Boże, żal na Waszę Miłość! Na mnie, W(asza) M(iłość), chcesz rząd uczynić. Iżkolwiek na ten czas nie trzeba mi tych person mienić, a wszekoż - nie będzie superinscribed⌈ee superinscribed⌉li inaczej być - czasu swe(g)o je powie(m), gdzie the(g)o potrzeba będzi<e>. Ony powiem, na ktorych według zdania me(g)o słuszniej by było od nich te(n) rząd począć niżli ode mnie.

A tak, Miłościwy Księże Biskupie, proszę W(aszej) M(iłości) i dla Pana Boga wszechmogące(g)o, nie racz się W(asza) M(ilość) ku mni<e> przez przyczyny nuczyć, bocie(m) W(aszej) M(iłości) nic nie winien. Boć ja, jesliby W(asza) M(iłość) tak tę rzecz upornie chciał brać, mnie nie lza jedne, wziąwszy miłe(g)o Boga na pomoc i przjaciele swoj<e>, muszę się W(aszej) M(iłości) tej swojej krzywdy bronić prawem.

A ponieważ iż W(asza) M(iłość) sam przez swoje(g)o instygatora, a nie na żadne(g)o ine(g)o człowieka, co by na mię skarżył, raczysz tę rzecz sprawować, tedy mogę temu dobrze rozumieć, iż z Waszej Miłości trudno mam mieć łaskawe(g)o sędzie(g)o. A tak możesz W(asza) M(iłość) temu rozumieć, iżci ta rzecz na inne sędzie musi płynąć. A tak, Miłościwy Księże, proszę po drugie, nie racz mię, W(asza) M(iłość), ku takowy(m) utratom przywodzić.

AAWO, AB, D. 67, f. 259v Miłościwy Księże Biskupie, wie(m), iż W(asza) M(iłość) sam dobrze hidden by binding⌈[brze]brze hidden by binding⌉ wiesz, iżci bych tę slugę swoję miał gdzie w jimieniu hidden by binding⌈[ieniu]ieniu hidden by binding⌉ swoim chować l, gdzie W(asza) M(iłość) prawa swoje(g)o nie masz, jedne iż slużewniczka moja w tym W(aszej) M(ilości) nic niewin<n>a. A tak z tej niełaski, ktorąś raczył W(asza) M(ilość) przec<i>wko mnie wziąć, na proste domnima hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉nie luc(!) instead of dz⌈c(!)c(!) instead of dz⌉kie będziesz mi W(asza) M(iłość) chcial tak wiele tych hidden by binding⌈[ch]ch hidden by binding⌉ sług tymi pogrózkami odganiać, iż ja na osta hidden by binding⌈[ta]ta hidden by binding⌉tek muszę sam krowy doić!

A tak, Miłościwy Księże Biskupie, proszę po trzecie pokornie, nie r stain⌈[r]r stain⌉acz hidden by binding⌈[acz(?)]acz hidden by binding⌉ się W(asza) M(iłość) na mię tak targać. Jesli więc W(asza) M(iłość) na moje prosby nie raczysz uczynić, tedy racz W(asza) M(ilość) czynić, co jest wola W(aszej) M(iłości). Wżdym się podziwuję, jaki koniec ta nowela we superinscribed⌈ee superinscribed⌉źmie, boć ja pierwszy będę z rycerstwa, ktore(g)o o takowe rzeczy gdy jako żywo pozwano. A jednakoż, dalibog, kalżdy to uzna i krol je(g)o miłość, pan nasz miłościwy, iż ja ty rzeczy inaczej hidden by binding⌈[czej]czej hidden by binding⌉ najdę, niżli W(aszej) M(iłości) sprawiono.

Miałbych W(aszej) M(iłości) hidden by binding⌈[M(iłości)]M(iłości) hidden by binding⌉ jeszcze wiele pisać, jakom ja strzegł, aby się żadna hidden by binding⌈[na]na hidden by binding⌉ rzecz w kościele w brodnickim nie naruszyła, jako już w kalżdym miasteczku pruskim jest superinscribed⌈jestjest superinscribed⌉ naruszona written over nie naruszyla⌈nie naruszyla naruszona naruszona written over nie naruszyla⌉, a wszekoż jesli ku rzeczy przydzie, powiem to czasu swe(g)o, a dalibog, co powie(m), te(g)o prawdy dowiodę etc.

A za tym W(aszę) M(iłość) Panu Bogu zaleca(m) etc.

Dan w Strasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌊BrodniczyStrasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌋, we srodę po Laetare, lata Boże(g)o 1534 hidden by binding⌈[4]4 hidden by binding⌉.

Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Mikolay DzyalinskyMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ kaszte hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉lan chełmieński etc. ręką hidden by binding⌈[ką]ką hidden by binding⌉ własną pisał

AAWO, AB, D. 67, f. 256v

Nadostojniejsze(m)u Panu, Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊Janowi z Bożej miłości biskupowi chełmieńskie(m)uIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋, administrato<ro>wi prabuckiemy, pa text damaged⌈[pa]pa text damaged⌉nu i starszemu me(m)u łaskawe(m)u

AAWO, AB, D. 67, f. 256r

Miłościwy Księże Biskupie.

Służby swoje powin<n>e Waszej Miłości zaleca(m) jakoż to panu ms. a(!) ⌈uu ms. a(!) ⌉ i starsze(m)u swojemu, przy tym wi ms. u(!) ⌈ii ms. u(!) ⌉nszu ms. ą(!) ⌈uu ms. ą(!) ⌉jąc W(aszej) M(iłości) zdrowia ms. ą(!) ⌈aa ms. ą(!) ⌉ na wiele lat etc.

Waszej Miłości dziękuję z tak łaskawe(g)o pisania, ktoreś mi W(asza) M(iłość), raczył pisać przez te(n) polski cf. Ioannes DANTISCUS to Mikołaj DZIAŁYŃSKI (von DZIALIN) [1534-03-18 — 1534-03-20], CIDTC IDL 6514, letter lost⌊listcf. Ioannes DANTISCUS to Mikołaj DZIAŁYŃSKI (von DZIALIN) [1534-03-18 — 1534-03-20], CIDTC IDL 6514, letter lost⌋ i tudzież też z te(g)o krześcijanskie(g)o upominania ms. ą(!) ⌈aa ms. ą(!) ⌉, co mię W(asza) M(iłość) raczysz upominać. Iżcikolwiek, Miłościwy superinscribed⌈wywy superinscribed⌉ Księże Biskupie, jezdem za szczodrze u Waszej M(iłoś)ci o ty rzeczy widan. A wszekoż już ja tak to na te(n) czas chcę to z pokorą cierpieć etc.

Miłościwy Księ(n)że Biskupie, co Wasza Miłość ra ms. o(!) ⌈aa ms. o(!) ⌉czysz sobyie rozumieć o moim pisaniu ms. a(!) ⌈uu ms. a(!) ⌉, ktore(m) pisiał, iżbymi superinscribed in place of crossed-out ch⌈chmimi superinscribed in place of crossed-out ch⌉ się tak zdało, aby od ko(g)o jine(g)o też ten rząd był poczyna(n), iżbych to mnimać miał o personie Waszej Mi(łoś)ci - Bog wie: nie. Jedne w ten obyczaj, iżby się wżdy ktory w tych ziemiach nalazł niższe(g)o stanu, od ktore(g)o by W(asza) M(iłość) te(n) rząd albo tą srogość raczył począć. I tak stoj written over y⌈yjj written over y⌉i w moi(m) liście, iż czasu potrzeby mojej chciałem ty persony mianować, a o Waszej Mi(łoś)ci żadne domnimanie u mnie nie było, bo by ta rzecz na mię nie zależała W(aszę) M(iłość) w tym upominać. A tak, Miłościwy Księże, ja proszę W(aszę) M(iłość), racz W(asza) M(iłość), być na mię łaskaw. Ja wolę W(aszej) M(iłościy) służyć, aniżli bych się z Waszą Miłością prawować miał. A zatym, Panie Boże, racz W(aszę) M(iłość) w długim zdrowiu zachować.

Dan prętko w Strasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌊BrodniczyStrasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌋, w piątek przed Iudica roku Boże(g)o 1534.

Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Mikolay DzyalinskyMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ ręką własną pisał

AAWO, AB, D. 67, f. 287v

Fruntlichen grues mit erbittung alles gutten zuvoran. / Edler, wolgeborner her, gunstiger freundt. /

Ewr H(erlichkei)t cf. Mikołaj DZIAŁYŃSKI (von DZIALIN) to Ioannes DANTISCUS Strasburg in Preussen (Brodnica), 1534-07-20, CIDTC IDL 1195⌊schreibencf. Mikołaj DZIAŁYŃSKI (von DZIALIN) to Ioannes DANTISCUS Strasburg in Preussen (Brodnica), 1534-07-20, CIDTC IDL 1195⌋, gestern gegeben, / hab ich disse stunde entfangen, das ich unvorantwurt nicht hab mocht lossen bleiben. Bedanck mich ins erste gen E(wr) H(erlichkei)t des fruntlichen erbittens, / dem ich mich widerumb gerne wil gemes halten etc. Mir ist aber nicht wenig leidt, das ich aus ewrn schrifften vorstanden, / wie das euch etliche hern dis landes von sich vorstossen, / welchs ich kein wissenschafft trage, / und solde mir ouch ubel gefallenn, / das solchs geschege, / wie dan das nicht geschenn kan. / E(wr) H(erlichkei)t ist so wol ein glid des Council of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)⌊rothes disser landeCouncil of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)⌋, / alse ein ander darzw ausgeseczt. / Das aber euch nicht zw wissen wirt gethon, was im Council of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)⌊rotheCouncil of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)⌋ gehandelt, weis ich nicht, wem schuld geben sol werden. / Wan E(wr) H(erlichkei)t, / so die von kranckeit wegen uff die Provincial Diet of Royal Prussia ⌊tagferteProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ nicht kom(m)en kan, / von mir oder eim andren / solchs, wais gehandelt wirt, zw wissen begerte, / halt ichs dovor, / solt euch nicht vorhalten werden etc. Welche die sein, die mit E(wr) H(erlichkei)t hoe superinscribed⌈ee superinscribed⌉fflich thun handlen, / ist mir unbekant. / Ich wolde jo nicht gerne ein solcher sein, derwegen ich vor negst vorgangner Provincial Diet of Royal Prussia ⌊tagfartProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ E(wr) H(erlichkei)t mit eigenem bothen czwir geschriben. / Wer ouch gerne mit E(wr) H(erlichkei)t zwsamne gekom(m)en, / das sich dan dis mol nicht wolte schicken. / Ouch hab ich begert, mir wolt christlich kunth thun, / ab ir etwas, / wie ich von andren bericht, / wider mich misfallens hetten. / Wold mich gerne mit euch sehen und mich rechtfertigen. / Ir habt mir aber dar uff geschriben, / ir het nichts wider mich. Es were wol etliche czwispeltige sachen czwissen mir und euch, AAWO, AB, D. 67, f. 287r die so schwer in sich nicht weren, / das vonnoten vil tedinges derhalben zwhaben. / Sie mochten wol mit meiner gunst / slecht und hingelegt werden etc. mit vil andrem fruntlichen erbitten. / Uff solch E(wr) H(erlichkei)t schreiben hab ich mich zwfridegegeben, / und wolde ouch ungerne, / das ir anders sehen soldt, / und anders glouben, / oder nicht sold richten, wan euch under der nasen gerochert wirt. / Darzw hot E(wr) H(erlichkei)t Got mher vorstandes geben, / dan das ir solchs nicht suldet mercken / etc. Ich mues aber, / so mir E(wr) H(erlichkei)t geklaget, / ouch fruntlicher weis clagen, / das keiner hir im Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊landeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ ist so swerlich und mit grosser unworheit beÿ Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊ko(nigliche)r m(ajeste)tSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋, u(nserm) a(llergnedigsten) hern, beÿ unser g(nedigs)t(en) frawen der Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon⌊koniginBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon⌋, / beÿ dem hern Maciej Drzewicki (*1467 – †1535), in 1486 accompanied Filippo Buonaccorsi (Callimachus), as his secretary, during his mission to emperor Frederick III of Habsburg. In 1515 took part in the First Congress of Vienna, and then (together with Rafał Leszczyński and Dantiscus) in a mission to Venice on Emperor Maximilian I's behalf; after 1488 Canon of Cracow, 1492 Royal Secretary, 1492-1505 Scholastic in Cracow, 1493 Cantor at the collegiate chapter in Sandomierz, 1496-1531 Scholastic at the collegiate chapter in Łęczyca, 1497, 1499 Grand Royal Secretary, 1498-1514 Provost at the collegiate chapter in Skalbmierz, 1499 - at St. Florian's in the Kleparz district in Cracow, 1500 Canon of Poznań, 1501-1511 Crown Vice-Chancellor, 1504 Bishop of Przemyśl, 1511-1515 Provost at the collegiate chapter of St. Michael at the Crown castle and Grand Crown Chancellor, 1513-1531 Bishop of Włocławek, 1531-1535 Archbishop of Gniezno and Primate of Poland, 1515 envoy of Emperor Maximilian I of Habsburg (together with Rafał Leszczyński and Ioannes Dantiscus) to Venice (PSB 5, p. 409-412; Urzędnicy 10, p. 166)⌊erzbischoff von GnisenMaciej Drzewicki (*1467 – †1535), in 1486 accompanied Filippo Buonaccorsi (Callimachus), as his secretary, during his mission to emperor Frederick III of Habsburg. In 1515 took part in the First Congress of Vienna, and then (together with Rafał Leszczyński and Dantiscus) in a mission to Venice on Emperor Maximilian I's behalf; after 1488 Canon of Cracow, 1492 Royal Secretary, 1492-1505 Scholastic in Cracow, 1493 Cantor at the collegiate chapter in Sandomierz, 1496-1531 Scholastic at the collegiate chapter in Łęczyca, 1497, 1499 Grand Royal Secretary, 1498-1514 Provost at the collegiate chapter in Skalbmierz, 1499 - at St. Florian's in the Kleparz district in Cracow, 1500 Canon of Poznań, 1501-1511 Crown Vice-Chancellor, 1504 Bishop of Przemyśl, 1511-1515 Provost at the collegiate chapter of St. Michael at the Crown castle and Grand Crown Chancellor, 1513-1531 Bishop of Włocławek, 1531-1535 Archbishop of Gniezno and Primate of Poland, 1515 envoy of Emperor Maximilian I of Habsburg (together with Rafał Leszczyński and Ioannes Dantiscus) to Venice (PSB 5, p. 409-412; Urzędnicy 10, p. 166)⌋, / Piotr Tomicki (*1464 – †1535), humanist, statesman, diplomat, one of the most trusted collaborators of King Sigismund I of Poland; 1500-1503 Chancellor of Cardinal Fryderyk Jagiellon, 1502 Gniezno Cantor, Archdeacon of Cracow, 1503-1505 servant of Jan Lubrański, Bishop of Poznań, 1504-1510 Canon of Poznań, 1506 royal scribe, 1507-1519 Grand(?) Secretary, 1509 Canon of Włocławek, 1510-1514 - of Gniezno, 1511 Custos in Kielce and Sandomierz, 1514 Bishop of Przemyśl; 1515 Crown Vice-Chancellor, 1520 Bishop of Poznań, 1523 - of Cracow; from 1524 (at least) General Collector of świętopietrze (Peter's pence), 1509 royal envoy to the Dukes of Pomerania and to Mecklenburg, 1510 - to Wallachia, 1510, 1511, 1512, 1513 - to Hungary (WYCZAŃSKI 1990, p. 268)⌊von KrakoPiotr Tomicki (*1464 – †1535), humanist, statesman, diplomat, one of the most trusted collaborators of King Sigismund I of Poland; 1500-1503 Chancellor of Cardinal Fryderyk Jagiellon, 1502 Gniezno Cantor, Archdeacon of Cracow, 1503-1505 servant of Jan Lubrański, Bishop of Poznań, 1504-1510 Canon of Poznań, 1506 royal scribe, 1507-1519 Grand(?) Secretary, 1509 Canon of Włocławek, 1510-1514 - of Gniezno, 1511 Custos in Kielce and Sandomierz, 1514 Bishop of Przemyśl; 1515 Crown Vice-Chancellor, 1520 Bishop of Poznań, 1523 - of Cracow; from 1524 (at least) General Collector of świętopietrze (Peter's pence), 1509 royal envoy to the Dukes of Pomerania and to Mecklenburg, 1510 - to Wallachia, 1510, 1511, 1512, 1513 - to Hungary (WYCZAŃSKI 1990, p. 268)⌋ / und andren hern so seÿ angeben wurden, alse ich, / das ouch hirumb unsere g(nedigs)te fraw die konigin durch iren eigenen boten / mich mit swerer und scharffer botschafft hot lossen besuchen, / und ist mir zwgemessen worden, / das ich der Inhabitants of Poland ⌊PolennInhabitants of Poland ⌋ feindt wer, / und die zuvortreiben mich understunde, / und das grobste und unworhafftigste, / das ich die Royal Prussian Estates ⌊hern lande und steteRoyal Prussian Estates ⌋ dohin furte und brengen wolte, / das sie von ko(nigliche)r m(ajeste)t und der Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊KronenPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋ solten abfallen, / dorumb ich sunderliche tagferte hie beÿ mir thet machen, / und noch vil ander grobe stucke, / die genug weren, Judas Iscariot one of the Twelve Apostles, who betrayed Jesus Christ to the Sanhedrin⌊IudamJudas Iscariot one of the Twelve Apostles, who betrayed Jesus Christ to the Sanhedrin⌋ zwbesmÿren. / Es hot sich aber, Got der almechtige hab lob, / vil anders befunden, / und hot mir ouch derhalben Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊ko(niglich)e m(ajeste)tSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋, u(nser) a(llergnedigster) her, gancz gnediglich cf. Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS Vilnius, 1534-[06]-01, CIDTC IDL 1166⌊geschribencf. Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS Vilnius, 1534-[06]-01, CIDTC IDL 1166⌋, / solchen ungegrunten antragen nÿe gloubt. / Ich hab mich mit leib und leben zw rechte erbothen, / es ist aber keiner meiner feindt unnd abgonner so redlich gewest, / der sich bis uff disse heutige stunde hot dorffen nennen, / oder mir wolt bekant sein. / Dis hab ich alles lossen fallenn, / AAWO, AB, D. 67, f. 286v und Gote dem gerechten richter befholen. / Hiraus hot E(wr) H(erlichkei)t zuvornemen, wie mirs disse czeit ergangen, / und wie erlich / mit hulff der worheit, / die Got selbst ist, / aus allem unworhafftigen, vorgifftigem angeben, / ich mich hab gebrochen, / unde Gote vindictam / die rochunge, die her allein haben wil, / gegeben / etc. Dis alles hab ich E(wr) H(erlichkei)t freuntlicher, cristlicher meÿnung nicht wolt bergen, / das sich ouch E(wr) H(erlichkei)t der worheit thu trosten, / die etwan gesenckt, aber num(m)er underdruckt kan werden. / Bit ouch, wolde dis mein treuherczig schreiben vor gut von mir uffnhemen, / und mein gutter freundt sein und bleiben. / Wor ich widerumb E(wr) H(erlichkei)t und den iren vil libs, ehre und wolgefalle(n)s umber werdt wissen zwthun, / sold mich alczeit willig finden. / Got der almechtige gebe E(wr) H(erlichkei)t gelugkselige und langkwerige gesuntheit mit al den iren, / und bitt zum beslus dis schreibens, wolde mir kunt thun, / oder das ich lieber wold / mit mir zwsamne ko(m)men, / das wir von dissen und andren sachen / weitloufftiger uns mochten underreden. / Ich sege jo gern, das wir lieb und eÿnnigheit in dissem unserm armen vaterlande undereinander hetten und hilden etc.

Dat(um) Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌊LobawLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌋, den XXI Iulii anno d(omi)ni M D XXXIIII.

BCz, 244, p. 85 (t.p.)

Unsern fruntlichn grues mit aller seligheit wunschung zuvoran. / Edler, wolgeborner h(e)r, gunstig(er) freundt.

Wie E(wer) H(erlichkei)t negst den Nowe Miasto Lubawskie priest in ⌊pfarrerNowe Miasto Lubawskie priest in ⌋ und etliche Citizens of Nowe Miasto ⌊leuteCitizens of Nowe Miasto ⌋ vom Nowe Miasto (Neumark), town in northern Poland, Kulm Land, on the Drwęca river, 29 km SW of Löbau, today Nowe Miasto Lubawskie⌊NewenmarckteNowe Miasto (Neumark), town in northern Poland, Kulm Land, on the Drwęca river, 29 km SW of Löbau, today Nowe Miasto Lubawskie⌋ an uns geschickt, / welche in eides stat, wie recht ist, bekant habn, was vorstorbner(r) h(e)r probably Jan Wieczfiński (†1535)⌊Witwinskiprobably Jan Wieczfiński (†1535)⌋, ploczker castellan von der pfarkirch, und der capellon vor der stat weggefurt. / Dar uff sende superinscribed in place of crossed-out shicke⌈shicke sende sende superinscribed in place of crossed-out shicke⌉ wir E(wer) H(erlichkei)t mit dem bekantnis, diss arrest / wold von der kirchen und Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊ko(nigliche)r m(ajeste)tSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ wegen darzuthun, / domit das jenige wider zur stelle mochte komen, / das der gestalt entfrembd in die Mazowsze (Masovia) historic region in Central Poland, before 1526 an autonomous duchy and feud of the Kingdom of Poland, from 1526 included in the Kingdom⌊MasawMazowsze (Masovia) historic region in Central Poland, before 1526 an autonomous duchy and feud of the Kingdom of Poland, from 1526 included in the Kingdom⌋ aus koniglichn(n) guttern(n) on the margin⌈aus koniglichn(n) guttern(n)aus koniglichn(n) guttern(n) on the margin⌉ gefurt ist, / und sich noch laut des arrest halten(n). Ouch ist unser fruntlich bitt, Ew(e)r H(erlichkei)t wolde den / die, welche superinscribed⌈welchewelche superinscribed⌉ uns noch unser pflug getreide schuldig, / darzu von ko aus ko(nigliche)r auctoritet E(wer) H(erlichkei)t vorlegen, / czwingen und bringen, / das sie an weiter seumen oder vorczug gen Strasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌊StrosburgStrasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌋ in die pfarre on the margin⌈in die pfarrein die pfarre on the margin⌉, was sie uns pflichtig / theten furen und ablegen. Ire nhamen wirt der pfarrer E(wer) H(erlichkei)t anczeigen. on the margin⌈Ire nhamen wirt der Nowe Miasto Lubawskie priest in ⌊pfarrerNowe Miasto Lubawskie priest in ⌋ E(wer) H(erlichkei)t anczeigen.Ire nhamen wirt der pfarrer E(wer) H(erlichkei)t anczeigen. on the margin⌉ Das wir umb E(wer) H(erlichkei)t, / die wir Gote in langweriger gesuntheit thun befelen, / alweg gern fruntlich wollen beschulden. /

Dat(um) aus unserm(m) slosse Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌊LobauLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌋, den Vt(en) Marcii M D XXXVI.

BCz, 244, p. 118 (t.p.)

Unsern(n) fruntlichn(n) grues mit aller seligheit wunschung zuvoran(n). Edler wolgeborner h(e)r, gunstig(e)r freundt. /

Das E(wer) H(erlichkei)t noch unserm(m) hohem beger nicht hot sich mocht uff negst zukunfftig(en) suntag[1] zu uns vorfuegen, / wie wol wir E(wer) H(erlichkei)t fast gern bey uns hetten gesehen, / mussen wir E(wer) H(erlichkei)t geschefften weg(en) noch geben(n), / hoffend es wirt sich on the margin⌈sichsich on the margin⌉ noch mit Gots willen schicken, das wir einander im korczen hie sehen mugen(n). Tragen(n) ouch kein zcweifel, E(wer) H(erlichkei)t wirt sich noch laut eigener hant cf. Mikołaj DZIAŁYŃSKI (von DZIALIN) to Ioannes DANTISCUS 1536-03-07 — 1536-06-05, CIDTC IDL 6779, letter lost⌊zcedelcf. Mikołaj DZIAŁYŃSKI (von DZIALIN) to Ioannes DANTISCUS 1536-03-07 — 1536-06-05, CIDTC IDL 6779, letter lost⌋ halten(n), / das wir um(m)b E(wer) H(erlichkei)t, / die wir Gote dem almechtig(en) in sein gnad befhelen, / gern(n) und mit dankparheit wollen beschuld(en).

Dat(um) aus unserm slosse Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌊LobauLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌋ {dem(m)} den VI tag Iunii M D XXXVI paper damaged⌈[VI]VI paper damaged⌉.

[1] June 10

AAWO, AB, D7, f. 15v (t.p.)

H(e)rn Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊Zcemen(n)Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋, Colmischn(n) woywod(en), Pomerelschn(n), Marienburgschn(n) adscribed⌈Johann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌊Colmischn(n) woywod(en)Johann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌋, Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Pomer written over l⌈lrr written over l⌉elschn(n)Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋, Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌊Marienburgschn(n)Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌋Colmischn(n) woywod(en), Pomerelschn(n), Marienburgschn(n) adscribed⌉, Elbing adscribed⌈Elbing Town Council ⌊ElbingElbing Town Council ⌋Elbing adscribed⌉.

Unsern(n) etc.

Uns sein gestrigs tags disse beigebunden cf. Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-25, CIDTC IDL 2672;
Samuel MACIEJOWSKI to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-24, CIDTC IDL 2671;
Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-23, CIDTC IDL 2670;
Bona Sforza to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-23, CIDTC IDL 2669;
Samuel MACIEJOWSKI to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-12, CIDTC IDL 2665⌊brivecf. Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-25, CIDTC IDL 2672;
Samuel MACIEJOWSKI to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-24, CIDTC IDL 2671;
Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-23, CIDTC IDL 2670;
Bona Sforza to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-23, CIDTC IDL 2669;
Samuel MACIEJOWSKI to Ioannes DANTISCUS Wielowieś, 1543-10-12, CIDTC IDL 2665⌋ von(n) ko(nigliche)n hove zu komen(n), / die wolle E(wer) H(errlichkei)t in irer etc.(?) woywodschafft on the margin⌈in irer etc.(?) woywodschafftin irer etc.(?) woywodschafft on the margin⌉ lossen(n) vorteilen(n). Uns ist aber kein antwurt uff der Elbing Town Council ⌊h(e)rn retheElbing Town Council ⌋ schreiben(n) an Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊ko(niglich)eSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋, u(nsern) a(llergenedigsten) h(e)rn, aus gehaltner Diet of Poland ⌊tagfartDiet of Poland ⌋ zcu Graudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌊GraudenczGraudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌋ ausgang(en), / geworden(n). / So wir solchs erlangen(n), wolle wirs E(wer) H(errlichkei)t mit den erst(en) nicht vorhalten(n), / die wir hiemit gotlichen(n) gnaden befelen(n). /

Dat(um) a(us) u(nserm) s(chlosse) Heilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌊HeilsbergHeilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌋, den IIII tag Nove(m)b(ris) M D XLIII.

BCz, 245, p. 294 (b.p.)

H(e)r Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊Zcemen(n)Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋, / Johann von Baysen (Jan Bażyński) (†1548), 1532-1546 Chamberlain of Marienburg; in 1546 Castellan of Gdańsk; 1546-1547 - of Elbing; 1546 Starost of Mewe, Schoneck, and Sobbowitz (PSB 1, p. 377; Urzędnicy 5/2, p. 195)⌊Johan von Baissen(n)Johann von Baysen (Jan Bażyński) (†1548), 1532-1546 Chamberlain of Marienburg; in 1546 Castellan of Gdańsk; 1546-1547 - of Elbing; 1546 Starost of Mewe, Schoneck, and Sobbowitz (PSB 1, p. 377; Urzędnicy 5/2, p. 195)⌋, / Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Niklas von D[...] text damaged⌈[...][...] text damaged⌉Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ mutatis mutandis text damaged⌈[andis]andis text damaged⌉

Unser(r) etc. Edler(?). /

Uns ist gestrigs tags Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊ko(nigliche)r m(ajeste)tSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋, u(nsers) a(llergnedigsten) h(e)rn, guet befel on the margin⌈befelbefel on the margin⌉ cf. Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS 1546-02-04 — 1546-03-04, CIDTC IDL 6763, letter lost⌊schreibn(n)cf. Sigismund I Jagiellon to Ioannes DANTISCUS 1546-02-04 — 1546-03-04, CIDTC IDL 6763, letter lost⌋ zu komen(n), / wie eingelegte copey inhelt. Weil E(wer) H(erlichkei)t hidden by binding⌈[H(erlichkei)t]H(erlichkei)t hidden by binding⌉ alter nach superinscribed in place of crossed-out uff⌈uff nach(?) nach superinscribed in place of crossed-out uff⌉ den written over ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉nn written over ...⌉ , bestimttenn superinscribed in place of crossed-out angesachten⌈angesachten, bestimtten(n)(?), bestimttenn superinscribed in place of crossed-out angesachten⌉ freytag vor remi(ni) dem andren(n) so [...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ remi(ni)scere[1] in der fast(en) / die ze angeseczte zceit, / ko(niglich)e co(m)mission hidden by binding⌈[on]on hidden by binding⌉ zuvorhandlen, / fast ungelegen, und uns die weiter zu seczen gnediglich zugelossen(n), / werde wir genotig, on the margin⌈und uns die weiter zu seczen gnediglich zugelossen(n), / werde wir genotig,und uns die weiter zu seczen gnediglich zugelossen(n), / werde wir genotig, on the margin⌉ derhalben, / das wir denn(n) somer darnoch in Gots dienst / mit priester(r) und andrer(r) geistliches [...] text damaged⌈[...][...] text damaged⌉[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ ordem(m)n(n) overwritten⌈n(n)n(n) overwritten⌉ zu weihen vorgenomen(n), / angeseczte zceit drey tage w[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ zuvorlegen(n), / nemlich das wir ... superinscribed⌈... illegible⌈...... illegible⌉... superinscribed⌉ den montag dornoch, / den XXII d[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ monts, in unser stat Wormditt (Orneta), town in Ermland (Warmia), 30 km W of Heilsberg (Lidzbark Warmiński)⌊WormdithWormditt (Orneta), town in Ermland (Warmia), 30 km W of Heilsberg (Lidzbark Warmiński)⌋ / mit den andren h(e)rn co(m)missarien(n) on the margin⌈mit den andren h(e)rn co(m)missarien(n)mit den andren h(e)rn co(m)missarien(n) on the margin⌉ zusamne komen(n) / und zu fr[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ zceit den dingstag ko(niglich)e co(m)mission zu volbring(en) samptlich mit den hidden by binding⌈[en]en hidden by binding⌉ andren(n) h(e)rn co(m)missarien(n) vor nemen(n) und abricht(en), welchen tag wir euch zu ... halden(n) bey aus eingelegtem(m) zuloss ko(nigliche)r m(ajeste)t / hiemit anczeigen(n) / und dem nochzukomen(n) befelen(n) on the margin⌈welchen tag wir euch zu ... illegible⌈...... illegible⌉ halden(n) bey aus eingelegtem(m) zuloss Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊ko(nigliche)r m(ajeste)tSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ / hiemit anczeigen(n) / und dem nochzukomen(n) befelen(n)welchen tag wir euch zu ... halden(n) bey aus eingelegtem(m) zuloss ko(nigliche)r m(ajeste)t / hiemit anczeigen(n) / und dem nochzukomen(n) befelen(n) on the margin⌉, welchs Ew(e)r H(erlichkei)t, / die wir gotlichen(n) gnad(en) befelen(n), / sich darnoch zu schicken hidden by binding⌈[icken]icken hidden by binding⌉ freuntlicher weis nicht habn(n) wollen vorhalt(en).

Dat(um) a(us) u(nserm) s(loss) text damaged⌈[a(us) u(nserm) s(loss)]a(us) u(nserm) s(loss) text damaged⌉ Heilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌊HeilsbergHeilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌋, den VI tag Marcii M D XLVI.

[1] March 21

AAWO, AB, D.7, f. 95v

Nos Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊Ioannes Dei gratia VarmiensisIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌊Tidemannus CulmensisTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌋ Johann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌊Ioannes de LusianJohann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌋ Culmensis et in Rheden (Radzyn), town in northern Poland, Pomerania, 15 km SE of Graudenz (Grudziądz), today Radzyń Chełmiński⌊RedenRheden (Radzyn), town in northern Poland, Pomerania, 15 km SE of Graudenz (Grudziądz), today Radzyń Chełmiński⌋ Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌊Georgius a BaysenGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌋ Marienburgensis in Mewe (Meva, Gniew), town in northern Poland, Pomerania, 27 km SW of Marienburg (Malbork)⌊MeweMewe (Meva, Gniew), town in northern Poland, Pomerania, 27 km SW of Marienburg (Malbork)⌋ Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌊Georgius a CanopatJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌋ Pomerania⌊PomeraniaePomerania⌋ in Świecie (Schwetz), town in north-central Poland, on Vistula river, 24 km SW of Graudenz⌊Swecz[...] leaf deeply bound⌈[...][...] leaf deeply bound⌉Świecie (Schwetz), town in north-central Poland, on Vistula river, 24 km SW of Graudenz⌋ palatini et capitanei Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Nicolaus a DzyalinMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ Culmensis castellanus capitaneus in Bratian, castle on the left bank of the Drwęca river in the Kulm region, 2 km N of Nowe Miasto Lubawskie, castle built by the Teutonic Knights in 1343-1359, fell in disrepair in 19th century; today a village⌊BratianBratian, castle on the left bank of the Drwęca river in the Kulm region, 2 km N of Nowe Miasto Lubawskie, castle built by the Teutonic Knights in 1343-1359, fell in disrepair in 19th century; today a village⌋ significamus horum tenore vobis Generoso et Nobilibus Domino Stanisław Kostka (*1487 – †1555), as a leader of the so-called nobles' party active in Royal Prussia since 1536, Kostka stood in opposition to most of the members of the Council of Royal Prussia, who wanted to maintain the autonomy of the province and a "balance of power" in terms of governance. The tension between the Prussian Subtreasurer and the Council had been increasing since the Diet in Graudenz (Grudziądz) in 1533. Kostka, connected with the royal court since his youth, was sent to Graudenz as the King's deputy and, contrary to custom, decided to take part in the proceedings. In response to such a step, the Council members stopped the meeting. Kostka accused them of hostility towards the Poles and intervened on this matter at the court. In the absence of the then Bishop of Ermland (Mauritius Ferber) it was Dantiscus who chaired the Graudenz Diet. The incident badly harmed his future relationships with Kostka; 1531-1555 Treasurer of the Prussian lands and Treasurer of Marienburg (Malbork); 1544-1545 Castellan of Elbing (Elbląg), 1545-1546 Castellan of Kulm (Chełmno); 1546-1549 Vice-Voivode of Kulm; 1546-1551 Voivode of Pomerania; 1551-1555 Voivode of Kulm (PSB 14, p. 356; Urzędnicy 5/2, p. 216; MAŁŁEK 1976, p. 119-123)⌊Stanislao KostkaStanisław Kostka (*1487 – †1555), as a leader of the so-called nobles' party active in Royal Prussia since 1536, Kostka stood in opposition to most of the members of the Council of Royal Prussia, who wanted to maintain the autonomy of the province and a "balance of power" in terms of governance. The tension between the Prussian Subtreasurer and the Council had been increasing since the Diet in Graudenz (Grudziądz) in 1533. Kostka, connected with the royal court since his youth, was sent to Graudenz as the King's deputy and, contrary to custom, decided to take part in the proceedings. In response to such a step, the Council members stopped the meeting. Kostka accused them of hostility towards the Poles and intervened on this matter at the court. In the absence of the then Bishop of Ermland (Mauritius Ferber) it was Dantiscus who chaired the Graudenz Diet. The incident badly harmed his future relationships with Kostka; 1531-1555 Treasurer of the Prussian lands and Treasurer of Marienburg (Malbork); 1544-1545 Castellan of Elbing (Elbląg), 1545-1546 Castellan of Kulm (Chełmno); 1546-1549 Vice-Voivode of Kulm; 1546-1551 Voivode of Pomerania; 1551-1555 Voivode of Kulm (PSB 14, p. 356; Urzędnicy 5/2, p. 216; MAŁŁEK 1976, p. 119-123)⌋ terrarum Marienburgensi et terrarum Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊PrussiaeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ thesaurario Mikołaj Szczawiński (Mikołaj Sczawiński) (†1569), starosta of Mirachowo (SGKP 6, p. 489)⌊Nicolaoque SchzawinskiMikołaj Szczawiński (Mikołaj Sczawiński) (†1569), starosta of Mirachowo (SGKP 6, p. 489)⌋ nobilis olim Stanisław Szczawiński (Stanisław Sczawiński), father of Mikołaj⌊Stanislai SchzawinskiStanisław Szczawiński (Stanisław Sczawiński), father of Mikołaj⌋ filio, quod ad nos delata est nomine famatorum dominorum Thorn Town Council ⌊praeconsulum et consulum civitatis ThoronensisThorn Town Council ⌋ nomine superinscribed⌈nominenomine superinscribed⌉ Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊serenissimae regiae maiestatisSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ domini nostri clementissimi commissio, cuius tenor sequitur et est talis:

Hanc a nobis cum debita reverentia on the margin⌈cum debita reverentiacum debita reverentia on the margin⌉ visam lectamque commissionem exsecutioni ... superinscribed⌈...... superinscribed⌉ iuxta Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊serenissimae maiestatis regiaeSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ mandatum tradere volentes vos ambos et quemlibet seorsum et in solidum ad nostram omniumque Royal Prussian Estates ⌊ordinum harum terrarumRoyal Prussian Estates ⌋ Council of Royal Prussia ⌊consiliariorumCouncil of Royal Prussia ⌋ praesentiam in superinscribed in place of crossed-outad⌈adinin superinscribed in place of crossed-outad⌉ futurum quocumque in loco celebrabitur Provincial Diet of Royal Prussia ⌊conventumProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ ex auctoritate superinscribed in place of crossed-outmandato⌈mandatoauctoritateauctoritate superinscribed in place of crossed-outmandato⌉ serenissimae maiestatis regiae nobis impartitae harum litterarum nostrarum vigore peremptorie atque uno edicto pro tribus ut coram nobis post tertio written overum⌈umoo written overum⌉ conventus nostri diem modo iuridicus fuerit, sin vero proxime subsequenti personaliter on the margin⌈personaliterpersonaliter on the margin⌉ compareatis auctoritate serenissimae maiestatis regiae [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉, qua ea in causa superinscribed⌈ea in causaea in causa superinscribed⌉ fungimur, citamus ad reponendum et cum effectu [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ omnes et singulas litteras inscriptiones docume[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ quas quivis vestrum met supe[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉lla G[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ praetendit et nobis re[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ibus a[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ tribus quibusd[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ [...]ratus on the margin⌈[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ratus[...]ratus on the margin⌉ nuncios [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉.

[1] inserted text omitted in rouhg draft

AAWO, AB, D.7, f. 45v

Nos Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊IoannesIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ etc. et Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Nicolaus de DzialinMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ palatinus Pomerania⌊PomeraniaePomerania⌋ et capitaneus Brodnicensis significamus vobis nobili Jan Polaszkowski ⌊Ioanni PolaszkowskiJan Polaszkowski ⌋ ..., quo a Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊serenissima maiestate regiaSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ domino nostro gratiosissimo on the margin⌈domino nostro gratiosissimodomino nostro gratiosissimo on the margin⌉, commissionem sequentis tenoris acceperimus, proinde vobis nostro et dominorum collegarum nostrorum Council of Royal Prussia ⌊consiliariorum terrarum Prussi[...] leaf deeply bound⌈[...][...] leaf deeply bound⌉Council of Royal Prussia ⌋ nomine mandamus, ut coram nobis in proxi(mi)s written overo⌈oss written overo⌉ Provincial Diet of Royal Prussia ⌊comitiis superinscribed in place of crossed-outconventu⌈conventucomitiiscomitiis superinscribed in place of crossed-outconventu⌉Provincial Diet of Royal Prussia ⌋, quando et ubicumque in iis Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊terrisRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ celebrabuntur, tertia die post inceptum conventum ad obiecta in commissione regia descripta responsuri superinscribed⌈responsuriresponsuri superinscribed⌉ compareatis, certos vos reddentes si compa[...] leaf deeply bound⌈[...][...] leaf deeply bound⌉ quod absentia vestra non obstante, si comparere neglexeritis nos, ad ea, quae voluntatis e regiae sunt et iustitiae conveniunt, nos processuros.

In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa. on the margin⌈In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa.In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa. on the margin⌉

Dat(ae) or Dat(um) ⌈Dat(ae) Dat(ae) or Dat(um) ⌉ ex Heilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌊HeilsbergHeilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌋, XXVII Martii MDXLV.

AAWO, AB, D.7, f. 45v

Nos Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊IoannesIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ etc. et Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Nicolaus de DzialinMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ palatinus Pomeraniae et capitaneus Brodnicensis [1] significamus vobis nobili domino Ioanni Strasschinski iudici districtus Sthumensis on the margin⌈vobis nobili domino Jan Straszyński (Johann von Buchwalde), 1530 Marienburg alderman; 1545 - judge (Urzędnicy 5/2, p. 232)⌊Ioanni StrasschinskiJan Straszyński (Johann von Buchwalde), 1530 Marienburg alderman; 1545 - judge (Urzędnicy 5/2, p. 232)⌋ iudici Stuhm district⌊districtus SthumensisStuhm district⌋vobis nobili domino Ioanni Strasschinski iudici districtus Sthumensis on the margin⌉, <> nobili [2] Christofero superinscribed⌈ChristoferoChristofero superinscribed⌉ notario magnifici domini Georgii a Baysen palatini Marienburgensis nos ad m regium mandatum tibi inscriptum superinscribed⌈tibi inscriptumtibi inscriptum superinscribed⌉ legisse, quod tibi cum iis reddetur on the margin in place of crossed-outquo tibi iniungitur, ut coram dominis consiliariis ut in conventu harum terrarum proximo testimonium daturus⌈quo tibi iniungitur, ut coram dominis consiliariis ut in conventu harum terrarum superinscribed⌈harum terrarumharum terrarum superinscribed⌉ proximo testimonium daturusquod tibi cum iis reddeturquod tibi cum iis reddetur on the margin in place of crossed-outquo tibi iniungitur, ut coram dominis consiliariis ut in conventu harum terrarum proximo testimonium daturus⌉, iuxta regii mandati cuius superinscribed⌈cuiuscuius superinscribed⌉ continentiam compareas mandamus itaque tibi nostro et aliorum dominorum consiliariorum nomine mandamus superinscribed⌈mandamusmandamus superinscribed⌉, ut p tertia die, quem terminum tibi statuimus peremptorium, post inceptum conventum coram dominis consiliariis superinscribed in place of crossed-outnobis⌈nobisdominis consiliariisdominis consiliariis superinscribed in place of crossed-outnobis⌉ voluntatem et mandatum regium exsequu written overa⌈auu written overa⌉turus adscribed in place of crossed-outris⌈risturusturus adscribed in place of crossed-outris⌉ testaturus(?) compareas, aut si hoc neglexeris, regiae maiestati pro termino, qui tibi ex conventu on the margin⌈ex conventuex conventu on the margin⌉ praefigetur, te personaliter statuas.

In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa. on the margin⌈In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa.In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa. on the margin⌉

Datum Heilbserg, XXVII Martii MDXLV [3] .

[1] Ioannes etc. et Nicolaus de Dzialin palatinus Pomeraniae et capitaneus Brodnicensis ms etc. supplemented from the same page.

[2] after nobilibus empty space left

[3] XXVII Martii MDXLV ms ut supra supplemented from the same page.

In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa. on the margin⌈In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa.In cuius rei testimonium sigilla nostra iis sunt impressa. on the margin⌉

Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉ Heilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌊HeilsbergHeilsberg (Lidzbark Warmiński, Heilsberga), town in Ermland (Warmia), the main seat of the bishops of Ermland⌋, XXVII Martii MDXLV. [2]

[2] XXVII Martii MDXLV ms ut supra supplemented from the same page.