Letter #3445
[Ioannes DANTISCUS] to UNKNOWN [a physician in Gdańsk (Danzig)]Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1548-10-14
Manuscript sources:
Auxiliary sources:
| ||||||
Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
AAWO, AB, D.70, f. 385rClarissime superinscribed in place of crossed-out Ornatissime⌈Ornatissime Clarissime Clarissime superinscribed in place of crossed-out Ornatissime⌉ et Eximie Domine Doctor superinscribed in place of crossed-out amicis⌈amicis Doctor Doctor superinscribed in place of crossed-out amicis⌉, amice carissime.
Salutem et omnem felicitatem.
Commiseramus cancellario nostro, ut ex proximis praeteritis Graudentinis comitiis, quo eum allegavimus, se recta Gedanum conferet iret et cum Dominatione Vestra, de cuius facultate doctrina et in medicina experientia multa laudabilia hactenus audivimus on the margin⌈de cuius arte facultate superinscribed in place of crossed-out re medi and then crossed-out⌈re medi facultate superinscribed in place of crossed-out arte⌈ arte facultate facultate superinscribed in place of crossed-out arte⌉ arte facultate superinscribed in place of crossed-out re medi and then crossed-out⌉ doctrina et in medicina experientia multa lau superinscribed in place of crossed-out commen⌈commenlaulau superinscribed in place of crossed-out commen⌉dabilia hactenus adscribed⌈hactenushactenus adscribed⌉ audivimusde cuius facultate doctrina et in medicina experientia multa laudabilia hactenus audivimus on the margin⌉, super adversa valetudine et mala corporis nostri dispositione conferret causasque eius morbi et dispositionis ac, ab illa si quod adscribed⌈dd adscribed⌉ contra remedium haberet, ab illa diligenter exquire superinscribed⌈rere superinscribed⌉ret.
Qui cum pridie superinscribed in place of crossed-out heri⌈heri pridie pridie superinscribed in place of crossed-out heri⌉ huc ad nos rediisset, secum attulit secum superinscribed in place of crossed-out co(?)⌈co(?) secum secum superinscribed in place of crossed-out co(?)⌉ consilium et regimen Dominationis Vestrae, quod illa, quamvis valetudinaria on the margin in place of crossed-out valetudinaria ...⌈ valetudinaria superinscribed in place of crossed-out etiam aegra⌈etiam aegra valetudinaria ... illegible⌈...... illegible⌉ valetudinaria superinscribed in place of crossed-out etiam aegra⌉ quamvis valetudinaria quamvis valetudinaria on the margin in place of crossed-out valetudinaria ...⌉, in usus nostros non gravata est conscribere. p cui ob impensam nomine nostro laborem ma agimus gratias et superinscribed⌈etet superinscribed⌉ ob idque Dominationi Vestrae pro impenso labore Cui propterea stain⌈[a]a stain⌉ et superinscribed⌈etet superinscribed⌉ ob impensum nostro nomine agi laborem agimus gratias. Fuit autem hoc Dominationis Vestrae iudicium sup super aegritudine nostra et eiusdem rectificatio adeo nobis accepta written over um⌈umaa written over um⌉, ut relecta ea statim nobis arriserit, utpote quod illud causam morbi nostri fere attingere videbatur, omn{i}es written over a⌈aeses written over a⌉ enim defectus superinscribed⌈defectusdefectus superinscribed⌉, quos written over ae⌈aeosos written over ae⌉ in ea refert Dominatio Vestra superinscribed⌈Dominatio VestraDominatio Vestra superinscribed⌉, in nobis esse animi advertimus.
Nec displicet superinscribed in place of crossed-out ceat⌈ceatcetcet superinscribed in place of crossed-out ceat⌉ ea curam, quam illa praescripsit praescribet, quam eam etiam adhibituri sumus, ubi ex nova superinscribed⌈novanova superinscribed⌉ informatione Dominationi Vestrae adhuc written over ius⌈iuscc written over ius⌉ descripti morbis per nos descripti et hic inserti on the margin⌈et hic insertiet hic inserti on the margin⌉ morbis et va defectus corporis nostri status written over m⌈mss written over m⌉ exactius consilium ipsius et iudicium per hunc nuntium nostrum nobis fuerit communicatum. Utque Quod ut Dominatio Vestra nulla omissa a omni adhibita diligentia et ipsa rei veritate, quid illa de hoc nostro morbo sentiat, adhibita, nobis perscribat, impense rogamus. Simul etiam, quae ad restituendum pristinum corporis et eiusdem partium vigorem, qui plurimum iam deficere incipit, necessaria putabit, ua una mittat, praesertim autem verum(?) superinscribed⌈verum(?)verum(?) superinscribed⌉ usum seminum, quorum in consilio suo mentionem facit, nobis explicet, et quae ex illis no conduci exped conducibiliora ad conservandam valetudinem nostram existimabit, reliquis adiungat, et quibus remediishoc in esse conservari poterit si quid super zinzi et ut significet, an nobis etiam usus zinziberis saccaro conditi [co]nducat ... et alia quaedam on the margin⌈et quibus remediis superinscribed⌈remediisremediis superinscribed⌉hoc in esse conservari poterit si quid super zinzi et ut significet superinscribed⌈ut significetut significet superinscribed⌉, an nobis etiam usus zinziberis saccaro superinscribed in place of crossed-out et a⌈et a saccaro saccaro superinscribed in place of crossed-out et a⌉ conditi co hidden by binding⌈[co]co hidden by binding⌉nducat ... illegible⌈...... illegible⌉ et alia quaedamet quibus remediishoc in esse conservari poterit si quid super zinzi et ut significet, an nobis etiam usus zinziberis saccaro conditi [co]nducat ... et alia quaedam on the margin⌉.
Erit Haec Dominationis Vestrae diligentia, no quam nostro nomine quam in superinscribed in place of crossed-out ad⌈ad in in superinscribed in place of crossed-out ad⌉ curanda aegritudine nostra suscipiet, nobis erit superinscribed⌈eriterit superinscribed⌉ gratissima et dabimus operam, ne frustra ea impendatur, sed erga eandem sed post hac eam maiori gratitudine superinscribed in place of crossed-out benevolentia⌈benevolentia gratitudine gratitudine superinscribed in place of crossed-out benevolentia⌉ nostra erga Dominationem Vestram prosequemur. Quam cuperemus ita affectam esse, ut citius hic nos invisere et statum valetudinis nostrae ipsamet praesens existens on the margin⌈praesens existenspraesens existens on the margin⌉ inspicere ac diligentius investigare posset. In ea si nobis ob morem gerere poterit, rogamus, ne hoc intermittat, futura nobis semper hospes gratissimus Dominatio Vestra.
Quae ut citius convalescat et diu in ea perseveret optamus. Quam bene valere cupimus Cui his adiunctum libellum hymnorum, qui ad manus nostras ex Cracovia pervenit, mittimus, quem D(ominationi) Vestrae ob pietatem quam complectitur gratissimam fore no dubitamus, quam complectitur, gratum fore Dominationi Vestrae non dubitamus. Quae bene valeat. on the margin⌈Cui his adiunctum libellum hymnorum, qui ad manus nostras ex Cracovia pervenit, mittimus, quem D(ominationi) or D(ominationis)⌈D(ominationi)D(ominationi) or D(ominationis)⌉ Vestrae ob pietatem quam complectitur gratissimam fore no dubitamus, quam complectitur, gratum fore Dominationi Vestrae non dubitamus. Quae bene valeat.Cui his adiunctum libellum hymnorum, qui ad manus nostras ex Cracovia pervenit, mittimus, quem D(ominationi) Vestrae ob pietatem quam complectitur gratissimam fore no dubitamus, quam complectitur, gratum fore Dominationi Vestrae non dubitamus. Quae bene valeat. on the margin⌉
Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉ ex arce nostra Heilsberg, XIIII Octobris MDXLVIII.
AAWO, AB, D. 70, f. 391rValetudinis[1] meae status sic habet: cum paper damaged⌈[cum]cum paper damaged⌉ ante annos sex Cracoviae superinscribed⌈CracoviaeCracoviae superinscribed⌉ gravi decubuissem aegritudine per dies non paucos, rediens ad meos, nondum plene mihi restitutus, incidi in diarraeam, quae me intra duas noctes totum viribus exhauserat; a qua liberatus, postquam non parvo inde superinscribed⌈indeinde superinscribed⌉ me tempore iterum corripuisset, et ex ea molestia convaluissem, mansit tamen semper lubrica alvus, quae etiam me invito plerumque excernebat. Quod cum mihi taediosum esset, adhibui constringentia, quo factum est, ut tum primum herniam sentirem et intra scrotum se glans abdere inciperet, quae postea indies tumidior fiebat et auctior, ut oporteret me sursum versus umbilicum bombicino panno scrotum colligare, quam ligaturam, ut in progressu sim expeditior, adhuc fero sedulo. Accidit tandem, ut consilio medici uterer in cibis galanga non satis in pulveres minutim superinscribed⌈minutimminutim superinscribed⌉ redacta, ut ventriculo confirmato molestia illa improvisae egestionis, quae plerumque praeter voluntatem, ut modo etiam mihi fieri solet, erumpebat on the margin⌈erumpebaterumpebat on the margin⌉, carere possem. Post quam victus rationem intestina tumescentia mihi ventrem quasi pregnantis extenderunt hincque coxae et surae usque ad talos dura quadam carne tumorem habuerunt, qui adhuc manet iuncturamque circa tales quasi laqueo constrinxit, sic quod non facile, licet utcumque incedere possim, crura plerumque valeam protendere. Fit item et caput mihi, sine tamen dolore, debilius, ut fere semper ... superinscribed⌈... illegible⌈...... illegible⌉... superinscribed⌉ decumbere cupiat.
De victu priusquam mihi consilium Dominationis Vestrae allatum est, ne fluor iste alvi obstrueret, cibis liquidioribus et mollioribus sum usus, ante vel in ipsa meridie, imprimis mihi cerevisiam triceaceam cum pane ordiaceo siligineo intrito, butyroque immisso vel oliva munda, quam ex Venetiis semper habeo, decoqui iussi. De qua satis calida, quousque stomachus appetebat, vel liquidissimum ius ex pultibus avenae cum ovis mixtum on the margin⌈vel liquidissimum ius ex pultibus avenae cum ovis mixtumvel liquidissimum ius ex pultibus avenae cum ovis mixtum on the margin⌉ ad me hucusque sumere soleo. Deinde de ovis sorbilibus, carnibus et pisciculis secundum tempus facilio paper damaged⌈[io]io paper damaged⌉ris digestionis praeter nauseam accipio. Potus est non vinum, quod par paper damaged⌈[ar]ar paper damaged⌉cius stomachus abhorret, sed vel unus, vel duo haustus triti ms. a(!) ⌈ii ms. a(!) ⌉ceae paper damaged⌈[ae]ae paper damaged⌉ cere paper damaged⌈[cere]cere paper damaged⌉visiae et aqua in cinamomo, zuccaro etc. atque ex tribus portiunculis ga paper damaged⌈[ga]ga paper damaged⌉langae decocta, quam aliquando etiam cerevisiae addo et infundo qu illam superinscribed⌈illamillam superinscribed⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉cis or o⌈ss or o⌉ aliquantisper, ne ita subito eluat, firmare alvum.
[S]itim urgentem non patior, sed oris siccitas me interdiu, aliquando et nocte insistit on the margin⌈S hidden by binding⌈[S]S hidden by binding⌉itim urgentem non patior, sed oris siccitas me interdiu, aliquando et nocte insistit[S]itim urgentem non patior, sed oris siccitas me interdiu, aliquando et nocte insistit on the margin⌉. De urina, prout paper damaged⌈[prout]prout paper damaged⌉ difficulter a me capi potest, cum per scrotum foras superinscribed⌈forasforas superinscribed⌉ funditur, non est, quod scribere possim paper damaged⌈[im]im paper damaged⌉.
Ex his omnibus Dominatio Vestra corporis mei habitum agnoscat et, quae salubriora mihi paper damaged⌈[mihi]mihi paper damaged⌉ fore on the margin⌈forefore on the margin⌉ perpendet, consilium suum tam de sudore provocando etc., quam de victus ratione paper damaged⌈[tione]tione paper damaged⌉ habendo mihi Dominatio Vestra impartiat. Dominationi Vestrae superinscribed in place of crossed-out Cui⌈Cui Dominationi Vestrae Dominationi Vestrae superinscribed in place of crossed-out Cui⌉ in memoriam coeptae inter nos amicitiae paper damaged⌈[icitiae]icitiae paper damaged⌉ quinque aureos Hungaros Gdani excusos mitto, quos boni, quaeso, consulat. Reliqua habebit ex litteris etc.
XIIII Octobris, Heilsberg 48.[2]
Postscript:
Plusquam[3] ingero plerumque egero et eiusmodi crebrae egestiones, quas continere nequeo superinscribed⌈quas continere nequeoquas continere nequeo superinscribed⌉, magis me debilem et viribus vacuum faciunt, quam alia omnia accidentia. Si alvus constringi deberet et adhuc venter tumescit, metuo, ne quid deterius fiat. Quae omnia divinae misericordiae et voluntati, consilioque Dominationis Vestrae, quod illa regitur, commendo atque subicio etc.