Reverendissimo in Christo Patri [e]t Domino, domino Petro Dei gratia episcopo [Cr]acoviensi etc. ac regni Poloniae vice[cance]llario, domino meo gratiosissimo

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime. Humillimam commendationem.

Respondi superioribus diebus Dominationi Vestrae Reverendissimae ex Hispali 13 Maii praeteriti ad eas, quas prima Ianuarii ad me ex Petricoviensi conventu dederat. Ab eo tempore a Dominatione Vestra Reverendissima nullas accepi. Scripsi item prima Septembris novissimi cum familiari meo Fabiano Woyanowszki, illique commisi, ut omnia, quae se hic hactenus obtulerunt, coram abunde recenseret, quem spero cum litteris et commissionibus a me hic expeditis sospitem applicuisse. Ab eo omnium rerum series, quippe cum mihi affuerit semper, et quicquid hic gestum est, liquido intellegetur.

Quae post illius discessu egerim et ea etiam, quae cum illo propter insecuritatem scribere non audebam, ad praesens ad maiestatem regiam longo volumine complexus sum, unde omnem historiam accipiet, nolui igitur longa scriptione esse molestior.

Iam prope tres anni, quo a Dominatione Vestra Reverendissima exivi, labuntur totusque et barba et capite canui omnicanus certe. Haec sunt exteriora, passiones autem interiores, quibus hic miris modis versatus sum, describere non possum; et adhuc finem numquam graviora passus non videor, vult enim maiestas reginalis et hoc item mihi nomine regiae maiestatis mandat, quod hic usque ad omnium rerum exitum maneam, quem tam cito futurum sperare non possum. Mihi, qui ad hoc fortassis natus sum, reluctari non licet, sic mihi in fatis esse et astra significant et adhuc longiores labores minantur. Nihil tamen me durius afficit, quam quod tam procul abesse et conspectu Dominationis Vestrae Reverendissimae carere tanto tempore debeam, quam humillime rogo: mei in hoc exilio non obliviscatur et coepto me favore prosequi non desinat; in neminem enim praeter Deum maiorem spem et fiduciam meam omnem quam in Dominatione Vestra Reverendissima pono et habeo.

Scribit mihi reginalis maiestas, quod, nescio quam primam nominationem ad ecclesiam Dominationis Vestrae Reverendissimae Cracoviensem mihi obtinuerit et aliam ad Varmiensem; sic ego sum perpetuo exspectans, solidi nihil mihi datur; opera tamen Dominationis Vestrae Reverendissimae solidi aliquid fieri posset, quae prius omne id, quod habeo, sua in me propensione contulit. Quapropter iterum atque iterum suppliciter rogo: dignetur mei, quemadmodum semper consuevit, per opportunitatem benignam habere rationem. Si quid tale evenerit, reverendum dominum doctorem Borgium, cum hic mecum ageret, procuratorem ad omnia cum facultate substituendi effeci, qui, ut spero non gravate pro me omnia subibit, modo se negotium offerat, quod duce Dominatione Vestra Reverendissima aliquando se prodibit, alias parva de aliis spes mihi reliqua est.

Adhuc in ea persisto sententia, quae spectat + sicut 24 Februarii ad Dominationem Vestram Reverendissimam perscripsi; de qua ad reginalem maiestatem nihil attingere ausi, ne ulcus offenderem. Quod Dominatio Vestra Reverendissima pro mea fide et summa sua prudentia perpendat et per occasionem illic, ubi expedit, inculcet. Si B non esset, iam actum fuisset etc.

Alia non restant, quam, cum haec scriberem, venit novum ex Gallia, quod serenissimus Hungariae rex in conflictu cum Turcis occubuisset. Ex Italia tamen felicior describitur successus: Serenissimum Hungariae regem, accepta prius clade, ex Bohemis, Polonis et Germanis re<d>integrasse exercitum et Turcas profligasse ac ipsorum ductorem Ibrein Bassan vivum cepisse. Quod utinam verum sit! Praesertim quod ex Polonia missae fuerint in Hungariam suppetiae, argumentum esset, Tartaros non fuisse in Polonia, vel saltem cum eorum detrimento exivisse vel strage aliqua affectos fuisse, id me non mediocri afficeret gaudio. Sed cum mens in dubio est, paulo momento huc vel illuc impellitur.

Iam hic passim dicebatur, audita morte serenissimi Hungariae [regis], de iuribus, quae caesar [h]aberet in regnum Hungariae et nes[cio], quae alia de Ferdinando archiduce, quae consulto praetereo.

De tumultu Romae et fuga pontificis cum cardinalibus in castrum Angeli, reor, Dominationem Vestram Reverendissimam iam veriora habere nova, quam huc feruntur. Fuit hic ea de re primum non parvum gaudium, sed paulo post, cum venisset fama Venetos intercepisse Cremonam, cuius prius habebant castrum, laetitia haec in fumum abiit. Dicitur etiam, quod pontifex ex vi pactorum, quae cum caesarianis confecit, copias suas a Venetis revocasset, quodque successissent sex milia Helvetiorum a rege christianissimo missa. Item quod, nescio etiam, qui pedites ex Germania ad ducem Borbonensem nuperrime pervenissent. Nusquam fui, ubitam varia, quam hic dicuntur. Si itaque et ego scribendo sum varius, non mihi sed huic aulae, in qua bullio, est imputandum.

Quod reliquum est: commendo me humillime Dominationi Vestrae Reverendissimae, ut domino et patrono meo gratiosissimo, et rogo, me ex clientela sua non deserat, sed qua coepit gratia prosequatur meque litteris suis aliquando in hoc ergastulo consoletur.

Datae celerrime, cum iam litterae a me exposcerentur, ex Granata in Betica Hispaniae 14 Octobris anno Domini millessimo quingentesimo XXVI

Reverendissimae Dominationis Vestrae humillimus servus Ioannes Dantiscus