» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #2612

[Ioannes DANTISCUS] to Cornelis [DE SCHEPPER]
Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1543-01-29

English register:

A disabled hand has forced Dantiscus to dictate his letters to his secretary for the past three months.

He sends this letter through Krzysztof Konarski, the King of Poland's [Sigismund I's] envoy to [Mary], the Queen of Hungary and Governess of Burgundy [i.e. the Habsburg Netherlands]. He entrusts Konarski to De Schepper's care as a greatly talented young man from Prussia and asks that he recommend him to the Queen.

De Schepper's latest letter, which reached Dantiscus through Wolfgang Haller, was dated 30 January 1542. Worried by the long breaks in their correspondence, Dantiscus encloses a copy of his reply, sent on 18 April 1542, and of the letter he sent De Schepper on 6 August 1541 through Kersten Gustlef.

News from Poland will be imparted to De Schepper personally by Konarski. Dantiscus encourages De Schepper to apply to represent the Queen [Mary] at the wedding of the young King [Sigismund II Augustus]. Konarski will try to support his efforts. If they are successful, Dantiscus will also attend the ceremony despite his health problems.

Dantiscus advises De Schepper regarding the conflict between the Netherlands and Denmark. He suggests not striking up a friendship with Hamburg.

He sends De Schepper and his wife and children best wishes on his own behalf and on behalf of his siblings and members of his household. He informs him that Bernhard [von Höfen] is the starost of Heilsberg and still unmarried while Georg [von Höfen] was married in Gdańsk to the mayor's widow.




Manuscript sources:
1rough draft in Latin, in secretary's hand, corrections in author's hand, AAWO, AB, D.101, f. 27r-v
2register with excerpt in Latin, Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8244 (TK 6), a. 1543, f. 10r-v

Prints:
1DE VOCHT 1961 No. DE, 442, p. 355 (English register)
2CEID 2/2 (Letter No. 81) p. 486-490 (in extenso; English register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Magnifice Domine et mi frater et amice Corneli carissime.

Salutem tibi atque omnia precor faustissima ex animo .

[Ne te] a lectione de[trah]at, quod ma[num m]eam non vider[is], [valde] enim affectus sum [hac mea] nova, invitus, dignitate , magistratu dictaturae oneratus, quod illa sui mihi usum iam a tribus ferme mensibus negaverit.

Cum tamen is nobilis Prutenus dominus Christophorus Conarsky a serenissimo rege meo nuntius ad serenissimam reginam Hungariae status Burgundiae gubernatricem mittatur isque primum huc ex aula nostra ad me divertisset, quamvis a te nullas praeter eas, quas ex Bruxellis XXX Ianuarii anni transacti ad me datas acceperim, non potui committere hanc commoditatem nact[us], quin per hunc egregium elegantemque iuvenem multis bonis dotibus ornatum ad te dictanter vicaria manu scriberem, illumque tibi non secus atque si unus fratrum meorum esset, studiose commendarem eumque tuo in me amori, quem inexstinctum immo adhuc flagrantem, quemadmodum meus in te ferv[e]re non destitit, certo mihi persuadeo, quantum possum diligentius commendo, quandoquidem ea ad vos adfert, quae publicae tranquillitati et paci reipublicaeque tum vestrae tum nostrae pro communi victu bonaeque amicitiae firmamento utrimque necessario conducunt. Hunc itaque, cum has acceperis, sic in omnibus amare, tractare illique benevolentiam tuam impartiri et, quacumque in re tuo egebit adminiculo, non secus atque mihi ipsi adesse velis eumque de omnibus, quae in aula vestra ill[ic] agenda erunt, in hoc oratorio munere pro dignitate serenissimi reg[is] mei et tua in eius maiestatem regiam observantia amicissime ut ins[ti]tuas et dirigas, oro plurimum. Daque operam, ut in his, quae in mandatis habet, quantum per te fieri potest et licet, voti ad nos compos redeat.

Ceterum, ut tecum fraternum in modum congrediar, novissimas tuas litteras post anni fere decursum ad me per honestissimum virum dominum Volffgangum Haller thesaurarium apud vos missas quam libenter acceperim, ex meis, quas 18 Aprilis ad te dedi, quarum, si forte redditae non sint, mitto exemplum, percepisti. Mitto item et illarum exemplum, quas 6 Augusti anni 41 nobilis quidam Livoniensis Christianus a Gutsleff ad te perferre debuit, quarum in tuis novissimis mentionem non fecisti, ab eo etiam tempore, quo Christianus ille diverterit, supersitne, an quippiam aliud humanitus illi acciderit, ignoro. Quod quidem exemplum inter schedas apud amanuenses meos repertum eo libentius describi iussi, ut inde postulationi tuae manu mea copiose responsum fuisse comperias.

Tu, mi carissime Corneli, nequaquam in tuum admittas animum me tibi esse alium vel umquam futurum, quam qui fuerim ab eo tempore, quo tu me tibi fratrem et amicum esse cognovisti atque expertus es integerrimum, utinamque, si in eo, quod non spero, haesitas, mihi daretu[r] occasio, ut re ipsa, quod loquor, significationem declarationemque facere liceret nihil a te alienum in Dantisco tuo, ne hilum quidem sentires nedum agnosceres. Sic enim tuus ille candidissimu[s animus] meo conglutinatus et infixus est, ut neque vita, neque m[ors] a coepta in te mea benevolentia me umquam distrahere poterit. Sed de iis [hac]tenus.

Ea, quae apud nos et quae mecum aguntur, cum hunc ingenuum iuvenem vivam habeas epistulam, nolo in praesens esse prolixior. Is enim tibi libere referet (sic enim inter me et illum convenit), quaecumque iis turbulentis periculosissimisque temporibus se hac in mundi nostra parte offerunt, quae quidem multa et molesta egerent scriptione. Hoc unum a me intime te admonitum velim fraternisque contendo precibus, ut in hoc, quantum tibi dignum est, velis et remis intendas, quod a serenissima regina tua, quae ad cohonestandas serenissimi regis mei iunioris nuptias invitatur, in illius ad nos persona nuntius mittaris. Ego equidem, etsi rude donari iam annis et valetudine fatigatus ab aula nostra postulaverim neque illa prorsus mihi est negata, tamen, si te eo venturum intellexero , etiam si lectica et alio quocumque molliore vehiculo deferri debeam, ad videndum amplectendumque te advolabo. Qua in re cum hoc nuntio nostro egi, quod si quispiam a vobis allegari ad nos debeat, ut pro te studiosissime sit sollicitus, quo tibi provincia haec iniungatur. Tu vero ne pigrere, ut eam ultro, immo et quodammodo ambitiose suscipias, et quantum res exigit, deposcas. Si te, priusquam ex vivis hinc decessero, conveniendi mihi dabitur facultas, multum accessisse fortunis vitaeque meae longiori beatiorique existimabo. Te itaque iterum atque iterum obnixe oro, sic ad id te accommoda, ne desiderium meum frustreris.

De negotiis non est, quod scribam. Mihi numquam placuit, quod quorundam, qui privata curant commoda, Dani inducti consilio, maris sui angustias navigantibus clauserint bellumque minime necessarium (cum prius per totum Christianum orbem vix ulla sincera pax habeatur) in se concitaverint. Quod ut facilius vobisque utilius componi possit, non abs re expedire puto, ne vestri in amicitiam et societatem Hamburgenses admittant, qui, si cum Danis relicti fuerint, quos in hoc bellum exstimularunt, ipsique commerciis vestrorum carere nequeant, quod cum Danis spe persuasionibusque frivolis falsis ex re vestra et usu pacisci possitis. De quo et nuntius hic noster tecum conferet, quem ut una mecum serenissimae reginae vestrae dominae mihi olim, ut scis, non parum faventi, commendes, quantum exactius quiveris, a te maiorem in modum rogo.

Teque, mi carissime Corneli, frater et fili, prout a me haberi vis, unice carissime, cum tua coniuge honestissima liberisque atque tota domo quam diutissime sospitem ac felicem esse ex intimis medullis cupidissime opto et cupio. Fratres mei, Bernardus, qui huius meae arcis praefectus est mecumque agit caelebs, et Georgius, qui Gedani in patria filiam et coniugem viduam inibi praeconsulis uxorem duxit, sorores praeterea meae tres omnesque mei domestici, qui te mihi esse sciunt carissimum, multam tibi salutem et tuis omnibus apprecantur.

Ex arce mea Heilsberg, XX IX Ianuarii 1543.