» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #1823

Cornelis DE SCHEPPER do Ioannes DANTISCUS
Brussels, 1537-12-21

Regest polski:

De Schepper, na ile pozwalają mu obowiązki, zastępuje tym listem swój poprzedni list [IDL 6918], nie doręczony z powodu śmierci [faktora Fuggerów] Pompeiusa Occo.

De Schepper informuje Dantyszka, że właśnie został wezwany do wzięcia udziału w rokowaniach pokojowych cesarza z królem Francji w Perpignan i Narbonne. Ma się tam udać rozstawnymi końmi. Za nim podąży książę Aarschot margrabia [Philip II de CROŸ] oraz prawnik z Rady [Niderlandów]. Spotkanie miało rozpocząć się 17 grudnia. De Schepper spodziewa się pomyślnych rezultatów rokowań.

De Schepper informuje o buncie miast przeciwko księciu Geldrii [Charles II od Guelders]. Obecnie zawarto tam rozejm, jednak kilka twierdz i zamków ma zostać zburzonych, a daniny i powinności – złagodzone. Zdaniem De Scheppera Geldria zmierza ku demokracji pod wpływem doktryny Lutra.

De Schepper uważa, że Dantyszek w pełni zasłużył na koadiutorię warmińską, którą otrzymał od króla [Zygmunta I]. Sam jest zadowolony ze swojego losu.

De Schepper informuje Dnatyszka o losach dawnych znajomych i przyjaciół z dworu: Petrus [Mirabilis de Monteregale], dawny sługa Dantyszka, został stosownie do swoich potrzeb hojnie obdarzony beneficjami u [Mikołaja] Granvelli [tj. w Hrabstwie Burgundii]. Arcybiskup Lundu [Johan Weze] zyskał duży autorytet na Węgrzech i w Niemczech. Otrzymał znaczące opactwo od księcia Palatynatu Friedricha [II von Wittelsbach] i pensję od cesarza. Oprócz biskupstw posiada również liczne pomniejsze beneficja. Godschalk [Ericksen] ma się dobrze. Zmarli Melchior [Colditz?], który pozostawił po sobie nadspodziewanie duży majątek, oraz [Ulrich] Ehinger.

De Schepper obiecuje, że kiedy za około trzy miesiące powróci z podróży, napisze do Dantyszka o swoich sprawach rodzinnych.

Z nowin godne uwagi są jedynie przygotowania króla Anglii [Henry VIII Tudor] do czwartego małżeństwa.

De Schepper oferuje Dantyszkowi swoją pomoc, jeśli chciałby załatwić jakieś sprawy w Niderlandach. Może też ufać Wolfgangowi Hallererowi, który znacznie wzbogacił się przez ożenek, i Lasarusowi Tucherowi.

Informuje, że jego szwagierka Joanna [Donche] wyszła za mąż.

De Schepper, jego żona [Elisabeth Donche] i siostra [Joanna Donche], oraz Miklos Oláh polecają się Dantyszkowi.


            odebrano [1538]-02-22

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 6, k. 25-26
2kopia język: łacina, XX w., B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1537, 70r-71v
3ekscerpt język: łacina, niemiecki, XVI w., GStA PK, XX. HA Hist. StA Königsberg, HBA, G, K. 741, Nr 20
4regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 324

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: niemiecki, XX w., B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), k. 676

Publikacje:
1DE VOCHT 1961 Nr DE, 374, s. 302-304, 316 (angielski regest; ekscerpt)
2HECKMANN 1999 Nr 40, s. 44-45 (niemiecki regest)
3CEID 2/2 (Letter No. 70) s. 392-396 (in extenso; angielski regest)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

AAWO, AB, D.6, f. 26v

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dantisco episcopo Culmensi, administratori Pomesaniensi et coadiutori Varmiensi, domino amico et patri ex animo observandissimo

AAWO, AB, D.6, f. 25r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine honorandissime et observandissime.

Salutem.

Nescio, quo fato litterae, quas fasciculo incluseram, ad honestum virum Pompeium Occo destinatae eo sub id tempus defuncto ad te mitti non potuere. Supplebo itaque, quod in prioribus omissum orig. obmissumomissumomissum orig. obmissum est, quoad negotia mea patiuntur, et ut moram hanc legendis meis habeas minus[1] molestam.

Imprimis mihi novum iter paratur ad caesarem, statuerunt enim duo illi magni principes serio convenire. Electa sunt loca, ubi delecti utrimque in ea intendent, quae sunt pacis, Perpigniacum et Narbona. In eo conventu, qui decimo septimo huius debuit incoepisse orig. incepisseincoepisseincoepisse orig. incepisse, vult me caesar adesse eoque intra dies paucissimos proficiscor. Vadit et eo illustrissimus marchio, nunc dux de Arschot, cum alio quodam iurisperito ex consilio nostro, sed ego, uti puto, reliquos praecessero orig. precesseropraecesseropraecessero orig. precessero, nam destinatum est, ut per equos dispositos proficiscar, quamquam equos meos aliquot, et eos bonos, praemisi orig. premisipraemisipraemisi orig. premisi in Gallias. De sucessu autem universae rei nihil dubito, nam videntur mihi principes isti omnino ad pacem intendere velle.

In Gheldria rebellio fuit oppidorum aliquot adversus ducem suum. Nunc tandem intervenientibus quibusdam res ad indutias orig. induciasindutiasindutias orig. inducias redacta est. Arces autem castellaque huius ducis patris et avi tempore aedificatae orig. edificataeaedificataeaedificatae orig. edificatae diruentur ceteraque orig. caeteraqueceteraqueceteraque orig. caeteraque onera et impositiones alleviabuntur. Ut vere dicam iudicium meum, res ex Luteranismo orig. LutheranismoLuteranismoLuteranismo orig. Lutheranismo, eo enim nomine intelligo mutationem, quae invecta est Lutheri dogmate, omnino tendit ad democratiam orig. dimocratiamdemocratiamdemocratiam orig. dimocratiam. Sed de his principes etc.

Augmentum, quod benignitate regis serenissimi tui tibi accessit per coadiutoriam Varmiensem, nolo tibi gratulari, neque enim accessit quicquam, quod non promerebare, itaque merito, non autem beneficio fortunae, tibi id obtigit. De privatis meis nihil queror sorte mea contentus et plus habens per Dei benignitatem, quam possum insumere, in rebus interim AAWO, AB, D.6, f. 25v honestis arduisque honestum written over ssmm written over s animum fidemque interponens.

Petrus tuus apud dominum a Grandvella est sacerdotiis pro necessitate abunde orig. habundeabundeabunde orig. habunde provisus.

Reverendissimus Lundensis noster apud Hungaros Germanosque magnam sibi peperit auctoritatem orig. authoritatemauctoritatemauctoritatem orig. authoritatem. Auctus est et abbatia insigni ab illustrissimo principe Friderico palatino, a caesare pensio illi numeratur et salarium sesquialtero maius, quam tuum fuit olim. Habet et praeter titulos episcopatuum magnam congeriem minorum sacerdotiorum, quae et ipsa sunt pro conservatione rei familiaris et domesticae, in qua olim et tu versatus et scis, quid velim etc.

Godtscalcus non habet, quod de Deo conqueratur, Melchior autem noster Papiae obiit mortem, dives et locuples, et non paucae pecuniae dominus, quam omnes amicos usque ad extremum celavit miram paupertatem prae se ferens. Cui pro exiguitate nostra succurrimus non semel, cum revera plus reliquerit, quam quisquam nostrum possideat. Sed eo gaudent extranei neque enim ulla pars ad notos demanavit. Deus illi det requiem. Unde hauserit, nescimus. Putant ex Danica expeditione, quae fuit sub Christophoro Oldeburgensi comite, locupletem factum. Rei iudicium penes alios esto.

Eodem fato obiit et Ehingerus in Hispaniis, apud usurarios gratiosus et idem multorum nummorum possessor, qui febrim hero avertere non potuerunt. Reliquit uxorem et filiam, memoria autem transiit cum sonitu.

Apud nos hic omnia adhuc sunt integra. Intra duos aut tres menses spero me fore in reditu. Tunc ad te subinde scribam de rebus familiaribus. Publicae sunt admodum paucae, nam ex Anglia Galliaque nihil movetur or moneturmoveturmovetur or monetur. Trigamus rex Insulae a written over ininaa written over inspirat ad AAWO, AB, D.6, f. 26r quartas nuptias ambitque non contemnendam sortem etc.

Si quid voles per amicos hic transactum esse, scribe. Est Wolfangus Haller, cui ex sorte uxoria ingentes fortunae advenerunt, est Lasarus Tucher, sunt alii, et ego imprimis, cuius omnium fidissima opera poteris uti.

Soror uxoris meae Ioanna virum habet nostratem, bona aetate, viribus integris, fortuna mediocri. Iuncta et vicina sunt omnia: patria, amici, hereditas, fundi, utriusque in summa optime utrique consultum est. Ego me Reverendissimae Dominationi Tuae ex animo commendo, idem faciunt et uxor et soror, et dominus Nicolaus Olahus, qui exilium hoc agit et patitur patienter, vir litteris et Dei timore apprime instructus. Godtscalcus abiit superinscribed in place of crossed-out estest abiit abiit superinscribed in place of crossed-out est in Germaniam brevi rediturus, sed non ante meam in Hispanias abitionem.

Rursum vale.

Ex Bruxellis, die XXI-o Decembris anno Domini XV-c XXXVII-o.

Eiusdem Reverendissimae Dominationis Vestrae humilis inservitor Cornelius Scepperus

[1 ] minus -i- extended upwards