» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #1442

Johann LOHMÜLLER to Ioannes DANTISCUS
Königsberg, 1536-04-28
            received [1536]-05-04

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, AAWO, AB, D. 4, f. 77 + f. [1] missed in numbering after f. 77

Prints:
1HIPLER 1891 No. 35, p. 523-525 (in extenso; German register)
2AT 18 No. 162, p. 194 (Polish register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime in Christo pater, domine multis mihi nominibus colendissime.

cf. Ioannes DANTISCUS to Johann LOHMÜLLER 1536-03-18, CIDTC IDL 6565, letter lostLitterascf. Ioannes DANTISCUS to Johann LOHMÜLLER 1536-03-18, CIDTC IDL 6565, letter lost Reverendissimae Dominationis Vestrae XVIII Martii datas, una cum reliquis scriptis informationem causae meae continentibus, summa qua decuit reverentia XX Aprilis Königsberg (Królewiec, Mons Regius, Regiomontium), city in Ducal Prussia, on the mouth of the Pregel (Pregoła) river, capital city of Ducal Prussia; today Kaliningrad in RussiaMontis RegiiKönigsberg (Królewiec, Mons Regius, Regiomontium), city in Ducal Prussia, on the mouth of the Pregel (Pregoła) river, capital city of Ducal Prussia; today Kaliningrad in Russia recepi. Ex quibus quidem litteris animum Reverendissimae Dominationis Vestrae nedum pontificali excellentia dignum, verum et antiquae meae consuetudinis consentaneum, hoc est sincerum et constantem comperi, praesertim ex eo quod Reverendissimae Dominationi Vestrae ex animo gratulatur me ab illa gente ingrata, stupida et plus quam Scythica ferocitate praedita liberatum esse. Quae in hoc mihi praesertim distare ab immanibus The Tatars TartarisThe Tatars videtur, quod li<n>gua loquatur Germanica, scilicet Vestualica, ideoque suis aptissimis coloribus a Reverendissima Dominatione Vestra depicta. Quod equidem olim apud Reverendissimam Dominationem Vestram traductus videor, me partium esse Martin Luther (Martinus Lutherus) (*1483 – †1546), theologian, leader and originator of the German ReformationLutheriMartin Luther (Martinus Lutherus) (*1483 – †1546), theologian, leader and originator of the German Reformation, hoc a Reverendissima Dominatione Vestra sic accipi velim, quod si umquam a Lutheranis steterim, id ea a parte a me factum esse, qua de religione christiana, de iusta oboedientia et reverentia erga magistratus deque conservanda pace recte vel scripserint vel egerint. Pacis vero turbandae auctores summo semper odio prosecutus sum adeo ut ii, qui ea de causa suspecti habebantur, etiam si sese vel decies Lutheranos sive evangelicos esse iactaverint, meis maxime instantiis et conatibus, quam procul a Re publica Rigensi coerciti relegatique sint, saepe etiam non sine capitis mei periculo, quod praesertim legatio illa Rigensis manifeste testari videtur, tantum abest, ut publici vel privati dissidii auctor ipse umquam fuerim, qui hoc persecutionis genus vel exilii et quicquid periculi apud eam gentem umquam sustinuerim non aliam ob causam patior, quam ob amorem pertinaxque studium conservandae tranquillitatis et quod publicas discordias ac bella semper detestatus fuerim. Testificabuntur id praeter meam conscientiam quotquot in Livonia (Livland, Inflanty), estate of Livonian Order, today part of Latvia and EstoniaLivoniaLivonia (Livland, Inflanty), estate of Livonian Order, today part of Latvia and Estonia pii rectique iudicii habentur, testificabitur et apologia mea palam omnibus, pro defensione meae innocentiae propediem, ut vereor, excudenda et evulganda. Quam ob rem consilium Reverendissimae Dominationis Vestrae de non redeund[o] in Livonia (Livland, Inflanty), estate of Livonian Order, today part of Latvia and EstoniaLivoniamLivonia (Livland, Inflanty), estate of Livonian Order, today part of Latvia and Estonia merito mihi videtur consultissimum, quan[do] id omnes quoque probi doctique et qui mihi ex animo bene cupiunt detestari videntur, stultum esse autumantes ad eund[em] lapidem bis impingere Neptune (Neptunus), god of the sea in Roman mythology, identified with the Greek PoseidonNeptunumNeptune (Neptunus), god of the sea in Roman mythology, identified with the Greek Poseidonque post secundum naufr[a]gium accusare. Desuadent etiam profectionem meam in Suetiam, ne vitando Charybdis (Kharybdis), mythological sea monster that lived on one side of a narrow channel of water, opposite ScyllaCharibdimCharybdis (Kharybdis), mythological sea monster that lived on one side of a narrow channel of water, opposite Scylla in Scylla mythological monster that lived on one side of a narrow channel of water, opposite Charybdis, and devoured sailorsScyllamScylla mythological monster that lived on one side of a narrow channel of water, opposite Charybdis, and devoured sailors videar incidere. Subinde fateor imprimis pium esse benefacere seu inservire patriae, cui divinus ille Plato ancient Greek philosopherPlatoPlato ancient Greek philosopher, optimus constitutor Rei publicae, primas beneficentiae partes iure humanae societatis tribuit, quare non possum consilium Reverendissimae Dominationis Vestrae utpote ex iudicio recto animoque sincero profectum, non summopere commendare. Quod ta[men] divina providentia, per quam sumus, movemur et subsistimus[1], quamque praeter ne pilus quidem de capite nostro possit decidere, antevortit, meque servitio illustrissi[mi] principis, ducis Borussiae, idque a consiliis, astrinxit, principis inquam omnibus calculis probatissimi nominisque Reverendissimae Dominationis Vestrae nec non Dantiscanae urbis, patriae scilicet nostrae, amantis[simae]. Denique habeo Reverendissimae Dominationi Vestrae pro suo erga me gratioso affectu et quod me apud Heinemann Rode (Henemannus Rhodius Urbindagineus) (†1539)RhodiumHeinemann Rode (Henemannus Rhodius Urbindagineus) (†1539) nostrum commenda[ve]rit, gratias immensas, meis indefessis servitiis erga eandem Reverendissimam Dominationem Vestram, cui me enixissime commendo, sem[per] retaliandum.

[1 ] Movemur et subsistimus Cf. Actes XVII, 28: in ipso vivimus et movemur, et sumus