Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Iohanni Dei gratia episcopo Warmiensi, domino et patri meo clementissimo

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine clementissime.

Post officiosissimam devotionis meae commendationem.

Immortales ago gratias Reverendissimae Dominationi Vestrae, quod tam paternam de mea valetudine sollicitudinem gerat. Rependat Dominus, omnis benevolentiae retributor, eam beneficentiam et animi propensionem.

Quod ad venerabilem dominum Nicolaum Coppernic attinet, probo Reverendissimae Dominationis Vestrae pium institutum et tam paternam admonitionem, quam illi spero futuram cordi, ut mea admonitione non indigeat, pudore suffundetur. Metuo, si me eius rei conscium intellexerit. Litteras Dominationis Vestrae Reverendissimae, quatenus id negotii contingunt, ei lecturus forte fuissem, ni quaedam interserta verbula vetarent, utpote, ut inter nos conventum est, et postea, ut ex copia inclusa Dominatio Vestra cognoscet. Ex proprio eius responso apparebit, quorsum se res inclinabit.

In causa domini Hosii hic prorsus nihil agere potuimus. Acceptis litteris mox dominum Alexandrum in posterum diem ad nostrum colloquium evocavimus. Respondit mihi per schedam causam antea transactam esse. Nihil se de alia transactione scire, proinde non esse opus, ut me ulterius gravaret. Hesterno vesperi dixit mihi dominus praepositus desiderasse dominum Alexandrum videre instrumentum constitutionis ac potestatis nobis traditae. Quod cum consilio misimus adscribentes in chartula, quod eum ad tractatus in causa domini Hosii, mandante etiam nobis Reverendissima Dominatione Vestra seu committente, huius negotii discussionem evocavissemus, verum quia colloquium refugisset, cogeremur hac de re certiorem reddere et integram causam remittere ad Dominationem Vestram Reverendissimam. Quod et facimus, remmittentes instrumentum et alias litteras. Fortassis propterea differt dominus Alexander rem, quod brevi istic ipse apparebit et cum ipsa Reverendissima Dominatione Vestra omnia componet.

Processus autem ille, salva pace domini Hosii dixerim, videtur mihi a stilo, ut aiunt, curiae nonnihil alienior esse. Debebat meo quidem iudicio idem dominus Hosius per semetipsum procuratores in urbe constituisse Cracoviae, ut in eventum cessionis adversarii potestatem haberent remittere expensas litis eidem adversario. Nihil erat hic periculi, si non cessisset adversarius. Non condonassent procuratores ex adverso litis expensas. Non video, quid his ambagibus promoveatur, quod nos hic constituimur et postea substituere procuratores in urbe debeamus. Nonnihil de his etiam domino Hosio scribo. Haec autem tutis auribus Reverendissimae Dominationis Vestrae.

Iam quod Reverendissima Dominatio Vestra de surrogando mihi per coadiutoriam successore domino Fabiano de Voynaw scribit, profecto non adversarer voluntati et legitimo desiderio Reverendissimae Dominationis Vestrae, si res esset integra ob egregii viri illius virtutes, eruditionem et {et} in ea aetate tam insignem ac raram multarum rerum experientiam. Quibus huic ecclesiae esset imprimis utilis, verum iamdudum cum parentibus nepotis mei, quem brevi ad suscipiendos sacros ordines ad Reverendissimam Dominationem Vestram mittere propterea decrevi, ita constitutum et firmatum est, ut id favoris consanguineo meo praedicto nunc non infeliciter Elbingi bonis litteris operam danti impendere iuxta condicta me oporteat, ne vanitatis arguar aut promissa rescindam.

Sollicitabat idem olim apud me felicis recordationis Mauritius, praedecessor Reverendissimae Dominationis Vestrae, pro quodam suo nepotulo, existimans non esse indignum, ut hoc beneficio a me ornaretur, quod ipse mihi auctor esset adeptae eiusdem praebendae. Cum autem audisset me antea id destinasse meo consanguineo, nihil deinceps, urgebat, arbitrans forte aequius esse, ut propinquorum, quam extraneorum ratio haberetur. Alioqui dudum plerique alii etiam idipsum ex me poposcissent, utpote more gratis successorem assumpturo. Ex eadem causa mihi semper persuadebam Dominationem Vestram Reverendissimam hactenus nihil ea de re pro Fabiano mecum egisse. Quam nunc quoque oro, ut me promissis stare clementer permittat.

Si modo Dominus vitam eatenus mihi prorogaverit, ut in urbe expediri negotium hoc possit, hoc veritate ipsa teste affirmare ausim me mea sponte saepenumero solicitum fuisse, si qua ratione domino Fabiano canonicatus Warmiensis obtingere potuisset, etiam ut mortuo nepote meo (ut sumus omnes mortales) Fabianum ipsum mihi successorem optaverim. Sed valde dubito, an pro quoviscumque me vivo negotium hoc confici queat. In omnem tamen eventum temptandum erit.

Quod nuntius tardius fortassis, quam conveniebat, revertitur, non ei, sed adversae valetudini meae imputetur, qui non omnibus horis scribere possum. Affligunt me plerumque harpyae meae, alioqui prope exsanguem humanarum carnium voracissimae. Phtysis et febris ethica intromittunt tamen nonnumquam rabiem, ut addubitem, num in melius vel in peius vergat valetudins meae ratio quotidie. Proinde feriae mihi a negotiis et scriptationibus iure debentur iamtandem. Quas mihi Reverendissimam Dominationem Vestram, cui sanus lubens semper inservirem, nunc aegrotanti concessuram non dubito, ut vel vocationem Dominicam quieta mente et tranquilla conscientia exspectare, aut a molestis negotiis vacuus, modo vitam mihi Deus prorogare decreverit, tanto melius saluti meo consulere et corpusculum mitius fovendo redintegrare queam.

Commendo me gratiae et favori Reverendissimae Dominationis Vestrae. Cui diuturnam incolumitatem et omnem felicitatem precor.

Ex Frawenburg tumultuanter, ut in buccam sive calamum inciderunt, 2-a Decembris anno 1538.

Eiusdem Reverendissimae Dominationi Vestrae devotus Felix Reich