List #2012
Ioannes DANTISCUS do Tiedemann GIESEHeilsberg (Lidzbark Warmiński), 1538-12-09
Regest polski:
Dantyszek ustosunkowuje się do rady wojewody malborskiego [Jerzego Bażyńskiego] w sprawie podatku. Zgodziłby się na zatrzymanie podatku do następnego sejmu [Prus Królewskich], gdyby wszyscy [radcy pruscy] byli jednomyślni, ponieważ jednak nie są, zamierza zastosować się ściśle do mandatu królewskiego i jak najszybciej wysłać pieniądze z podatku do Malborka.
Wobec braku dbałości większości [radców pruskich] o sprawy publiczne Dantyszek wyraża niepokój o losy przywilejów i immunitetów [pruskich] po śmierci sędziwego już wojewody [malborskiego]. Przewiduje, że bez jego wsparcia nie będzie w stanie ich bronić.
Dantyszek jest wdzięczny Giesemu i wojewodzie malborskiemu za współczucie, nie uważa jednak za konieczne interweniować na dworze królewskim, póki nie otrzyma odpowiedzi na swój list [IDL 2001]. Sugeruje, aby rozesłać wojewodom kopie listu [Rady Pruskiej] do króla w sprawie kontrybucji z ostatniego sejmu grudziądzkiego. Jeżeli Giese zechciałby to uczynić, ułatwiłby odwoływanie się do owego listu w razie konieczności obrony Dantyszka.
Dantyszek dowiedział się, że plebani: lubawski i kazanicki (?) (Casnicensis) domagają się od zarządców kościoła [w Chełmnie] zwrotu pieniędzy przekazanych niegdyś przez bractwo kapłanów na odbudowę kościoła po pożarze, który dotknął miasto za pontyfikatu Dantyszka. Dantyszek uważa ich żądania za niesłuszne.
Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
Publikacje:
| ||||||||
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Tidemanno Dei gratia episcopo Culmensi, fratri et amico carissimo ac honorando
Reverendissime in Christo Pater et Domine, frater et amice carissime et honora[n]de .
Salutem et studiosam commendationem.
Consilium magnifici domini pala[tini] Marienburgensis de contributo reservando usque ad proximum conventum mihi non displiceret, si eius animi essemus omnes. Verum, cum inter nos sint, qui potiores nostras sententias retractatas velint et illis, quantum possunt, data opera reluctantur, ego id sequar, quod mandatum regium iubet. Video nos esse sub manu et sub ea ne hiscere quidem nobis licere, quod accidit, quia consilium nostrum divisum est. Aliis est res privata, aliis favor aulae, paucis res publica curae, ob quam solus ego male audio. Si nobis aetate gravis et prudens vir dominus palatinus decesserit, civitatibus, quae sua sunt, curantibus, parva mihi in reliquis spes est, et vereor, ne de privilegiis immunitatibusque nostris sit actum. Cumque iam nobis contra institutum nostrum ea vis adeo publice infertur, et ego iam non semel pro omnibus impegerim, ut illam in me sustineam, longe viribus sum impar, qui sciam, quid possit et quid in fortioribus me effecerit, unde et mortis habuere causam.
Proinde omnem contributam pecuniam, cuius ne assem quidem sum visurus, cum primis Marienburgum mittere constitui explicareque me ex hoc, quod igitur contra me natum est, odio, vel, ex eo si me expedire nequeo, curare illud non admodum atque perferre, ut pleraque alia, pectore infracto. Ab eo ne Helias quidem propheta fuit immunis etc.
Ceterum, quod Dominatio Vestra Reverendissima cum domino palatino Marienburgensi sortem meam doleant, gratiam habeo, non tamen puto necesse, quod quippiam ad illam aulam scribatur priusquam mihi ad meas, quarum hic insunt exempla, responsum fuerit. Non abs re mihi videretur, quod copias litterarum ad maiestatem regiam ex conventu novissimo Graudentino datarum, in quibus contributionis institutio habetur, Dominatio Vestra Reverendissima transcribi curaret et dominis palatinis, qui illas secum ferre non solent, mitteret, quo, si qua defensio mihi foret necessaria, facilius conficeretur. Idipsum tamen prudentiae et benevolentiae in me Dominationis Vestrae Reverendissimae permitto.
Cum superioribus annis in sede essem Dominationis Vestrae Reverendissimae, post conflagratum oppidum et ecclesiam, quae ut restauraretur, pecunia ex sacerdotum fraternitate communi consensu insumpta est. Quam, ut edoctus sum, Casnicensis et Lubaviensis parrochi ab ecclesiae provisoribus repetere nituntur, quod cum iniquum sit, avarulum illum suum, qui forsan cum pecuniis velit negotiari, comprimat, ne, quae pie facta sunt, per impios reddantur infecta. Quae in societate illa sacerdotum erant deposita, in pios quidem usus et non privatos cedebant. Nisi fuisset ea pecunia et nescio quid ex me adminiculi, adhuc omnia in loco ecclesiae plena essent ruderibus.
Dominatio Vestra Reverendissima feliciter valeat.
Ex Heilsberg, IX Decembris MDXXXVIII.
Eiusdem Dominationi Vestrae Reverendissimae deditissimus Ioannes episcopus Varmiensis scripsit