AAWO, AB, D.4, f. 93r

Ioannes, Dei gratia episcopus Culmensis et administrator episcopatus Pomezaniensis tenore praesentium notum facimus nos ab honesto viro domino Georgio Hegel spectabilium dominorum Fuggarorum factore ducentos florenos quemlibet per triginta grossos Polonicales computandum in mutuum accepisse, quos illi bona fide et debita cum gratitudine hic Cracoviae cum primis persolvere pollicemur numerarique curabimus.

In cuius rei testimonium has scribi sigilloque nostro communiri iussimus manuque propria subscripsimus.

Actum et datum Cracoviae, IX Februarii anno Domini M-o DXXXVII.

Ioannes etc. episcopus Culmensis etc. manu propria subscripsit

AAWO, AK, 2, f. 25v

Privilegium Simonis Hannow

Nos Ioannes Dei gratia episcopus Varmiensis significamus tenore praesentium quibus expedit et quorum interest universis tam praesentibus quam futuris, quod cum villa nostra Schonaw in cameratu Vartenburgensi inter campos villarum Ottendorff Tungebutten, Aldenvartemberg et Mareuendorf sita olim censualis et 35 mansos continens ab hominum memoria et ultra penitus deserta ac perpetua solitudine squalens, ita ut iam <aliquot> antecessorum nostrorum mensae episcopali nihil inde fructus obvenerit neque nostrae ac successorum nostrorum etiam mensae episcopali sub hac, qua nunc est, condicione quippiam obventurum sperari possit. Attenta itaque utilitate mensae nostrae episcopalis hoc maturo super hoc habito consilio venerabilis capituli nostri consensu ad hoc accedente eandem villam Schonaw nunc desertam in feudum erectam et commu AAWO, AK, 2, f. 26r tatam in limitibus suis et oris, quas habet antiquitusque habuit, cum indiciis maioribus et minoribus ad manum et ad collum se extendentibus publicarum stratarum indiciis intra horum bonorum limites dumtaxat exceptis cumque omni iure proprietate usu fructu et cum utilitate quibuscumque in aquis rivis lacubus nemoribus agris pratis et generaliter quibuscumque aliis ad eam villam pertinentibus usumque et emolumentum praestantibus quibuscumque honesto viro Simoni Hannow nepoti nostro ex sorore et burgrabio arcis nostrae Wartemberg intuitu servitiorum suorum nobis multipliciter praestitorum et in posterum tam nobis quam ecclesiae Varmiensi nostrae praestandorum pro ipso heredibus eius et legitimis successoribus donavimus contulimus et concessimus donamusque conferimus et concedimus iure Magdenburgensi ad utrumque sexum alias czu beiden Kunden perpetuo possidendam fruendam et in usus suos quoscumque superinscribed⌈quoscumquequoscumque superinscribed⌉ libere et sine aliquo impedimento convertendam dictumque Simonem Hannow de ea in Dei nomine infeudamus et investi<m>us per praesentes. Ratione autem huius nostrae donationis et infeudationis praefatus Simon Hannow heredes eius ac legitimi successores uno spadone et viro levibus armis iuxta morem patriae et episcopatus armato nobis et ecclesiae nostrae quoties a nobis et successoribus nostris requisiti fuerint, fideliter servire et in signum recognitionis superioris dominii unum talentum cerae cum sex denariis Culmensibus et praeterea de singulis aratris mansorum ad culturam redactorum unum modium tritici et alterum siliginis singulis annis ad diem sancti Martini episcopi pendere ac in arcem nostram reddere Vartemberg reddere insuper etiam de curia vasali (si qua istic aedificabitur) modium unum siliginis et alterum avenae plebano loco decimarum solvere sint obligati. A frumentorum tamen atralium pensione ipsum Simonem Hannow Margaritham uxorem eius legitimam ac primum et proximum eorum heredem ex gratia speciali absolvimus ipsisque ea remittimus et condonamus.

In quorum omnium fidem nostrum et capituli nostri sigilla praesentibus sunt appensa.

Datum in arce nostra Heilsperg, die octava mensis Novembris anno Domini MDXL.

APG, 300, 53, 393, p. 29

Ioannes von Gots gnaden bisschoff zu Ermelandt thun kundt und zu wissen euch ersamen unser(e)nn lieben getrewenn burgermeister und rathman unser statt Heilsbergk, / das wir glewbwirdigk bericht szeyn(n) / wie das etliche awss unser(e)n underthanen(n) ewr(e)n myteburger zu Dantzig haben awsgegeben(n) und gesaegtt, das sie von uns gehoertt und wir gerett sulten haben(n), / das es zu Dantzigk nicht ere(?) gut kunde werden.

Es weren denne drey vorrether die im rothe szesszen, / dorawss vorworffen, welcher grober ader dergleichen rede / und unvornu(n)stigen(n) wortten wir uns nicht mugen erinnern(n) / derwegen wir euch ernstlich gebiethen(n) das ir auff negstzukunstigen(n) Sanct Bartholomei tagk noch der molczeit / alle und itzliche ewr(e)s mittels / zo wol / als des gerichts / ouch gemeyniglich alle unser underthan ew(e)r mithburger und eynwonere unszer statt / bey gehorszam thut auffs rathawsz vorbotten(n). / Und ihn diesze worte / die vonn etlichen awss ihn / zu Dantzigk gesaegt solten szeyn / vorhaltet sie szamptlich und jedern in szunderheit bey dem eyde / den sie uns gesworen(n) / mit fleysz vormanet / das die jenigen(n) die falsche rede von uns ader jemandts awsz unserm slosse gehoertt haben(n) / freymuttigk sich dorczu bekennende vortreten(n) und anczeigen(n) / wie und in was gestalt / sie solche worte gehoerrt hetten den wir allen und eyn jeder(e)n in szunderheit hiemit / und mit unser christlichen zusag / geloben un(n)d vorsprechen(n) / das es denselbten(n) / oder der solchs gehoertt hott APG, 300, 53, 393, p. 30 euch all den iren / zu dieszen und zukunftigen czeitten an leyb / ehre und guth ouch an unszer gnaden ghen ider(e)n unschedlich und unabbruchlich seyn(n) sol. /

Des zu urkundthab wir unszer mittel sigell wissentlich an dissen brieff lassen drucken.

Der gegeben ist awsz unszer(e)m slossze Heilszbergk, den XX tagk Augusti MDXLIII.

AAWO, AB, D.7, f. 14v

Nos Ioannes Dei gratia episcopus Varmiensis significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod superioribus annis, cum in episcopatu Culmensi reverendissimo olim domino Ioanni a Canopath per Dei ordinationem successeramus, vendidimus tum bona nostra episcopalia Czarthwicz nuncupata cum capituli nostri consensu honesto Laurentio a Curiis patrueli nostro pro sexingentis(!) marcis Prutenicalibus iuxta vim privilegii, quod illi super eisdem bonis dedimus. Qui quidem patruelis noster, priusquam e vivis cederet, eandem pecuniarum summam nobis non persolvit neque post mortem uxor eius, quae bona illa possidet. Proinde eadem sexingentarum(!) marcarum summa adhuc nobis de illis debetur, quam in ipsius defuncti patruelis nostri filium Ioannem a Curiis sororemque eius puellam Dorotheam, si in nostra cura manebit, transferendam illis donandam ac inscribendam super eisdem bonis Czerthwicz duximus in eundemque Ioannem a Curiis sororemque eius Dorotheam quam diu, ut praefertur, nostrae curae relinquetur praescriptam relicta fuerit praescriptam hactenusque nobis non persolutam in the Dantiscus hand, on the margin in place of crossed-out praescriptam⌈praescriptamquam diu, ut praefertur superinscribed⌈ut praeferturut praefertur superinscribed⌉, nostrae curae relinquetur praescriptam relicta fuerit praescriptam hactenusque nobis non persolutamquam diu, ut praefertur, nostrae curae relinquetur praescriptam relicta fuerit praescriptam hactenusque nobis non persolutam in the Dantiscus hand, on the margin in place of crossed-out praescriptam⌉ sexingentarum(!) marcarum summam accedente per consensum et plenam admissionem reverendissimi in Christo patris domini Tidemanni episcopi Culmensis successoris fratrisque nostri carissimi ac honorandi honorandissimi quem litteris suis ad id praestitit in the Dantiscus hand, on the margin in place of crossed-out quae hactenus nobis persoluta non est⌈quae hactenus nobis persoluta non estaccedente per consensum et plenam admissionem reverendissimi in Christo patris domini Tidemanni episcopi Culmensis successoris fratrisque nostri carissimi ac honoran(di) or honoran(dissimi)⌈honoran(di)honoran(di) or honoran(dissimi)⌉ quem litteris suis ad id superinscribed⌈ad idad id superinscribed⌉ praestititaccedente per consensum et plenam admissionem reverendissimi in Christo patris domini Tidemanni episcopi Culmensis successoris fratrisque nostri carissimi ac honorandi honorandissimi quem litteris suis ad id praestitit in the Dantiscus hand, on the margin in place of crossed-out quae hactenus nobis persoluta non est⌉, transferimus illisque eam pecuniarum summam superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈pecuniarum summampecuniarum summam superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ cum omni iure et proprietate super praedictis bonis Czartwicz donamus ac per praesentes inscribimus rogantes reverendissimum in Christo patrem dominum Tidemannum Dei gratia episcopum Culmensem successorem fratremque nostrum carissimum ac honorand(um) or honorand(issimum)⌈honorand(um)honorand(um) or honorand(issimum)⌉ , ut eandem praescriptae summae nobis de bonis Czerthwicz debitae in eundem patruelis nostri filium Ioannem a Curiis sororemque eius Dorotheam translationem donationemque et inscriptionem illis factam ratam habere litterisque et sigillo suo atque in librum actorum inscriptione confirmare velit.

In cuius rei testimonium has litteras scribi sigillique nostri appensione communiri iussimus.

Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉ ex arce nostra Heilsberg, IX Novembri[...] leaf deeply bound⌈[...][...] leaf deeply bound⌉ 1543.