List #3892
[Ioannes DANTISCUS] do [Samuel MACIEJOWSKI]s.l., [ca. 1543-01-01]
Regest polski:
Dantyszek otrzymał w ostatnim czasie od adresata trzy listy [IDL 2601, 2608, 7481]. Dziękuje za troskę o swoje zdrowie. Dolegliwości nadal zmuszają go do dyktowania korespondencji.
Dostrzega zagmatwanie spraw duńskich oraz ich negatywny wpływ na sprawy polskie. W jego ocenie wynika to z działań złych doradców. Odradza królowi [Zygmuntowi I] wysyłanie posła do Danii, gdyż w sprawie pokoju należy pertraktować z tymi, którzy mają silniejszą pozycję. Proponuje raczej kontakt listowny z królem rzymskim [Ferdynandem I] oraz cesarzem [Karolem V], który został zmuszony do tej wojny. Dokładniejsze sugestie Dantyszek zawarł w liście skierowanym bezpośrednio do władcy.
Dantyszek jest przeświadczony, że jeśli wiosną poddani króla [Polski] nie będą mogli korzystać z wolności żeglugi, zniesionej przez królową Marię [Węgierską], niepowetowane straty poniosą wszystkie posiadłości króla [Polski], a największe - ludność zamieszkująca wzdłuż brzegów Wisły. Wojnę z Danią prowadzi cesarz, a nie poddani króla Polski, którego z cesarzem łączy przyjaźń. Zaopatrują oni w potrzebne dobra, zwłaszcza zboże, cesarskie posiadłości. Jeśli za pośrednictwem króla rzymskiego przekaże się to cesarzowi, ten pozwoli na swobodną żeglugę. Królowi Danii można napisać, aby nie zamykał cieśnin duńskich. Szlachta poddana królowi Polski poniesie bowiem znaczące straty, gdyż spławione do Gdańska towary utracą wartość. W liście do króla Danii można dodać, że pozytywne ustosunkowanie się do prośby króla Polski ułatwi negocjacje pokojowe ze stronnikami cesarza. [Tekst akapitu w wielu miejscach uszkodzony]
Dantyszek załącza materiały, o które prosił adresat w sprawie pozwanych [Barthela Branda, Tiedemanna Gieseego mł.]. Pozwani dotąd nie zdecydowali, czy stawią się [na wyznaczoną rozprawę]. Wysyłają natomiast syndyka [Konrada Lagusa], który ma przybyć przed jej terminem. Zapewne nie przybędzie z pustymi rękami. Dantyszek sugeruje, by przystać na propozycje, które ów przedstawi.
Dantyszek przedstawił swoje zdanie w sprawie stłumienia niepokojów [w Gdańsku] w liście do króla. Dlatedgo tutaj przedstawi je skrótowo. Należy wygnać z miasta syndyka, kaznodzieję [Pankratiusa Klemme] i nauczyciela, w osobach pozwanych zaś należy ujarzmić triumwirat, o którym pisał wcześniej. Jeśli jednak król okaże pozwanym łaskę i odłoży sprawę do wiosennego sejmu Prus Królewskich, Dantyszek prosi, by nie pominął jego wstawiennictwa. Dzięki czemu w przyszłości, wolny od podejrzeń [o działanie na szkodę miasta], będzie mógł łatwiej dowiadywać się, co leży w interesie króla.
Sługa adresata, Mikołaj Loka będzie mógł wejść w posiadanie kanonikatu [warmińskiego] w czasie najbliższego sejmu [Prus Królewskich] w Malborku, zwołanego na święto Trzech Króli, o czym Dantyszek zawiadomił już króla. [Dalej tekst uszkodzony]
Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
| ||||
Tekst + aparat krytyczny + komentarz Zwykły tekst Tekst + komentarz Tekst + aparat krytyczny
AAWO, AB, D. 7, f. 20vReverendissime in Christo Pater et Domine, frater et amice carissime atque plurimum observande.
Salutem et obsequiorum meorum officiosam commendationem.
Post eas cf. , CIDTC IDL 7481⌊litterascf. , CIDTC IDL 7481⌋, quas nuper
Res Danicae satis perturbatae, quae etiam written over nobis⌈nobis etiam etiam written over nobis⌉ per malos consultores usque ad nos se extendunt, quomodo pacari debeant, nondum video. Neque profuturum puto, si a
Quodsi subditis serenissimae 
AAWO, AB, D. 7, f. 20rtem illorum ob istiusmodi occlusionem intolerabilia detrimenta percipiant. Tales litterae, si serio et his argumentis, quae ad eius rei promotionem pertinent, scribentur, eo ad adscribed, in the hand of Dantiscus⌈dd adscribed, in the hand of Dantiscus⌉dito, quod superinscribed in place of crossed-out ut⌈ut quod quod superinscribed in place of crossed-out ut⌉ hinc facilius cum caesariani{a}s de pace superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈de pacede pace superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ agi possit, non puto
Quod Dominatio Vestra Reverendissima a me postulat[1] in causa
De reliquo non est, quod Dominationem Vestram Reverendissimam commoneam written over t⌈tmm written over t⌉. Consilium meum de sedando tumultu serenissimae
Servitori Dominationis Vestrae Reverendissimae