Reverendissimo in Christo Patri ac Domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Varmiensi, domino meo clementissimo Heilspergi in Prussia

Salutem dico.

Dominus Gaspar Hannovius, Reverendissimae Paternitatis Vestrae nepos, homo ea comitate atque ingenio, atque idem in rebus gerendis summa fide, diligentia et assiduitate praeditus salutem mihi aliquoties ex Reverendissimae Paternitatis Vestrae litteris significavit negotiaque mea sibi a Reverendissima Paternitate Vestra quam accuratissime commendata affirmavit. Quae tanta erga me cleme{me}ntissimi amoris observantia Paternitatis Vestrae Reverendissimae varia ac multiplici animi laetitia voluptateque me affecit, quamvis nequissimi plani et impostoris Alexandri Sculteti, inquam, quam mecum contraxerat, familiaritas quasi morum suorum sycophantiarumque minime edocto et tum temporis Romae novitio benevolentiae Reverendissimae Paternitatis Vestrae erga me fuit quaedam seiunctio, ut paternae mihi declararunt litterae.

Nunc autem in commodius tempus dimissa purgatione illius suspicionis, qua apud Reverendissimam Parernitatem Vestram aliquantisper laboraverim, precor enixe, det veniam, si improvidentia mea se offensam aliquo modo existimet et me in tantum in parte aliqua servulorum suorum haerere permittat, quousque ipse me coram tanto vitio exsolvero, id, quod proxima imminente aestate Deo fortunante futu{r}rum arbitror. Non mediocriter profecto haec me res animo excruciavit atque meae ad Reverendissimam Paternitatem Vestram scribendi intermissionis fuit causa, utpote indignatione Paternitatis Vetstrae Reverendissimae me deterrente, qui haud ullo merito mea apud eandem graviter atque iniuriae sim accusatus, praesertim cum mihi insideret in animo perpetua memoria illius munificentissimae liberalitatis, quam in consulendo semper studiis meis, quo etiam erga me esset animo quaque clementia satis ostendit perspicueque declaravit. Quo fiat, ut mea studia meamque operam omnem perquam libentissime ad Reverendissimam Paternitatem Vestram deferrem, si modo aliqua mihi daretur occasio. Quanto autem saepius daretur in Reverendissimae Paternitatis Vestrae vel amicorum clientumque suorum negotiis mihi oportunitas inserviendi tanto maius optatiusque sim habiturus indicium ac testimonium illius erga me benevoli amoris ac clementiae.

Praeterea, Princeps Illustrissime, Antistes et Protector Reverendissime, cum mihi non sit ignotum res et negotia mea illi esse curae, non dubitavi paucissimis eandem certiorem reddere, quod ius meum nominationis ad canonicatum Varmiensem, a regina nostra, Poloniae serenissima principe, quod mihi et a summo pontifice competebat, per regulam cancellariae revocatum, irritum et inane factum, nunc inconfirmatum a sede apostolica reliquerim. Verum sanctissimo domino nostro Paulo papa tertio familiaribus suis gratias expectativas elargiente, ut aliquod praemium servitutis meae reportarem, non posterioris tuli, quin etiam de simili gratia, sicut et ceteris familiaribus, mihi provideretur. Titulo denique canonici Varmiensis de novo sum honestatus, hoc est creatione in canonicum.

Nunc ad hanc nihil opus est, praeter gratia Reverendissimae Paternitatis Vestrae et clementi patrocinio. Etsi minime dubium est, quin et iustitia, et lex apud Reverendissimam Paternitatem Vestram plurimum auctoritatis haberent, quo fiat, ut ad illam confugiam tamquam ad sacram (ut dicitur) ancoram, quae mihi precor obtestorque in adipiscenda possesione canonicatus, quantum primus vacaverit, benigne patrocinari dignetur subque suis ulnis defendere. Deficiente enim mihi in tali negotio gratia Dei primum et Paternitatis Vestrae Reverendissimae nihil agam. Do fidem atque spondeo, quidquid hic humanissime suae in me benignitatis contulerit Reverendissima Paternitas Vestra, bene ab eadem positum et collocatum iri, qui primum Deum Optimum Maximum pro incolumitate longevitateque sua cum tota familia clementina praestabor, tum sedulis studiis erga illam etiam minimos servulorum secundos promereri tanta beneficia conabor. Demum nolim praetereat Reverendissimam Paternitatem Vestram, quod a reverendissimo episcopo Culmensi et capitulo suo a canonicatu et praebenda post obitum bonae memoriae in mense pontificio Martino Czema vacante omnino seiungor, cum suae paternitati non sit occultum mihi ius ad ecclesiam eandem vel canonicatum luce clarius competere. Demiror profecto tantam praesulis nostri inhumanitatem, nisi fortasse neminem Paulo Cupner digniorem arbitratur ad hanc dignitatem, quem ita accuratissime defendit. Si non esset molestum Reverendissimae Paternitati Vestrae illum suis scriptis mei causa commonefacere, quo se erga illos, quod paternitati suae reverendissimae olim libentissime inservierint, non ita praebeat crudelem et durum, quamvis nescio, an aliquid profecerit, siquidem regiae maiestatis, domini nostri clementissimi, litterae mei gratia nihil profuerunt.

Ego propter auram Romanam meae valetudini omnino adversantem adhuc ante ferias Paschae domum ire institui, quo aliquantulum immo quasi exsucus et enervus tot pharmacis febribusque cerevisia nostra reficiar.

Dominus Gaspar Hannovius se strenuum fidelemque defensorem causae meae in canonicatu Culmensi esse pollicitus est. Haud quidem ullo merito meo, sed iam antea multis in me collatis beneficiis suis me sibi in totum devinctum reddidit et nunc multo strictius. Cui etsi minime opus esse arbitror, quando oportune fieri poterit, per schedas suas Reverendissima Paternitas Vestra me commendare non dedignetur, summopere flagito.

Quam Deus Optimus nobis in multa lustra servet una cum tota familia incolumem.

Romae, 3-tia Aprilis anno post redemptum orbem 1546.

Reverendissimae Paternitatis Vestrae cliens et mancipium Bartholomeus a Clementh