Visits: 162
» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #2941

Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS
Rome, 1546-03-27


Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, AAWO, AB, D. 6, f. 87-92BCz, 240, p. 189-190

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 283
2register in English, 20th-century, CBKUL, R.III, 31, No. 364

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, D 6, f. 87r

Reverendissime Praesul, clementissime domine.

Plurimam salutem ac summam omnis generis felicitatem Reverendissimae Amplitudini Tuae a domino Iesu ex animo precor cum humillima servit paper damaged[t]t paper damagediorum meorum commendatione.

Scripsi novissime per R encrypted RR encrypted , quod encrypted encrypted [...] paper damaged[...][...] paper damaged chronographia quam editam Q dedicavit encrypted chronographia quam editam Q dedicavitchronographia quam editam Q dedicavit encrypted tantam sibi cum apud [...] paper damaged[...][...] paper damaged nonnullos, tum apud ipsum Q encrypted QQ encrypted gratiam comparasset, ut non mod[...] paper damaged[...][...] paper damaged p paper damaged[p]p paper damagedrocessum finemque impedierit, sed etiam eundem Q encrypted QQ encrypted induxerit [...] paper damaged[...][...] paper damaged F encrypted FF encrypted per litteras commendandum et reconciliandum suscepisset, deque [...] paper damaged[...][...] paper damagedhic satis diligenter locutus esset cum E oratore Nicolao Miscovs[ki] [...] encrypted E oratore Nicolao Miscovski paper damaged[ki]ki paper damaged [...] paper damaged[...][...] paper damagedE oratore Nicolao Miscovs[ki] [...] encrypted hac deinceps nota ♮ signabo encrypted nota ♮ signabonota ♮ signabo encrypted . Verum encrypted encrypted obstitisse una m[...] paper damaged[...][...] paper damagedet magis suasisse, ut posthabito istius damnati hominis p[...] paper damaged[...][...] paper damagedo regium decretum encrypted regium decretumregium decretum encrypted potius confirmandum curaret, cum toti[...] paper damaged[...][...] paper damaged encrypted encrypted terminatione. Quod cum encrypted encrypted primo libenter et sedulo fecisset pro suo, ut asserebat, studio erga Σ encrypted ΣΣ encrypted et L encrypted LL encrypted idque sensisset postea encrypted encrypted mox subornavit de suis fautoribus, quotquot poterat, inter quos erant et nostratium Polonorum non pauci, quorum opera encrypted encrypted , dum Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See fuit, multum utebatur, qui vel abalienarent a me et ab hac causa encrypted encrypted vel, ne quid amplius contra ipsum encrypted encrypted ageret, ei persuaderent.

Effecerunt illi itaque, ut encrypted encrypted non solum subtraxerit mihi suum auxilium, sed etiam, ut acceptis a encrypted encrypted ad comitem a Tarnov encrypted comitem a Tarnovcomitem a Tarnov encrypted et haud scio, an ne etiam a Q encrypted QQ encrypted ad F encrypted FF encrypted vel X encrypted XX encrypted litteris promiserit se daturum in aula encrypted in aulain aula encrypted operam, ut ∏ revocaretur encrypted ∏ revocaretur∏ revocaretur encrypted . Incredibilem hoc mihi attulit molestiam, veritus, ne encrypted encrypted tumultus, iam alioquin prope sopitus, iterum hoc modo recrudescat, et encrypted encrypted , quae in ipso finis cardine iam vertitur (ob quod nunc tantopere reditum et encrypted encrypted encrypted encrypted viget), novo etiam aliquo scrupulo retardetur. Conatus ergo et saepe, et omni diligentia a pravo hoc instituto encrypted encrypted deducere, vix istud impetrare potui, ut receperit mihi se reversum ad aulam encrypted ad aulamad aulam encrypted nil nisi ex consilio L encrypted LL encrypted gessurum. Ad quem et M encrypted MM encrypted diligenter scripsi obsecrans, ne quid omnino fieri paterentur, quod encrypted encrypted terminationem impedierit aut ex dignitate F encrypted FF encrypted non fuerit, qui in tot suis ad B encrypted BB encrypted et cardinales encrypted cardinalescardinales encrypted scriptis litteris protestatus est, se encrypted encrypted locum in Regno et dominiis encrypted Regno et dominiisRegno et dominiis encrypted ullis suis numquam concessurum. Quod si fuerit actum, habebit optatum suum finem encrypted encrypted , quemadmodum [...] paper damaged[...][...] paper damagedt ω encrypted ωω encrypted ad Σ encrypted ΣΣ encrypted scribere arbitror, qui mire gratas habuit Σ encrypted ΣΣ encrypted litteras, qu paper damaged[u]u paper damagedas sexta huius Samson Worein (Samson Worain, Samson Woreński) (†1586), Warmia nobleman. Studied in Leipzig (1535) and in Rome (thanks to Hosius' scholarship).; 1559 - Warmia canon; 1561 - Warmia chancellor; Warmia judicial vicar. (Sz, 368; K, 356)Sampson a WareinSamson Worein (Samson Worain, Samson Woreński) (†1586), Warmia nobleman. Studied in Leipzig (1535) and in Rome (thanks to Hosius' scholarship).; 1559 - Warmia canon; 1561 - Warmia chancellor; Warmia judicial vicar. (Sz, 368; K, 356) attulit. De quo plura paulo post.

Sunt ex cardinalibus encrypted cardinalibuscardinalibus encrypted , qui eo tendere videntur, ut ad abiurationem haeresis ∏ encrypted abiurationem haeresis ∏abiurationem haeresis ∏ encrypted admitteretur. Quibus nos quidem hactenus obstitimus, verum si eorum sententia forte praevalueAAWO, AB, D 6, f. 87vrit, ideo nimirum, quod pia mater Roman Catholic Church ecclesiaRoman Catholic Church nemini claudit gremium resipiscenti, tamen nec istud ullo cum detrimento nostro acciderit. Nam per hanc abiurationem bona sacerdotiaque ei ex lege non veniunt restituenda et salva simil paper damaged[imil]imil paper damagediter manebit regia sententia encrypted regia sententiaregia sententia encrypted , ita quippe, ut se inique proscript[...]t privatum encrypted proscript[...] paper damaged[...][...] paper damagedt privatumproscript[...]t privatum encrypted queri non poterit. Antequam enim abiuraverit encrypted abiuraverit adscribedritrit adscribedabiuraverit encrypted et in ipsa abiu[rationis] encrypted abiurationis paper damaged[rationis]rationis paper damagedabiu[rationis] encrypted formula necesse est haereticum encrypted haereticumhaereticum encrypted se ut fateatur, et quotquot [...] paper damaged[...][...] paper damaged [ab]iurationis encrypted ab paper damaged[ab]ab paper damagediurationis[ab]iurationis encrypted beneficium conceditur, cautum est legibus, ut vitae [...] paper damaged[...][...] paper damagedsura illis relicta perpetuo carceri encrypted perpetuo carceriperpetuo carceri encrypted adiudicentur.

Ob quem [...] paper damaged[...][...] paper damagedm et inchoatum adhuc encrypted encrypted statum non habeo, quid de reditu meo paper damaged[o]o paper damaged [...] paper damaged[...][...] paper damaged scribam aut constituam, etsi summum redeundi desiderium vix [...] paper damaged[...][...] paper damaged discupiens ex his tantis miseriis et aerumnis aliquando tandem paper damaged[dem]dem paper damaged l paper damaged[l]l paper damagediberari, et ecclesiae potius, et Reverendissimae Amplitudini Tuae caeterisque amicis p[...] paper damaged[...][...] paper damagedis mea impendere ministeria. Priusquam enim encrypted encrypted transacta fuerit, n paper damaged[n]n paper damagedeque discedere me hinc tutum est, neque ullum discedendi signum prodere. Atqui, si vel his ieiuniorum diebus, vel haud porro post Pascha finem acceperit, ut post caniculae occasum, Deo bene prosperante, iter recte ingrederer, ita citius absque valetudinis periculo non possem, maximis ignibus saeviente sole omnibus in locis. Ea re litteras Reverendissimae Amplitudinis Tuae ad dominum Anton Fugger (*1493 – †1560), German banker, since 1525 directed Fuggers' family enterprise (NDB, Bd. 5, p. 714-719; PIRNTKE, p. 30-31)Antonium FuggerAnton Fugger (*1493 – †1560), German banker, since 1525 directed Fuggers' family enterprise (NDB, Bd. 5, p. 714-719; PIRNTKE, p. 30-31) penes me servans Augsburg (Augusta Vindelicorum), city in Germany, BavariaAugustamAugsburg (Augusta Vindelicorum), city in Germany, Bavaria nondum misi nec, an missurus sim, scio. Habiturus sum enim interim Ѧ encrypted ѦѦ encrypted pecuniam, quo me et negotia ista sustentem. Pro reditu autem meo satius videtur, si cum istis meis Reverendissima Amplitudo Tua respondebit (quod vel in Iunio, vel in Iulio futurum spero) novas eiusdem exempli litteras ad dominum Anton Fugger (*1493 – †1560), German banker, since 1525 directed Fuggers' family enterprise (NDB, Bd. 5, p. 714-719; PIRNTKE, p. 30-31)AntoniumAnton Fugger (*1493 – †1560), German banker, since 1525 directed Fuggers' family enterprise (NDB, Bd. 5, p. 714-719; PIRNTKE, p. 30-31) pariter miserit, ne si eas, quae penes me sunt, ego tum demum misero, ob vetustatum pondus fidemque amittant.

Ago vero sedulo gratias Reverendissimae Amplitudini Tuae, quantas maiores possum pro mea tenuitate, quod adeo large et sollicite mihi rebusque meis prospiciat eamque curam a tot iam annis numquam intermiserit written over ...... illegible...... illegibleeriterit written over .... Quam beneficentiam ipse quoque Dominus Iesus et in hoc saeculo, et in caelesti regno suo immortalibus praemiis abundantissime vicissim compensare dignetur.

Post cf. Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS Rome, 1546-02-13, CIDTC IDL 2911novissimas meascf. Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS Rome, 1546-02-13, CIDTC IDL 2911 1546-02-1313 Februarii1546-02-13 per R encrypted RR encrypted missas, redditae mihi sunt a Reverendissima Amplitudine Tua binae: cf. Ioannes DANTISCUS to Kaspar HANNAU 1545-11-21, CIDTC IDL 7043, letter lostalterascf. Ioannes DANTISCUS to Kaspar HANNAU 1545-11-21, CIDTC IDL 7043, letter lost, quae 1545-11-2121 diem Novembris1545-11-21 asscriptum paper damaged[m]m paper damaged habebant, Padova (Patavium, Padua), city in northern Italy, Veneto, on the Bacchiglione river, 40 km N of VenicePataviumPadova (Patavium, Padua), city in northern Italy, Veneto, on the Bacchiglione river, 40 km N of Venice attulerat O encrypted OO encrypted famulus, cf. Ioannes DANTISCUS to Kaspar HANNAU 1546-01-03, CIDTC IDL 7044, letter lostalterascf. Ioannes DANTISCUS to Kaspar HANNAU 1546-01-03, CIDTC IDL 7044, letter lost, 1546-01-033 Ianuari paper damaged[i]i paper damagedi1546-01-03 datas, 1546-03-06sexta huius1546-03-06 mihi reddidit Samson Worein (Samson Worain, Samson Woreński) (†1586), Warmia nobleman. Studied in Leipzig (1535) and in Rome (thanks to Hosius' scholarship).; 1559 - Warmia canon; 1561 - Warmia chancellor; Warmia judicial vicar. (Sz, 368; K, 356)Sampson a WareinSamson Worein (Samson Worain, Samson Woreński) (†1586), Warmia nobleman. Studied in Leipzig (1535) and in Rome (thanks to Hosius' scholarship).; 1559 - Warmia canon; 1561 - Warmia chancellor; Warmia judicial vicar. (Sz, 368; K, 356) omnino salvas cum 14 argenteis simulacris. Licet enim quinta venisset, tamen eo die hospitium meum non reperit. Fuerunt mihi gratissima omnia et cum summa gratiarum actione suscepta. AAWO, AB, D 6, f. 88r Quoniam vero neutris hucusque a me est responsum, persolvam prioribus prius.

Admodum fortunate cecidit + encrypted ++ encrypted et )( encrypted )()( encrypted ista cum R encrypted RR encrypted compositio, utpote cui mox alter obvenit, post ǂ encrypted ǂǂ encrypted mortem canonicatus. Hoc etsi propter sua paper damaged[a]a paper damagedm erga nos magnam ingratitudinem vix satis meruerit, non tamen paper damaged[en]en paper damaged illi invideo, modo vel deinceps rectius se gerens, nobisque [...] paper damaged[...][...] paper damagederius adherens V encrypted VV encrypted in adeunda Ψ encrypted ΨΨ encrypted possessione non obstiterit.

D[...] paper damaged[...][...] paper damagede desideratissimas cotidie expecto litteras. Supplicationem paper damaged[m]m paper damaged [...] paper damaged[...][...] paper damaged iam pridem Reverendissimae Amplitudini Tuae misi. Non igitur necess[...] paper damaged[...][...] paper damagedt meum canonicatum, quem ratione Z encrypted ZZ encrypted assecutus sum [...] paper damaged[...][...] paper damagedignem reservaturus nihilominus in omnem eventum [...] paper damaged[...][...] paper damaged Paweł Snopek (*after 1480 – †1554), close collaborator of Ioannes Dantiscus; Econom of the Dominium Ermland (Warmia); in 1524 mentioned as Canon of Guttstadt (Dobre Miasto) for the first time; 1528-1554 Provost of Guttstadt; 1536-1538 Canon of Ermland (in December 1538 he was forced to resign in favour of Alexander von Suchten; in 1543 he regained this prebend but two years later had to step aside for Kaspar Hannau) (KOPICZKO 2, p. 308; SBKKDM, p. 103; SBKW, p. 227; PSB 39/3, p. 405-406)P paper damaged[P]P paper damagedauli SnopecPaweł Snopek (*after 1480 – †1554), close collaborator of Ioannes Dantiscus; Econom of the Dominium Ermland (Warmia); in 1524 mentioned as Canon of Guttstadt (Dobre Miasto) for the first time; 1528-1554 Provost of Guttstadt; 1536-1538 Canon of Ermland (in December 1538 he was forced to resign in favour of Alexander von Suchten; in 1543 he regained this prebend but two years later had to step aside for Kaspar Hannau) (KOPICZKO 2, p. 308; SBKKDM, p. 103; SBKW, p. 227; PSB 39/3, p. 405-406) instrumentum. Cui Paweł Snopek (*after 1480 – †1554), close collaborator of Ioannes Dantiscus; Econom of the Dominium Ermland (Warmia); in 1524 mentioned as Canon of Guttstadt (Dobre Miasto) for the first time; 1528-1554 Provost of Guttstadt; 1536-1538 Canon of Ermland (in December 1538 he was forced to resign in favour of Alexander von Suchten; in 1543 he regained this prebend but two years later had to step aside for Kaspar Hannau) (KOPICZKO 2, p. 308; SBKKDM, p. 103; SBKW, p. 227; PSB 39/3, p. 405-406)viroPaweł Snopek (*after 1480 – †1554), close collaborator of Ioannes Dantiscus; Econom of the Dominium Ermland (Warmia); in 1524 mentioned as Canon of Guttstadt (Dobre Miasto) for the first time; 1528-1554 Provost of Guttstadt; 1536-1538 Canon of Ermland (in December 1538 he was forced to resign in favour of Alexander von Suchten; in 1543 he regained this prebend but two years later had to step aside for Kaspar Hannau) (KOPICZKO 2, p. 308; SBKKDM, p. 103; SBKW, p. 227; PSB 39/3, p. 405-406) non possum non ex animo bene paper damaged[bene]bene paper damaged velle, quod tanto studio et observantia erga Reverendissimam Amplitudinem Tuam d[...] paper damaged[...][...] paper damagedtur, ut non gravate praestet, quicquid postulatur.

Nolim etiam mirum videri Reverendissimae Amplitudini Tuae, quod cunctanter circa Ψ encrypted ΨΨ encrypted et ... encrypted ...... encrypted processerim. Etenim, cum nihil aeque cuperem, atque ut ex his sacerdotiis aliquot V encrypted VV encrypted nancisceretur, tamen ob praesentiam versutissimi et calumnosissimi adversarii prius omnia bene dispicienda erant idque eligendum, quod magis tutum videretur minusque sumptuosum. )( encrypted )()( encrypted haud scio, an controversia carebit atque adeo ipse S encrypted SS encrypted . Scripsi enim ante Π encrypted ΠΠ encrypted supplicationem versutissimam signandam curasse supe<r> coadiutoria decanatus iuxta ac canonicatus et praebendae eiusdem ǂ encrypted ǂǂ encrypted in principio Decembris, tum, ni fallor, cum adhuc ǂ encrypted ǂǂ encrypted viveret. Quem, ubi mortuum intellexisset 15 Februarii, mox alteram provisionis impetravit supplicationem. Intendant rebus suis S encrypted SS encrypted et )( encrypted )()( encrypted ). Utut ipsi de me meriti sunt, eos tamen meo patrocinio, quoad Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See fuero, non deseram.

Magis in tuto navigat S encrypted SS encrypted atqui )( encrypted )()( encrypted non mediocri in periculo constituit, quod inter The Lutherans LutheranosThe Lutherans diu multumque Wittenberg (Vittemberga), city in east-central Germany, Saxony, on the Elbe river, 70 km NE of LeipzigWittembergaeWittenberg (Vittemberga), city in east-central Germany, Saxony, on the Elbe river, 70 km NE of Leipzig versatus, nullam adhuc a Holy See (Sedes Apostolica) Sede ApostolicaHoly See (Sedes Apostolica) obtinuit absolutionem. Attamen, si res in iudicium aliquando venerit et + encrypted ++ encrypted rectius se iam erga nos et V encrypted VV encrypted gesserit, habebo, quo )( encrypted )()( encrypted defendam. Sin ingratus esse perrexerit, impetratum habeo ad idem sacerdotium huiusmodi ius meo nomine, ut parvo negotio )( encrypted )()( encrypted penitus excluserim etiam egomet ipse, sine ullo Π encrypted ΠΠ encrypted ad paper damaged[d]d paper damagedminiculo, propter eandem illam non impetratam a Holy See (Sedes Apostolica) Sede ApostolicaHoly See (Sedes Apostolica) absolutio paper damaged[io]io paper damagednem ab irregularitate inter haereticos The Lutherans LutheranosThe Lutherans contracta.

Hoc Reverendissimae Amplitudini Tuae indicandum existimavi, + encrypted ++ encrypted autem non scripsi, sed praestolor, ut intelligam, quemadmodum V encrypted VV encrypted in petitione possessionis successit. Quem unacum R encrypted RR encrypted receptos esse et apud ecclesiam residere maximo cum gaudio cognoscam, et maiore etiam ipse AAWO, AB, D 6, f. 88v aliquando praesens conspiciam. De ω encrypted ωω encrypted scripsi supra. Is et mihi, et text damaged[t]t text damaged encrypted encrypted cupit optime nec praetermittet quicquam, ut illa et celeriter, et recte pio desiderio nostro terminetur. Cetera scribit ipse et de opus hidden by binding[s]s hidden by bindingculo suo, quod Reverendissima Amplitudo Tua secundo typis excudi curavit.

Si Π encrypted ΠΠ encrypted in aula encrypted aulaaula encrypted nihil obti paper damaged[l obti]l obti paper damagednuerit, optime sperandum est. Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See siquidem hidden by binding[m]m hidden by binding nil, nisi damnatio paper damaged[natio]natio paper damagednem vel abiurationem encrypted abiurationemabiurationem encrypted feret, quae, ut prius dixi, similiter e [...] paper damaged[...][...] paper damaged fuerit. J encrypted JJ encrypted ad suas, quas ad me miserat per R encrypted RR encrypted , re[...] paper damaged[...][...] paper damaged atque iterum novas ad ipsum cum istis litteras mitto, quibus scribo sibi paper damaged[i]i paper damaged [...] paper damaged[...][...] paper damaged videri non debere, quod hactenus negotium eius non sit ex[...] paper damaged[...][...] paper damaged, propterea quod et pontifex, et illius officiales admodum len[...] paper damaged[...][...] paper damagedunctabundi sint in his concedendis, per qua[...] hidden by binding[...][...] hidden by binding sacerdotiorum coll[...] paper damaged[...][...] paper damaged illis aufertur. Datur tamen a me omnis opera, ut negotium [...] paper damaged[...][...] paper damaged istud, quo written over eiuseius quo quo written over eiusad eius fieri poterit, celerius conficiatur.

Si ad me scripsisset de compositione ineunda cum Plemienczki condicionesque honestas indicasset, quas ei propositas vellet, fortassis effecissem, facilius, quam alter ullus, ut eas Plemienczki subiisset. Nunc, cum ad hoc Π encrypted ΠΠ encrypted delectus est, qui litium amantior semper fuit, quam compositionis, quantum cum eo promovebit, experietur. Ille quippe hucusque cum Plemienczki hidden by binding[ki]ki hidden by binding ne verbum quidem de ulla compositione locutus est. De decanatu, qui Rzeczicze morte in Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeUrbeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See vacans Ѧ encrypted ѦѦ encrypted fuit collatus, exiguam retineo spem. In eius enim possessionem alium quendam hidden by binding[m]m hidden by binding contra aequitatem induxit L encrypted LL encrypted . Cum quo quam periculosa sit actio, Reverendissima Amplitudo Tua facile intelligit. Ego quippe nihil hactenus de eo ad ipsum scribere ausus fui, sed maiorem exspecto opportunitatem hidden by binding[tem]tem hidden by binding post expedita eius negotia omnia, quae hic meae curae commisit. Interim vero Ѧ encrypted ѦѦ encrypted suum per litteras apud eundem agit negotium, ex meo consilio magna modestia et precaria insinuatione. Si flecti hidden by binding[ti]ti hidden by binding commode non poterit, magis curabo, ut res tota intermittatur, quam ipse vel minimum inde offendatur. Quod etiam Reverendissimae Amplitudini Tuae probari non dubito.

At Wladislaviensis canonicatus noster futurus est, Deo favente, quoniam autem, quotquot hactenus percunctatus sum, affirmant omnes in ea paper damaged[ea]ea paper damagedm ecclesiam non admitti, nisi doctores et nobiles hidden by binding[les]les hidden by binding. Oportet is canonicatus ut i paper damaged[us ut i]us ut i paper damagedn meam personam a Ѧ encrypted ѦѦ encrypted resignetur. Qui et ob hanc causam absque doctoris titulo hinc decedere non decrevi hidden by binding[i]i hidden by binding, ut postea, cum aliquando sospes domum rediero, et melius constitutiones eiusdem ecclesiae praesens exploratus fuero, commodius hidden by binding[s]s hidden by binding in Y encrypted YY encrypted idem iste canonicatus transferatur, et interea quopiam casu in AAWO, AB, D 6, f. 89r alienas non incidat manus.

Johann von Höfen (Jan Hartowski, Ioannes Varschoviensis, Ioannes de Curiis) (†after 1547-09-01), probably a first cousin of Dantiscus, student of Valentinus Rawensis; in 1537 studied in Cracow; since 1545, upon Dantiscus' recommendation, in the service of Cracow bishop Samuel Maciejowski (SKOLIMOWSKA 2000)HartowskiJohann von Höfen (Jan Hartowski, Ioannes Varschoviensis, Ioannes de Curiis) (†after 1547-09-01), probably a first cousin of Dantiscus, student of Valentinus Rawensis; in 1537 studied in Cracow; since 1545, upon Dantiscus' recommendation, in the service of Cracow bishop Samuel Maciejowski (SKOLIMOWSKA 2000)*** nondum ad me procuratorium misit et parvam spem ostendit se post resignationem ad Posnaniensis canonicatus possessionem pervenire posse eo maxime, quod non inveniat, qui sibi auxilio ess paper damaged[ess]ess paper damagede vellent, negotiumque suum ibi fideliter et naviter, prout opus est cura paper damaged[cura]cura paper damagedre. Si quid postea certius cum procuratorio ad me scripserit, provid paper damaged[rovid]rovid paper damagedebo et eius rebus etiam per aliam occasionem, si qua dabitur.

[...] paper damaged[...][...] paper damaged Lubecae executum fuerit breve apostolicum, faciat nos Reverendissima Amplitudo Vestra m paper damaged[mplitudo Vestra m]mplitudo Vestra m paper damagedature certiores, et cui resignari voluerit, eum canonicatum Fa paper damaged[tum Fa]tum Fa paper damagedustinone, an Lemanno, quo et hoc negotium ante discessum [...] paper damaged[...][...] paper damagedc expediatur. Quod ipse quoque ... encrypted ...... encrypted desiderat, qui nostro arbitrio r paper damaged[trio r]trio r paper damagedeliquit omnia, et de concilii aliisque rebus novis, quae passim per paper damaged[per]per paper damaged Germaniam et Itatiam geruntur, non cessat, ut mihi scripsit, freq paper damaged[freq]freq paper damageduentes ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam litteras Tridenti dare, quo fit, ut eadem in meis repetere non sit necesse.

Triginta ducatos a Fridwalt paratus est Fuggerorum negotiator mihi numerare, mandatum est enim hoc illi a domino Antonio. Eos tamen nondum accepi neque apocham de his scripsi. Siquidem nondum commodum fuit, voluit Fridwalt monumentum exornari sui filii de ea pecunia, quae solutis debitis superfuerit. Curabo, ut prolixe satisfiat eius voluntati.

Venio ad alteras Reverendissimae Amplitudinis Tuae litteras, ubi pauca restant, ad quae est respondendum.

Quod me reverendissimo domino episcopo Redonensi commendavit, prudenter factum. Accidere enim potest, ut eius opera aliquando cum fructu utar. De quo ... encrypted ...... encrypted scripsit eum Reverendissimae Amplitudinis Tuae litteras quam gratissimas itidem habuisse.

Pensionem domino praeposito Gutstatensi Reverendissimae Amplitudinis Tuae beneficio confratri meo solutam esse gaudeo. Mereri enim videtur istius hominis virtus omne bonum, utinam et ipsum in meo felici reditu sospitem offendam ... encrypted ...... encrypted utcumque se sustentat, et aeris alieni necessario iam non pauculos ducatos contraxit. Si hoc etiamnum anno P encrypted PP encrypted pensionem ei debitam et promissam per summam iniuriam negaverit, plane pessumibit, aut certe aeris alieni magnitudine gravatus durissimis praemetur calamitat paper damaged[tat]tat paper damagedibus. Quod ne fiat, obsecro illius nomine humiliter et studiosissime Reverendissim paper damaged[everendissim]everendissim paper damageda Amplitudo Tua apud suum P encrypted PP encrypted providere dignetur. Eius enim calamita paper damaged[ita]ita paper damageds nobis etiam dedecori fuerit, cum nobiscum pariter contra Π encrypted ΠΠ encrypted pugnat. Ego certe nullam iustam reperio causam excusationis P encrypted PP encrypted , cum multo plus ... encrypted ...... encrypted debeatur fructuum nomine, quam mutuo illi datum est. ... encrypted ...... encrypted cum ceteris adversariis reconciliari AAWO, AB, D 6, f. 89v cupivisse, atque eius rei causa ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam venturum fuisse magna cum laetitia legissem, si mihi persuadere potuissem in hoc homine ullam resipiscentiae spem residere, aut quicquam eum sincere absque d paper damaged[que d]que d paper damagedolo agere solere. Opto enim Reverendissimae Amplitudinis or AmplitudiniAmplitudinisAmplitudinis or Amplitudini Tuae omnes homines p[...] paper damaged[...][...] paper damageds esse eandemque post has turbas in tranquilliore statu [...] paper damaged[...][...] paper damagedius iam levare posse suos ingravescentes annos. P[...] paper damaged[...][...] paper damagedem iuxta ac prudenter facit, quod eum in gratiam non gravanter nothing written admi paper damaged[anter paper damaged, possibly anteanteranter paper damaged, possibly ante nothing written paper damaged, possibly nothing written paper damaged, possibly admi]anter nothing written admi paper damagedttere statuerit Christi exemplo, qui nec Iudae osculum in [...] paper damaged[...][...] paper damagedtionis actu repulit a se. Quod, si ille postmodum perfidus [...] paper damaged[...][...] paper damagedexerit, vivit Deus, qui Iudae perfidiam multam, etiam [...] paper damaged[...][...] paper damagedit.

Sampson a Warein iuvenis mihi videtur satis industri paper damaged[ustri]ustri paper damageds et navus, neque ineptus, cui post meum discessum negotia no paper damaged[no]no paper damagedstra committerentur. Disquisivi illi propterea diligenter in copistria locum, verum, quia rerum non vulgaris caritas modo Romae, quae iam aliquot annis perdurat, et litium atque negotiorum non tanta est copia, quemadmodum ante esse consueverat, nullum hactenus locum huiusmodi, qui eius condicioni conveniret, invenire potui. Inveniam tamen tandem, est hoc enim maxime necessarium, quo tantisper, dum ego Romae perstitero, praxi ille aliquatenus imbutus magis ad negotia curanda reddatur idoneus. De quo ipse privatis suis litteris fusius Reverendissimae Amplitudini Tuae scribit. Quae si effecerit, ut XL ducati ei a capitulo quotannis stipendii vel subsidii nomine mittantur, sustentabit ille quidem se quamdiu in copistria scriptitaverit, non incommode. At ubi me absente alia negotia curare et copistriam propter illa necessario relinquere coeperit, opus habebit viginti aliis, quos Reverendissima Amplitudo Tua illi promittit, et pluribus, quos ego facile de meo supplevero apud ecclesiam residens reditusque integros percipiens. Quos perquam opimos esse vel hinc coniecturam facere licet, quod ex eodem Sampsone comperi reditus solius districtus Allensteinensis ad octo millia Prutenicarum marcarum ascendere. Proh D[...] paper damaged[...][...] paper damagedeum immortalem quantos thesauros tenacissimos istos encrypted thesauros tenacissimos istosthesauros tenacissimos istos encrypted confratres m paper damaged[s m]s m paper damagedeos reconditos habere oportet encrypted reconditos habere oportetreconditos habere oportet encrypted , qui tot annis suis canonicatibus tam p[...] paper damaged[...][...] paper damagedci numero fruuntur. Attamen ausi fuerunt mihi respondere m[...] paper damaged[...][...] paper damagederculo, cum petieram absens corpus praebendae tantum, ne scilicet hoc illis onus imponerem, quod etiam mihi grave visurum sit, cum aliquando apud ecclesiam praesens fuero.

Quin etiam AAWO, AB, D 6, f. 90r ita temperant litteras suas, ut innuant me non tam negotiorum, quam voluptatis causa eo usque Romae haerere ac posse modo vellem redire domum. O me delic paper damaged[c]c paper damaged paper damaged[] paper damagedatum epicurum, qui Romae fabas alcibus in Prussia antepono, l[...] paper damaged[...][...] paper damagedcas apris, nasturcium cervibus, portulacam damis, betam leporibus paper damaged[ribus]ribus paper damaged, cardos caponis, cicoream perdicibus ceteraque huiusmodi parce sub[...] paper damaged[...][...] paper damagedata holuscula copiosissimis tot aliorum altilium carnibus, q[...] paper damaged[...][...] paper damagedm his herbulis sat saginatus et gulae palatuique inservi[...] paper damaged[...][...] paper damagedsas etiam esocibus, limaces sturionibus, ranas luciis [...] paper damaged[...][...] paper damageds et curssionibus praefero, qui denique voluptatibus paper damaged[s]s paper damaged [...] paper damaged[...][...] paper damagedffluens, oblitus propinquorum et eius sacerdotii, quod tot sumptib paper damaged[umptib]umptib paper damagedus impensisque partus sum, posthabita patria et amoenissimo apud paper damaged[apud]apud paper damaged ecclesiam residentiae loco carius in hac ieiuna longinqua, periculosa urbe habeo molestessimas curas olio, assiduos labores et cursus quiete, pervigilia nocturna somno, squalorem honore, famulorum obsequia solitudine written over iiee written over i, inopiam divitiis, horrida tribunalia canonicali curia, turbulentas lites amoenis literarum studiis, sumptuum profusionem lucro, et alia sescenta huiusmodi, quae longum fuerit enumerare optarim illi vel unicum mensem has meas degustarent delicias aequiores certe postea fuerint iudices on the marginoptarim illi vel unicum mensem has meas degustarent delicias aequiores certe postea fuerint iudicesoptarim illi vel unicum mensem has meas degustarent delicias aequiores certe postea fuerint iudices on the margin, nisi forte vina esse putaverint, quae me hic sua varietate et voluptate tamquam ad sirenum saxa adhaerentem tenerent. At illa nec domi deessent et maiore illic biberentur iucunditate, ubi eorum usus non est cotidianus, quamquam mihi dispeream, nisi posterior ea potio, quae per siliquas diffluit absoluta cerevisia desiderabilior sit quovis vino, adeo ut istius potionis recordatio saepe intolerabiliorem hic mihi aestatem faciat. Dicam ingenue, nesciunt illi recte ex sua saturitate alterius metiri esuriem. Ubi condolendum potius erat, afflicto ibi contra gravius insurgunt pro medicamine novum infligentes vulnus. Haec omnia tamen in Reverendissimae Amplitudinis Tuae sinum tantum effundenda putavi, in meis ad illos litteris nihil horum memini, reservans ea tacite penes me in felicem reditum meum, quando paper damaged[o]o paper damaged u paper damaged[u]u paper damagedtilius proponi poterunt.

Septimus complebitur annus post d paper damaged[t d]t d paper damagediem sextum et vigesimum Iunii, ex quo Romae commoror paper damaged[or]or paper damaged. Concepi itaque firmam hanc spem de misericordia Dei, quod ubi in his tantis aerumnis et amaritudinibus animae meae tot annorum poenitentiam peregero super peccatis adolescetiae meae recordaturus, sit et mei idem miAAWO, AB, D 6, f. 90vtissimus Deus. Totidem enim annis et Nabuchodonosor mansit poenitentiae nomine cum bestiis, totidem et alios quam plurimos hidden by binding[s]s hidden by binding in afflictionibus fuisse et liberatos a Deo legimus in sacris bibliis, ubi septe[...] paper damaged[...][...] paper damagedio huic numero vix alius occurrit frequentior pecc[...] paper damaged[...][...] paper damagedum multis in locis significans universitat[...] hidden by binding[...][...] hidden by binding et annorum c[...] paper damaged[...][...] paper damagedmentum ipso divo Augustino interprete in ser hidden by binding[r]r hidden by bindingmone s[...] paper damaged[...][...] paper damagedbis Domini apud Mathaeum.

Sed redeo ad Sampsonem paper damaged[em]em paper damaged qui paper damaged[qui]qui paper damaged affirmat de suo viatico non amplius, quattuor hidden by binding[or]or hidden by bindingdecim du[...] paper damaged[...][...] paper damagedi reliquos esse. Exigua valde pecuniola, qua se aegre quattuo paper damaged[quattuo]quattuo paper damagedr sustentabit mensibus etiam in copistria hidden by binding[a]a hidden by binding scriptitans. Siquid paper damaged[iquid]iquid paper damagedem de illa 12 ducatos domino copistriae in primo suo ingres paper damaged[res]res paper damagedsu, pro tot mensibus solvere necesse habebit, nec tamen is dominus obligatus erit, longius illum hidden by binding[um]um hidden by binding alere, nisi sua sponte voluerit et negotiorum in ea copistria hidden by binding[ia]ia hidden by binding. multitudo id exegerit. Quod plane incertum est. Opere pretium igitur fuerit, ne pauperculus post quartum mensem victu hidden by binding[u]u hidden by binding carens institutum suum postponere cogatur, ut cum capitulo ageretur, quo ei in hunc etiam annum viginti ducatos tantum ad huc mitteret. Haud scio, cui rectius praestiterit capitulum hoc hidden by binding[c]c hidden by binding beneficium. Est enim natus sub capitulo et servivit aliquandiu capitulo et duobus etiam canonicis de capitulo privatim, nempe domino Mauricio Ferber et administratori. Habet praeterea hanc industriam, et eam addiscet in rebus curandis praxim, ut semper plurimum commodare possit capitulo. Cumque omnium in capitulo gratiam (ut arbitror) habeat, facile id impetrari a capitulo posse hidden by binding[e]e hidden by binding existimo. Nihilominus cum hoc Reverendissimae Amplitudinis Tuae curatione fuerit assecutus, admonebitur semper hoc beneficio, ut quicquid a nobis illi me absente negotiorum committetur, id et fideliter, et diligenter tractet atque conficiat. Addidit et ipse suas ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam litteras, verum nescio, an de hac re aliquid hidden by binding[d]d hidden by binding scripserit ob p[...] hidden by binding[...][...] hidden by bindingrem. Interim dabitur a me omnis opera, ut commodum suo ins[...] paper damaged[...][...] paper damagedo locum hic consequatur. Nec me celavit de + encrypted ++ encrypted , qui ad m[...] paper damaged[...][...] paper damagede nova provisione et absolutione ab irregul[a]ritate inter heret[ic]os vitteberge contracta impetranda encrypted nova provisione et absolutione ab irregula hidden by binding[a]a hidden by bindingritate inter heretic paper damaged[ic]ic paper damagedos vitteberge contracta impetrandanova provisione et absolutione ab irregul[a]ritate inter heret[ic]os vitteberge contracta impetranda encrypted pro ... encrypted ...... encrypted nihil in suis litteris scripsit, sed ei soli clam hoc curandum commisit, meam hidden by binding[am]am hidden by binding fidem iam in dubium vocans, cum de ea multo minus dubitaAAWO, AB, D 6, f. 91rre debueri written over aaii written over at, non solum quia illam integram semper expertus est, sed etiam, quia ... encrypted ...... encrypted unius Σ encrypted ΣΣ encrypted liberalitate et beneficentia eum canonicatum est assecu[tu]s encrypted canonicatum est assecutu paper damaged[tu]tu paper damagedscanonicatum est assecu[tu]s encrypted , cuius factum me haudquaquam improbaturum fuisse stultissimum [...] paper damaged[...][...] paper damagedt ambigere, ut vel hinc coniecturam facere liceat, quia no paper damaged[no]no paper damagedovo isto Σ encrypted ΣΣ encrypted beneficio factus sit melior. Sed ipsi vide[...] paper damaged[...][...] paper damagedm feliciter ei atque ... encrypted ...... encrypted cedet haec stupida cautio sa encrypted sasa encrypted [...] encrypted [...] paper damaged[...][...] paper damaged[...] encrypted m cum venisset Romam iuxta instructionem + encrypted ++ encrypted quemadm paper damaged[emadm]emadm paper damagedodum dum melius poterat homo adhuc omnium rerum urbis [...] paper damaged[...][...] paper damaged [su]pplicationem encrypted su paper damaged[su]su paper damagedpplicationem[su]pplicationem encrypted scribendam curavit. Verum quoniam illa abs[...] encrypted abs[...] paper damaged[...][...] paper damagedabs[...] encrypted diffi paper damaged[diffi]diffi paper damagedculter conceditur, nec aliter nisi supplicatio encrypted supplicatiosupplicatio encrypted super ea [...] paper damaged[...][...] paper damagedu pontificis vel cardinalis cuiusdam praesente pontific[...] paper damaged[...][...] paper damaged cum certis diebus frequentes ad eum referendarii convenerunt paper damaged[unt]unt paper damaged signata fuerit encrypted signata fueritsignata fuerit encrypted , contigit, ut cum ea primo huiusmodi die signari encrypted signarisignari encrypted non potuisset ob temporis brevitatem domum a referedario relata atque cum multis aliis (ut fieri{)} solet<)> in locum publicum posita ibidem perierit, certaque suspicio sit ab Π encrypted ΠΠ encrypted inventam et subductam fuisse, utpote cuius impetrationibus, de quibus supra scripsi, illa plurimum conducebat, certior enim ex illa factus est Σ provisionem et collationem encrypted Σ provisionem et collationemΣ provisionem et collationem encrypted , non valere ob irregularitattem illam on the marginob irregularitattem illam encrypted ob irregularitattem illamob irregularitattem illam encrypted ob irregularitattem illam on the margin etiam ipsomet ... encrypted ...... encrypted in ea supplicatione confitente encrypted ea supplicatione confitenteea supplicatione confitente encrypted suam vero impetrationem bonam esse superinscribedbonam essebonam esse superinscribed, quae acciderat 18 diebus ante Simpsonis adventum encrypted Simpsonis adventumSimpsonis adventum encrypted , qui etiamsi eo ipso die, quo venerat supplicationem absolutionis encrypted supplicationem absolutionissupplicationem absolutionis encrypted expedivisset, frustra id tamen fuisset tot diebus antevertente Π encrypted ΠΠ encrypted . At quod idem Π encrypted ΠΠ encrypted iam compertum habet illud de irregularitate ... encrypted irregularitate ...irregularitate ... encrypted , cum res in iudicium venerit, nihil certius, quam ... litem amissurum encrypted ... litem amissurum... litem amissurum encrypted . En ergo quam belle + encrypted ++ encrypted me cavens suo cavit ... encrypted ...... encrypted Non sic, bone vir, non sic, sed admovenda erat avara manus turpi apud clericum praesertim thesauro, cum intellexe superinscribedxexe superinscribedras tantopere necessariam absolutionem encrypted absolutionemabsolutionem encrypted , et admodum velociter, cuiusque mortem Romae exaudiri, statimque privatus celerrimus expediendus nuntius, qui eandem absolutionem encrypted absolutionemabsolutionem encrypted ante omnium aliorum impetrationem obtinuisset. Iam vero illi usuvenit, quemadmodum cani[...] paper damaged[...][...] paper damagedico, qui et os retinere et umbram in aqua captare volens ne paper damaged[ne]ne paper damagedutrum obtinuit. Attamen quoniam nec + encrypted ++ encrypted , nec ... encrypted ...... encrypted adhu paper damaged[u]u paper damagedc sum inimicus et Π encrypted ΠΠ encrypted nunc alios canonicatus quaerentem, ob id, quod priorem suum in desperatis habet, ad ecclesiam umquam rursus admittere periculosissimum fuerit, si + encrypted ++ encrypted AAWO, AB, D 6, f. 91v et ... encrypted ...... encrypted ambo adversum nos deinceps rectius se superinscribedsese superinscribed gesserint et V encrypted VV encrypted ad possessionem Ψ encrypted ΨΨ encrypted admiserint eumque residentem amaverint, est mihi, ut ante dixi, ius longe firmiu paper damaged[u]u paper damaged paper damaged[] paper damageds et certius quam Π encrypted ΠΠ encrypted ad ǂ encrypted ǂǂ encrypted canonicatum, per quod ipsum ... encrypted ...... encrypted facile a quibu paper damaged[uibu]uibu paper damagedsvis Π encrypted ΠΠ encrypted impetitionibus vindicavero. Expedivi enim meo nomine paper damaged[omine]omine paper damaged gratiam exspectativam (sic enim vocant, diplomata quaedam, quae paper damaged[quae]quae paper damaged nunc conceduntur certis personis ad vacatura sacerdotia [...] paper damaged[...][...] paper damaged Reverendissi paper damaged[Reverendissi]Reverendissi paper damagedmae Amplitudini Tuae et Wladislavienses ecclesias cum nova dispositio paper damaged[positio]positio paper damagedne ad duos canonicatus totidemque praebendas sub uno tecto, [...] paper damaged[...][...] paper damaged vigore die 4 Februarii generaliter, ut fieri solet, acc[...] paper damaged[...][...] paper damaged idem ǂ encrypted ǂǂ encrypted canonicatus mihi deberi coeptus est, cum tunc adhuc v[...] paper damaged[...][...] paper damaged ob ... irregularitatem encrypted ... irregularitatem... irregularitatem encrypted , sicque antecessi Π encrypted ΠΠ encrypted totis undecim diebus paper damaged[bus]bus paper damaged paper damaged[] paper damaged, cum ipsius impetratio 15 Februarii demum contigit. Sin per...erint ambo, ingrati esse et inimicitias propter hidden by binding[r]r hidden by binding accepta beneficia exercere illisque accesserit ... encrypted ...... encrypted habebimus, quo eorum ulciscamur malitiam. Instrumentum possessionis R encrypted RR encrypted non usque quaque mihi satisfacit. Nam volens notarius Ciceronem potius quam vulgatas sequi formulas errata non levia commisit et praetermisit multa, quae omnio ad substantiam pertinent huiusmodi instrumenti. Admonendus itaque videtur, ne a tritis formulis in ullis componendis instrumentis vel unguem latum (ut aiunt) discedat. Nequaquam id enim tutum est nominationes duas ad Reverendissimae Amplitudinis Tuae ecclesiam superiore die ad reverendissimum dominum Cracoviensem misi. Earum altera dabitur Christophoro Conarski, alteram vero, ut vel Langhannio, vel Hartowski concedatur summis precibus a L encrypted LL encrypted et M encrypted MM encrypted contendi. Si id obtinuero, nescio, at cupio ardentissime et ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam spero ex aula scribetur ... encrypted ...... encrypted ad me his diebus scripsit se intellexisse ... encrypted ... ... encrypted encrypted encrypted canonicatum suum cuidam Gdanensi resignaturum esse, non tamen nomen indicavit, vereor, ne alicui filiorum ... encrypted ...... encrypted aut Π encrypted ΠΠ encrypted , sed sciam brevi certum et, quid facto opus sit, significabo.

Quid Raphael a Conopat cum suo canonicatu agat atque adeo ipse ... illegible...... illegible, quam vitam et quo in loco ducat, scire etiam velim, antequam hinc abiero, et idipsum quoque de α encrypted αα encrypted [...] paper damaged[...][...] paper damaged et parentes, et necessarii omnes cum sint Lutheranissimi no paper damaged[no]no paper damagedn puto illum alio allegatum esse ad studia, quam ad eiusdem haeresis paper damaged[sis]sis paper damaged homines. Quod si est, privationem iustissi hidden by binding[i]i hidden by bindingmam effugere non poterit.

Iostum Ludowicum Decium mortem obiis hidden by binding[is]is hidden by bindingse accepi, qui cum pecuniae vim maximam reliquit et duos AAWO, AB, D 6, f. 92r tantum filios, quorum alter est a ... encrypted ...... encrypted coadiutor adoptatus, non crediderim patre mortuo de hoc canonicatu coadiutorem istum curaturum, sed magis iam de uxore paper damaged[e]e paper damaged sollicitum fore. Quod, ubi certius cognovero, et ... encrypted ...... encrypted assecuto Craco paper damaged[aco]aco paper damagedviensi canonicatu illis iuribus, quae sunt illi hic a me magna paper damaged[na]na paper damaged diligentia et labore impetrata, mihi magis magisque favere [...] paper damaged[...][...] paper damagedat in meoque aere esse, non praetermittam, quin illi Langhannium no paper damaged[nnium no]nnium no paper damagedstrum insinuem eumque inducere tentem, ut resignet. Po paper damaged[Po]Po paper damagedsessionem ψ encrypted ψψ encrypted assecutus fuerit et citius et facilius [...] paper damaged[...][...] paper damagedlis sopietur. Exspecto igitur et ob hanc causam magno desi paper damaged[gno desi]gno desi paper damagedderio id, ut intelligam.

Epithaphium Gamrati libenter paper damaged[nter]nter paper damaged [...] paper damaged[...][...] paper damagedui, non enim videram ante, est illud vere Hispanum paper damaged[num]num paper damaged, quam gentem nihil pudet. Miseram illud quoque reverendissimo domino Upsalensi Tridentum cum altero a Σ encrypted ΣΣ encrypted maiore veritate composito estque remissum, qui, quid et illi, et aliis ibidem insignibus viris placuerit, ipse in suis litteris abunde describet.

Miraculum de nobili illo Danico, quem labes terrae absorpsit ω encrypted ωω encrypted a me acceptum ita, ut erat in scheda descriptum, cum B encrypted BB encrypted communicavit. Ego autem vicissim, quid novi re scribam aut remittam, nihil habeo, nisi quod de incendio castri Neapolitani Italico idiomate excusum leget.

Pontifex iam itidem, ut regia maiestas, octogenarius optime valet suo more fere semper in motu vix uspiam diem uno in loco perseverans. Prandet cenatque mature valde nec tamen umquam sine fame, quam quoad non senserit, cessat. Et quamvis etiam satis cibi sumat, tamen illi de his rebus parantur, quae et brevi spatio, et absque molestia digeruntur. Mutationem locorum adeo amat, ut prorsus numquam cenet on the margincenetcenet on the margin in eodem loco superinscribedlocoloco superinscribed, ubi sit pransus. Vina, quae bibit, selectissima et fere Graeca, paucula admodum aqua diluit, mensura paulo minus amphorae Prutenicae, quam ein stoff vocant. Surgit mane, deambulat, it cubitum etiam tempestive. Sensus illi omnes et integri adhuc, et vegetes, memoria valet plurimum. Negotiis tamen [...] paper damaged[...][...] paper damagedrinde intentus est. Astrologi, quorum summa vanitas et [...] paper damaged[...][...] paper damagedllis fidem habent, non modo peccant, sed et stulti sunt, octo adhu paper damaged[hu]hu paper damagedc annorum vitam illi promittunt. Haec fusius de pontifice, quoniam id a me exigere visa est suis litteris Reverendissima Amplitudo Tua. Quam dominus Iesus, ut fecit hactenus AAWO, AB, D 6, f. 92v in integerrima valetudine et felicissimo omnium rerum successu ad meum usque reditum et deinceps in sempiternum misericorditer tueri dignetur. Cui m paper damaged[m]m paper damagede pariter humillime ac studiosissime iterum atque iterum commendo paper damaged[o]o paper damaged.

Reverendissimae paper damaged[Reverendissimae]Reverendissimae paper damaged Amplitudinis Tuae clientum nepotumque omnium infimus ac deditissimus Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)Gaspar Hannovius hidden by binding[s]s hidden by bindingKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)

Postscript:

Chronologiam [...] paper damaged[...][...] paper damagedtri cum nactus fuero, q[...] paper damaged[...][...] paper damagedre volet, mittam.