Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊Ioanni Dei gratia episcopo VarmiensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋, domino colendissimo

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine colendissime.

Officiosissimam servitutis meae commendationem.

Quin grata Reverendissimae Dominationi Vestrae fuerint ea, quae scripsi de Magno Ducatu Lituaniae, dubium mihi non est. Cui enim, modo homo sit, gratum id non sit? Sed gratiora procul dubio cognovit ex Mauricio. Nam qui huc veniunt, omnes non nisi grata et iucunda afferunt. Nuper quidam narravit, esse regem iuniorem in venationem profectum, sed non absque regina, quod est non parvae animorum coniunctionis signum evidens. Sed scripsit ipsa regina manu sua reverendissimo domino, cuncta sibi isthic feliciter et ex animi cedere sententia neque se quicquam in coniuge suo serenissimo desiderare. Magis autem augebit ea res coniunctionem inter eos mutuam, quod iam dos integra repraesentatur, quae ad Natalitia Christi festa mitti debet.

Ex Provincial Diet of Royal Prussia ⌊comitiisProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ allatae quidem fuerunt litterae Reverendissimae Dominationis Vestrae et ad Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊regiam maiestatemSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋, et ad reverendissimum dominum, sed ad me nullae. Morae causa iam est aliquoties Reverendissimae Dominationi Vestrae perscripta. De oppidanis Reverendissimae Dominationis Vestrae Vartenbergensibus, adhuc in Brziiescze cum essemus, confecta fuisse et scripta, quae cupiebat, memini, neque satis mirari possum, quod in manus Reverendissimae Dominationis Vestrae non pervenerint. Domino Culmensi non est data libertas nisi ad decennium, Vartenbergensibus ita, ut petitum est. Attulit Napolscki. Orator caesaris nihil eorum egit, quae nonnuli suspicantur, sed non de nihilo tamen haec est orta suspicio. Monstri aliquid ali necesse est. Schola impiorum nemini pio placet. Misit huc dominus Culmensis episcopus schedam typis excusam, qua invitantur omnes ad scholam istam, in qua novum Deum, novum audiant Evangelium praedicari. Ac consilium dari sibi petiit a maiestate regia, num quod Dominus Dux a se postulat, in templis et locis publicis affigi schedam istam faciat. Quod ne faceret, serio maiestas eius prohibuit ac scribentur edicta, ne quis ex hominibus regiae maiestatis eo proficisci audeat.

Reverendissimus dominus maiestatis regiae litteras nunquam reddi vetui[t] et suspectam incipit habere servitoris sui fidem, quem in urbe alit, cui serio manda[t], ut illas reddat adhuc, quamquam cardinalis Sanctorum Quattuor mortuus iam est. In cuius locum suffectus est patruus eius, sed protector regni est designatus dominus Alexander crdinalis de Farnesio, nepos pontificis, etsi munus id ambiebat ille, qui in titulum Sanctorum Quattuor successit, ambiebat et cardinal[is] Ferrariensis.

Deum precor, ut Reverendissimam Dominationem Vestram diu servet incolumem. Cuius me gratiae commendo.

Cracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland⌊CracoviaCracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland⌋, septimo Idus Decem[bres] 1544.

Eiusdem Dominationis Vestrae servitor deditissimus Stanisław Hozjusz (Stanisław Hosz, Stanislaus Hosius) (*1504 – †1579), diplomat and theologian; 1534-1538 secretary to the Bishops of Cracow Piotr Tomicki and Jan Chojeński; 1538-1549 royal secretary; 1538-1549 Canon of Ermland (Warmia) and from 1539 Cantor; 1540-1550 Canon of Cracow; 1549-1551 Bishop of Kulm (Chełmno); 1551-1579 Bishop of Ermland; in 1560 elevated to Cardinal; 1561-1563 Papal Legate to the General Council of Trent; in 1573 appointed Grand Penitentiary to Pope Gregory XIII (SBKW, p. 95-96; KOPICZKO 2, p. 129-130)⌊Stanislaus HosiusStanisław Hozjusz (Stanisław Hosz, Stanislaus Hosius) (*1504 – †1579), diplomat and theologian; 1534-1538 secretary to the Bishops of Cracow Piotr Tomicki and Jan Chojeński; 1538-1549 royal secretary; 1538-1549 Canon of Ermland (Warmia) and from 1539 Cantor; 1540-1550 Canon of Cracow; 1549-1551 Bishop of Kulm (Chełmno); 1551-1579 Bishop of Ermland; in 1560 elevated to Cardinal; 1561-1563 Papal Legate to the General Council of Trent; in 1573 appointed Grand Penitentiary to Pope Gregory XIII (SBKW, p. 95-96; KOPICZKO 2, p. 129-130)⌋ cantor et canonicus Varmiensis